Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Gebroederschap "Noten lechem ladal" ('Geef het brood aan de armen")

Naam Gebroederschap "Noten lechem ladal" ('Geef het brood aan de armen")
Opmerkingen over naam De spelling van de namen van joodse verenigingen is zeer gevarieerd.
Plaats Amsterdam
Provincie Noord-Holland
Begindatum 1750
Einddatum 1902 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing joods
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
 Armen algemeen, Joden
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

het eren van de doden en zorgen voor de armen (Calisch)

'het uitreiken van brood aan behoeftige Portugees-Israëlieten en het houden van godsdienstige lezingen op sabbath en feestdagen'. (Hillesum)
Activiteit
  1. Op zaterdagnamiddag, in een der lokalen van de synagoge, 'de gebruikelijke gebeden voor de afgestorvene nabestaanden te verrigten'.
  2. 'eene jaarlijkse uitdeeling van brood op het Wekenfeest' (Pinksteren)
  3. indien de kas het toelaat in de winter nog eens een dergelijke bedeling.
Oprichters

De gebroederschap wordt bestuurd door drie directeuren, in 1851 zijn dat: S. Cohen Farro, M. Israel Ricardo en S. Santcroos.
Verantwoording gegevens

N.S. Calisch, Liefdadigheid te Amsterdam. Overzicht van al hetgeen er in Amsterdam wordt verrigt, ter bevordering van de stoffelijke, zedelijke en godsdienstige belangen, voornamelijk der minvermogenden en behoeftigen (Amsterdam 1851) 467-368. (Uit echte bronnen bijeengebracht door N.S. C.)

J.M. Hillesum, 'Vereenigingen bij de Portugeesche en Spaansche joden te Amsterdam in de 17e een 18de eeuw', in: Eerste Jaarboek der Vereeniging Amstelodanum (Amsterdam 1902) 179.
Opmerkingen

algemeen, levensbeschouwing en laatste vermelding:

Hillesums mededelingen over de Portugees-joodse verenigingen slaan vooral op het functioneren daarvan in de 17de en 18de eeuw; alleen de ten tijde van de publicatie van zijn artikel nog bestaande verenigingen zijn in deze database opgenomen (in: Eerste Jaarboek der Vereeniging Amstelodanum in 1902)

 

De door Calisch afzonderlijk behandelde joodse broederschappen die zich met het begraven van geloofsgenoten bezighielden en die alle in de database zijn opgenomen, onderscheidden zich volgens hem van die broederschappen die eigenlijk 'als begrafenisbussen of fondsen kunnen worden aangemerkt' en die hij dan ook buiten beschouwing heeft gelaten.

ad begindatum:

Deze vereniging wordt volgens Calisch al door Wagenaar vermeld.

Hillesum vermeld dat de vereniging rond 1750 is opgericht.

ad richtgroep, ook:

stervenden en doden.

inkomsten:

de contributie van de leden en de offergelden bij de gebeden. (Calisch)

Archief

Bij het archief van de Portugees-Israëlitische Gemeente te Amsterdam, dat onder toegangsnummer 334 wordt bewaard in het Stadsarchief Amsterdam is archief gedeponeerd van de gebroederschap Noten Lechem La-Dal bestaande uit de 'Notulen. 1854 - 1861 1 deel'.