Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

• Vrouwenvereeniging van de H. Elisabeth tot het bezoeken van arme zieken (Blankenberg/Staatscourant)

het bezoeken van en verleenen van onderstand aan behoeftige arme zieken (Staatscourant)

'het bezoeken en ondersteunen van arme zieken behoorende tot den R.K. godsdienst' (Van Ebbenhorst Tengbergen)

het bezoeken, bijstaan en bedelen van behoeftige zieken, vooral met voedsel uit de spijskokerij, die hiertoe werd geëxploiteerd. Nooit werd geld gegeven. Soms werden ook kraamvrouwen geholpen met babykleding en voedsel als zij geen andere ondersteuning konden krijgen.

De dames vergaderden wekelijks om verslag van de voorgaande week te doen en nieuwe verzoeken te beoordelen; de omvang van de hulp werd van week tot week opnieuw vastgesteld. (Van Ebbenhorst)

De werkende leden bezoeken geregeld de ondersteunde zieken. Meermalen wordt den lijders ook verstrekt ligging en dekking, vooral kleedingstukken, alles voorzoover de vereeniging daartoe door giften wordt in staat gesteld.' (Blankenberg)

Mevr. de wed. J.W. Geelen-Fievez dit de Malines, presidente in 1894, mevr. G.J.M. Kock-Steins-Bisschop, 1e vice-presidente in 1894 en mevr. Th. van Eijk-Van Everdingen in 1899 en 1903; mevr. Van Blaricum-Eskens, 2e vice-presidente in 1894 en mevr. Van de Weijer-Mitschke in 1899 en 1903; mevr. M.J. Verheul-Van Gastel, penningmeesteresse in 1894 en presidente in 1899 en 1903; mevr. wed. Warren-Van Gastel penningmeesteresse in 1899 en mevr. Bourdier-Zimmerman in 1903;  mej. Van Haagen, secretaresse in 1894, 1899 en 1903; de dames C. Overwijn en W.M. Gommich, magazijnmeesteressen in 1894, 1899 en 1903. (Pius-Almanakken)

De spijskokerij Op de Hoogt nr. 1 in Utrecht

17/18-4-1989

ad begindatum, doelstelling, activiteit en leden:

J.T.H.C. van Ebbenhorst Tengbergen en J. Alblas, Liefdadige en andere nuttige instellingen te Utrecht. Bijdrage tot de geschiedenis der weldadigheid (Utrecht 1895) 116.

ad doelstelling en oprichtingsdatum en Koninklijk Besluit:

De Staatscourant 17/18 april 1898; hierin wordt 7 juli 1897 als oprichtingsdatum genoemd.

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 770.

ad laatste vermelding:

De Elisabethsvereniging komt onder de naam 'Vereniging van de Heilige Elisabeth tot het bezoeken van arme zieken te Utrecht' voor in het overzicht van in 1956 nog bestaande instellingen voor maatschappelijk werk (voorheen 'van weldadigheid') in Nederland, samengesteld door J. Everts/A. Treurniet in 1956. De hierin vermelde instellingen zijn tezamen met die uit de bovenvermelde Gids van Blankenberg c.s. uit 1899 door T. Kappelhof en V. Kingma verwerkt in de database: Locale Instellingen, onderdeel van het digitale onderzoeksgids 'Sociale Zekerheid'. De database is te raadplegen op de website van het Huygens Instituut voor Nederlandse geschiedenis:

www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/Socialezekerheid/lokale_instellingen

ad bestuursleden:

Pius-Almanak voor het jaar des heeren 1894 (Alkmaar 1894) 658.
Pius-Almanak. Jaarboekje voor de Katholieken van Nederland voor het jaar des Heeren 1899-1900 (Alkmaar 1899) 489.

Almanak voor het jaar des Heeren 1903 (Alkmaar 1903) 881.

leden en inkomsten:

Er waren zo'n twintig werkende leden; de overige, honoraire, leden betaalden tenminste f 2,50 contributie.

Ook giften in natura waren welkom. (Van Ebbenhorst)