Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

'De vereeniging tracht tot het behoud en herstel, in zonderheid van het Protestantisme hier te lande, werkzaam te zijn, ook en vooral door zich het Christelijk schoolweezen aan te trekken.' (Jan de Liefde)

'Vanaf het begin heeft het Heil over zijn eigenlijke doel geen twijfel laten bestaan: kinderen én volwassenen winnen voor Jezus.' (Dubois 98)

'Zij stelt zich ten doel de oprichting en instandhouding van Christelijke bewaar-, brei- en Zondagsscholen, het houden van Volkslezingen, enz., en tevens het bevorderen van de stoffelijke belangen der gezinnen, wier kinderen op deze scholen geplaatst zijn.' (Blankenberg 392)

Het verkondigen van het Evangelie. Met dit doel voor ogen werd in Zaltbommel ook armenzorg bedreven.

Huis- en ziekenbezoek van de 'zusters' gingen gepaard met bedeling; een andere zusterkring vervaardigde kleding voor de arme kinderen van de zondagschool.

In de winters werden zij en hun ouders zowel van kleding als van brandstof voorzien.

de landelijke Vereeniging "Tot Heil des Volks" opgericht in april 1855 en gevestigd te Amsterdam

de zusterkringen

de evangelist broeder A. Berlijn, leerling van broeder Holleman, was de oprichter van de afdeling Leeuwarden.

O.W. Dubois en Krijn de Jong, Aan de minste van mijn broeders. Het werk van "Tot Heil des Volks" 1855-2005 (Amsterdam 2005) 79-96.

Na vijf en zeventig jaar. De geschiedenis der Vereeniging "Tot Heil des Volks", opgericht April 1855 (Amsterdam 1930)

ad einddatum:

tussen 1886 en 1889 had de vereniging opgehouden te bestaan; na de heroprichting in 1889 volgden nog 9 jaren met een gering aantal leden, nooit meer dan 10.

ad levensbeschouwing:

de vereniging baseerde zich op het Evangelie van Jezus Christus en niet op een bepaalde geloofsbelijdenis, maar zij erodeerde voortdurend onder een niet aflatende broeder- of richtingenstrijd, in protestantse kring bekend als het Darbisme.