Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Gravenhaagsche ['s-] Vereeniging voor koepokinenting

Naam Gravenhaagsche ['s-] Vereeniging voor koepokinenting
Alternatieve namen
  • 's-Gravenhaagsche Vereniging voor Koepokinenting en Immunisatie (sinds 1928)
Plaats Den Haag
Provincie Zuid-Holland
Begindatum 1 april 1871 (oprichting)
Einddatum 1929 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing neutraal
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Zieken
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Medici
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

bevordering der vaccinatie en revaccinatie

Activiteit

Naast de betaalde inentingsactiviteiten van deze vereniging geldt de gratis-vaccinatie als liefdadigheidsactiviteit, aldus Falkenburg: 'De gratis vaccinatie voor min- en onvermogenden geschiedt elken zondag om twee uur. Door die zitting neemt de vereeniging uit handen der gemeente de haar door de wet opgelegde verplichting over om vier maal 's-jaars gelegenheid te verschaffen tot inenting.'

Oprichters

'Op initiatief van haar bestuurslid Dr. B. Carsten besloot de afdeling 's-Gravenhage van het Nederlandse Rode Kruis een aantal artsen te interesseren tot de oprichting van een vaccinatiebureau en een zgn. parc vaccinogène (een inrichting tot voortplanting en instandhouding van oorspronkelijke koepokstof)'. (inleiding inventaris)

Eigen gebouw (adres)

De vereniging vestigde haar bureau in 'Het Wachtje' aan het Rijswijkseplein, dat vroeger tot wachthuis diende van de ambtenaren van de stedelijke belasting en dat door het Departement van Financiën van de gemeente gehuurd werd, doch grotendeels ongebruikt stond.

De vereniging zetelde in 'het gemeentelokaal aan het Zieke'. (Falkenburg)

Koninklijk Besluit 17 april 1882 nr. 33
Goossens van Eyndhove nr. (uitleg)
Het nummer waaronder de vereniging is opgenomen in: A.E.G. Goossens van Eyndhove, De vereenigingen erkend krachtens de wet van 22 april 1855 (Stbl. 32) (Den Haag 1891). Dit repertorium bevat alle verenigingen die tussen 1855 en 1890 erkenning hadden gekregen krachtens de Wet op de Vereniging van 1855. Goossens van Eyndhove stelde het repertorium samen op basis van de Staatscourant, waarin de statuten van alle erkende verenigingen gepubliceerd werden. Hij nam daaruit op: de naam van de vereniging, de plaats van vestiging, de doelstelling, de datum en het nummer van het Koninklijk Besluit en de datum van de Staatscourant waarin de statuten afgedrukt stonden.
1393
Verantwoording gegevens

Ph. Falkenburg, Armenzorg in Nederland 3e deel: Gemeente 's-Gravenhage (Amsterdam 1897) 408-409. (In opdracht der Vereeniging voor de staatshuishoudkunde en de statistiek bewerkt door Ph.F.)

Gegevens ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief.

H.J. Dompièrre de Chaufepié, H. Smissaert en J.F.L. Blankenberg (reds.), Tijdschrift voor Armenzorg, 2e jrg. (1901) 87.

ad laatste vermelding:

ontleend aan de archiefperiode.

Opmerkingen

ad leden:

medici en contribuerende leden, niet-medici

richtgroep:

zieken, vooral preventief.

inkomsten:

De gemeente subsidieerde de vereeniging (in 1889 f. 480, in 1890 f.315 en in 1891 f. 300). Ook ontving zij subsidie van de regering, omdat zij namelijk voor een deel de taak van de overheid overnam.

 

De vereniging mocht zich verheugen in de belangstelling van leden van het Koninklijk Huis. Tot aan zijn overlijden in 1890 bleef Z.M. Koning Willem III begunstiger voor f 100 per jaar, daarna werd zijn plaats ingenomen door H.M. Koningin Emma. Ook buitenlanders kwamen de inrichting bezichtigen of vroegen koepokstof aan om zelf een parc vaccinogéne op te richten (1875 Hamburg, 1881 Curaçao en Londen, 1883 Genève, 1887 Lissabon en Odessa, 1892 Batavia). In 1892 stelde de Vereniging kalveren beschikbaar voor de inenting van H.H.M.M. Koningin Emma en Wilhelmina die daarop f 200,- schonken.

ad activiteit:

Het aantal kosteloze inentingen bedroeg in 1892: 3593, terwijl het aantal inentingen in het zittingslokaal verricht, in totaal 6769 bedroeg (half om half). Bij een gelijke verhouding in 1895 en 1896 zouden dan ongeveer 2000 kosteloze inentingen zijn verricht, schat Falkenburg.

Het Tijdschrift voor armenzorg 2e jrg. (1901) vermeldt op bladzijde 87 dat 'in 1900  plaats hadden 2610 inentingen die kosteloos werden verstrekt'.

Archief

Het archief van de 's-Gravenhaagsche Vereeniging voor Koepokinenting 1871-1930 wordt onder toegangsnummer 37-01 bewaard in het Haags gemeentearchief. Dit archief beslaat de eerste periode (1871-1879).

Archiefstukken m.b.t. de periode vanaf het samengaan met de leden van de afdeling Den Haag van de inmiddels opgeheven Nederlandsche Vereeniging te Rotterdam (de nieuwe afdeling Den Haag werd na de heroprichting van de Nederlandsche Vereeniging gevormd door de leden van de oude 's-Gravenhaagsche Vereeniging zelf), maken deel uit van het archief van het eveneens tot de nieuwe Nederlandsche Vereeniging te Rotterdam toegetreden Amsterdamsch Genootschap ter bevordering der koepokinenting voor minvermogenden, 's-Gravenhaagsche Vereeniging en Nederlandsche Vereeniging ter bevordering der koepokinenting, dat onder toegangsnummer 208 wordt bewaard in het Stadsarchief Amsterdam. Het bevat aan 19de eeuws materiaal:

Rekening en verantwoording 1885-1886. Lijst van boeken der bibiliotheek. Enige vaccinatielijsten. 1 omslag;

Registers der koepok-inentingen. Met een register van revaccinatie van 1880, 1883 en 1891. 52 delen;

Registers van inentingen Scheveningen. 4 delen [tot 1929].

Toon archiefinfo
Verberg archiefinfo

Naam archiefbewaarplaats Haags Gemeentearchief
Naam collectie 's-Gravenhaagsche Vereniging voor Koepokinenting 1871-1930
Beheersnummer 37-1
Toegang inventaris
Openbaarheid volledige openbaarheid
Reglementen ja

Reglementen, 1871 april 1 en 1881 maart 30.

Ledenlijsten ja

Alfabetische lijst van hen die een jaarlijkse contributie geven, 1871;

Alfabetische lijst van hen die een gift geven voor eens, of voor een bepaald aantal jaren, 1871;

Alfabetische ledenlijst, 1872;

Ledenboek aangelegd in 1897 en bijgehouden t/m 1915.

Notulen ja

Notulen van vergaderingen van werkende leden, 1871 april 1-1904 mei 3;

Notulen van bestuursvergaderingen, 1871 april 3-1905 mei 15;

Notulen van de algemene ledenvergadering, 1871 mei 17-1904 mei 3.

Jaarverslagen ja

Verslagen van werkzaamheden, 1871-1874 en 1881-1882;

Verslagen van de staat van de vereniging, 1871-1929.

Correspondentie ja

Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 1871 maart 23-1930 november;

Brievenboek van uitgaande stukken, 1871-1886.

Financiële stukken ja

Rekening en verantwoording, 1871, 1873-1874, 1888-1889, 1901, 1921.



Literatuur


Toon publicaties van de vereniging

Publicaties van de vereniging


Verberg publicaties van de vereniging
  • Verslag der werkzaamheden van de 's-Gravenhaagsche Vereeniging voor Koepokinenting (Den Haag 1871-1929).
  • Carsten, B., De koepokinenting en het parc-vaccinogène te 's-Gravenhage (Haarlem 1883).