Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

Het doel van de Orde is 'methodisch en onvermoeid, met alle wettige middelen en door persoonlijke overtuiging een ellendige gewoonte bestrijden, die zich van onze menschelijke samenleving heeft meester gemaakt. Deze gewoonte bestaat hierin dat men zekere vergiftigde stoffen en dranken, zoogenaamde narcotica, bedwelmingsmiddelen, min of meer langzaam werkende vergiften, gebruikt. De bedoeling daarvan is zich een voorbijgaand gevoel van welbehagen te verschaffen, hetzij uit genotzucht, hetzij om leed en zorgen in een eigenaardige verdooving van den geest te ontwijken. Wij zijn om geen andere reden deze strijd begonnen dan omdat wij zagen, dat het maatschappelijk verkeer ontaardt, het aantal misdaden verdubbelt, de zeden verslechteren en onze kinderen verzwakken door den verderfelijke invloed van die drinkgewoonten.' (Forel, 6) 

Om haar doel te bereiken bindt zij 'een onverbiddelijken strijd aan tegen de drinkgewoonten, het allermatigste gebruik niet uitgezonderd, maar strekt haar arbeid tevens uit tot het redden van drankzuchtigen, die zij laat bezoeken in hun woning, aan wie zij de weg wijst ter bevrijding van het slavenjuk van den alcohol en die zij tracht te omgeven met een haag van wélmeendende vrienden.

Vóór alles tracht zij de jeugd te beschermen tegen de gevaren van bedwelming.

En eindelijk tracht zij verkregen resultaten vast te leggen door krachtige wettelijke maatregelen' [te bepleiten].(Don, Waarom, achterflap) 

Internationale Loge van de Orde van Goede Tempelieren, opgericht in 1853 en gevestigd te New York, is het hoogste lichaam en oefent het oppertoezicht uit op de handhaving van de grondwet, evenals op de gelijkvormige organisatie van alle delen der Orde. (Forel p. 16)

zes loges met ongeveer 200 leden. Deze moeten 'prompt elk kwartaal aan den Groot-Secretaris een nauwkeurig bericht sturen over het aantal, de toetreding en het vertrek der leden en de voor alle leden aan de Groot-Loge verschuldigde kwartaalsbijdragen opzenden'. 

Jacob van Rees, tevens oprichter van de Algemeenen Nederlandsche Geheelonthouders Bond

Auguste Forel, De Internationale Orde van Goede Tempelieren. Een maatschappelijk hervormster Haar doel, grondslagen, organisatie en arbeid (Zwolle 1927) 3-6.

H.W. Crommelin, 'Een jaar Strijdens. Overzicht over 1900', in: J.J.P. Valeton, J.J. Knap en C. van Krevelen (reds.), Het werk der liefde. Tijdschrift  gewijd aan de wetenschappelijke bestrijding der drinkgewoonten, 7e jrg (1901) 241-242.

A. Don, Waarom plaatselijke keuze. Eenige bezwaren weerlegd (Zwolle z.j.) Uitgave van de Internationale Orde van Goede Tempelieren.

ad begindatum:

In de bovengenoemde brochure van Forel komt op pagina 4 de volgende opmerking in een noot voor: 'Eigenlijk had Miss Gray reeds in 1883 te Rotterdam een Engelsch sprekende loge gesticht, die echter spoedig weer te niet ging.'

algemeen:

Het IOGT kende het 'broederschapsprincipe', was ritualistisch en besloten, d.w.z. de wekelijkse bijeenkomsten, waarin huishoudelijke zaken werden besproken en nieuwe leden ingewijd, waren achter gesloten deuren. Openbare zittingen dienden tot voorlichting over het alcoholvraagstuk aan buitenstaanders.

ad einddatum:

In 1962 ging de IOGT op in de Algemene Nederlandse Drankbestrijders Organisatie. Veel afdelingen werden daarbij 'werkgroep Broederschap' van de ANDO.

ad levensbeschouwing:

De Tempeliers beleden neutraliteit, maar een echte Neutrale Orde werd opgericht in 1905 uit onvrede over sterk protestantse passages in de riten. In mei 1926 fuseerden de oorspronkelijke IOGT en de in 1905 gestichte Neutrale Orde van Goede Tempelieren (IOGTN), nadat het principiële neutraliteitsbeginsel door beide kampen gelijkelijk erkend en vastgelegd was.