Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

'a. arbeidzaamheid, oppassendheid, en in het algemeen zedelijkheid bij minvermogenden te bevorderen, de bedelarij geheel te weren, den lediggang en het schoolverzuim zooveel mogelijk tegen te gaan (...).' (Blankenberg citeert het reglement van de vereniging)

het tijdig inzamelen van beoogde aalmoezen; hiermee werk verschaffen: touwpluizen, spinnen, breiden [sic!], doosjes en stoven maken; in geval van invaliditeit: bedeling; tot slot het tegengaan van het 'nieuw-jaar lopen'. (eerste verslag in 1850)

om bovenomschreven doel te bereiken besloot men:

b. aan minvermogenden zooveel mogelijk werk te verschaffen;

c. desgevorderd in bijzondere gevallen uitdeelingen te houden;

d. met Nieuwjaar een buitengewone uitdeeling te houden;

e. spaarzaamheid aan te kweeken, speciaal bij den werkenden stand;

f. zoo mogelijk door bijdragen een uitkeerings- en ondersteuningsfonds op te richten;

g. de bestaande spaarbank en het eventueel op te richten fonds te beheeren.' (Blankenberg in 1899)

de in 1851 opgerichte Algemeene Vereeniging tegen het Pauperisme bij de arbeidende klasse van den minder gegoeden stand, opgericht in 1851 en gevestigd te Groningen.

Mr. H.J. Offerhaus, H.J. van Rottinghuis en R.M. Wijbelingh staan als afgevaardigden naar de eerste vergaderingen in november 1850 van de latere Algemeene Vereeniging tegen het Pauperisme vermeld. (eerste verslag)

Eerste verslag van de Algemeene vereeniging tegen het pauperisme bij de arbeidende klassen van den minder gegoeden stand (Groningen 1850).

Verslag van het eerste congres over het armwezen, gehouden te Groningen den 26sten en 27sten junij 1854 (Groningen 1854).

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 421-422.

ad laatste vermelding:

ontleend aan de archiefperiode.

Opgave over 1849-'50: 128 contribuanten/leden gaven f. 1125 en 'den 1 November 1850 had de vereeniging een nadelig slot van slechts f.29,60'; Voorts blijkt enige somberheid t.a.v. afzetmogelijkheden van de producten; algemeen resultaat echter positief: zedelijk peil verhoogd en school- en catechisatiebezoek toegenomen. (Eerste verslag)