Maatschappij tot Nut der Zeevaart, onder de Zinspreuk: Wij dragen saam blijmoedig bij, Aan 't oogmerk dezer Maatschappij: Voor oude Zeelien, moe van 't zwerven, Voor Weeuw en Weezen, als wij sterven
| Naam | Maatschappij tot Nut der Zeevaart, onder de Zinspreuk: Wij dragen saam blijmoedig bij, Aan 't oogmerk dezer Maatschappij: Voor oude Zeelien, moe van 't zwerven, Voor Weeuw en Weezen, als wij sterven |
| Plaats | Rotterdam |
| Provincie | Zuid-Holland |
| Begindatum | 14 september 1819 (oprichting) |
| Einddatum | 1918 (opheffing) |
| Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
|
Weduwen, Wezen, Zeelieden |
| Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
|
Zeelieden |
| Werkingsgebied | Lokaal |
| Doelstelling | 'Het doel dezer Maatschappij is o.a. het bijeenbrengen en onderhouden van een geldelijk fonds, om te strekken ter tegemoetkoming in de behoeften der weduwen en weezen van scheepskapiteins, alsmede van zoodanig scheepskapiteins zelven, die door ouderdom, lichaamsgebreken of ongelukken in de uitoefening van hun beroep ontstaan, buiten staat mochten geraken, om in hun eigen onderhoud, op een genoegzame wijze te voorzien.' (Blankenberg 906-907) |
| Activiteit | op filantropisch gebied: als de financiële positie het toeliet te voorzien in het levensonderhoud van oude, gebrekkige zeekapiteins, niet-leden van de Maatschappij, of hun nabestaanden |
| Oprichters | '(...) elf kapiteins, te weten Poulus Rijnbende, Johan Conrad Duur, Hendrik van Duijm, Auke van Dijk, Willen Alexander, G. Straatman, Arij Tessen Jongheim, Hendrik Bos, Martin David Meijer, Johannes Fredrik Ulrich en W. Lucas' (Parma) |
| Bestuursleden | 'De eerste voozitter was Hendrik van Duijm (...) maar reeds binnen enkele weken opgevolgd door John Veder (...).' (Parma) |
| Eigen gebouw (adres) | Een sociëteit. In 1846 was deze gevestigd "in de Boompjes en den hoek van den Tarwenacker." (Parma 20) |
| Verantwoording gegevens | J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 902, 906-907. ad opheffingsdatum, oprichters, bestuurders: Sicco Parma, Het Rotterdamse Zeemanscollege "Maatschappij tot nut der Zeevaart": een opstap voor nader onderzoek (Hilversum 2002) 2-21.
|
| Opmerkingen | 'Hoewel de leden, om recht op tegemoetkoming te hebben, zelven eene contributie moeten betalen, kan alleen door vrijwillige bijdragen van derden, aan het doel worden voldaan.' (Blankenberg 907) Blankenberg rechtvaardigt aldus de opneming van ‘zeemancollegiën’ in zijn overzicht van weldadige instellingen: 'Zeemanscollegiën, hoewel in den regel slechts hulp verleenende na overlijden van hare leden, die voor die hulp tijdens hun leven betaald hebben, worden niettemin hier vermeld, 1e omdat zij voor een groot deel alleen tot hunne uitkeringen in staat zijn door vrijwillige bijdragen van anderen en 2e omdat zij ook wel eens aan behoeftige niet-leden te hulp komen (...).' (p. 902) |
Archief
In het Gemeentearchief Rotterdam bevinden zich verschillende stukken die de Maatschappij tot Nut der Zeevaart betreffen:
- Het archief van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Rotterdam (toegangsnummer 72.1) bevat onder inv. nr. 172 (klapper op de notulen van 1849-1858) notulen van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart uit 1855.
- De Handschriftenverzameling Rotterdam (toegangsnummer 33.01) bevat onder inv. nr. 3867 een 'Beschouwing over het werk van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart, 1859'.
Volgens Parma (p. 3) bevinden zich in het 'Gemeentearchief Rotterdam (...) Jaarverslagen van de "Maatschappij" uit de periode 1826 t/m 1834 (archiefnummer J-126)' en bevat 'het Maritiem Museum "Prins Hendrik" te Rotterdam (...): Jaarverslagen van de Maatschappij uit 1835 t/m 1841, 1849, 1851, 1855, 1858, 1859, 1862 t/m 1867, 1874, 1877, 1878, 1880 t/m/ 1883, 1885 t/m 1888 en 1890 t/m 1902 (archiefnummer Maat 17). (...) Voorts bevinden zich in het archief van het Museum: Reglementen uit de jaren 1855, 1861, 1868, 1877 en 1904.
Literatuur
Toon literatuur over de vereniging
Literatuur over de vereniging
Verberg literatuur over de vereniging
- Sicco Parma, Het Rotterdamse Zeemanscollege "Maatschappij tot nut der Zeevaart": een opstap voor nader onderzoek (Hilversum 2002).
Toon publicaties van de vereniging
Publicaties van de vereniging
Verberg publicaties van de vereniging
- Reglement voor de Maatschappij tot nut der zeevaart (Rotterdam 1859).
- Verslag van den staat en het voorgevallene bij de Maatschappij tot Nut der Zeevaart, te Rotterdam, over het laatst verleden jaar 1825 (Rotterdam 1826).