Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

een ziekenhuis op te richten en instand te houden

De activiteiten van het ziekenhuis, mogelijk gemaakt door deze vereniging:

'In dit gesticht worden in de 3de [bedoeld moet zijn 2de] klasse zieken opgenomen à f 1.50 per dag (voor ingezetenen), f 2.- (personen buiten de stad), in de derde klasse zijn deze tarieven f 0.60 à f 0.70. Voor rekening der burgerlijke armbesturen van Stad- en Ambt-Almelo verpleegden, betalen f 0.30 per dag. Ook worden door het ziekenhuis verpleegsters uitgezonden. De kosten voor deze verpleegsters zijn voor doorloopende verpleging 2de klasse f 2.-. 3de klasse f 1.- daags voor dagverpleging, 2de klasse f 1.25, 3de klasse f 0.50; voor nachtverpleging.' (Blankenberg)

Op initiatief van het Departement Almelo van de Maatschappij tot 't Nut van het Algemeen werd op 2 mei 1890 een Commissie ter Voorbereiding van de Oprichting van een Algemeen Ziekenhuis in het leven geroepen. Deze oprichtingscommissie, onder het voorzitterschap van H. Ledeboer, legde in haar vergadering van 23 juni 1891 het ontwerp van statuten en huishoudelijk reglement ter goedkeuring aan de leden voor. Daarmee was de oprichting van de "Vereeniging Het Ziekenhuis", zoals de officiële naam luidde, een feit.

Het bestuur van de Vereniging "Het Ziekenhuis" werd bij de oprichting gevormd door een zevental personen: vier mannen en drie vrouwen. 

Het eerste ziekenhuis werd gevestigd in de door mevrouw Cardinaal-Tak aan de Vereeniging geschonken "Villa Nuova" aan de Brugstraat. Op 20 juni 1892 kon het gebouw van het "Algemeen Ziekenhuis", zoals het in de wandeling genoemd werd, feestelijk geopend worden. Later kwam de hoofdingang aan de nieuw aangelegde Ziekenhuisstraat te liggen. Dankzij verschillende schenkingen van Egbert ten Cate kon het ziekenhuis gemoderniseerd en uitgebreid worden.

gegevens, inclusief de laatste vermelding, ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 774.

ad bestuursleden:

De gemeenten Stad Almelo en Ambt Almelo konden elk één bestuurslid benoemen, zolang zij het ziekenhuis subsidieerden. De mannen vormden het dagelijks bestuur, terwijl de vrouwelijke bestuursleden werden belast met het dagelijkse toezicht in het ziekenhuis. Het verplegend en huishoudelijk personeel stond onder de leiding van een directrice, tevens hoofdverpleegster, die in het bestuur een adviserende stem had.