Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen en haar afdelingen waren primair gericht op het 'beschaven' van het Nederlandse volk, soms ging dat gepaard met vormen van filantropie, in het departement Deventer: het verzorgen van het Sinterklaasfeest op de stadsscholen voor kinderen van minvermogenden.

Het instellen in 1861 van de 'permanente' Sinterklaas-Commissie, 'die het Sinterklaasfeest op de stadsscholen voor kinderen van minvermogenden verzorgde, tot deze in 1920 werd vervangen door de Algemene Deventer Sinterklaascommissie.

de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, opgericht in 1784 te Edam en vanaf 1787 gevestigd te Amsterdam.

ad leden:

W.W. Mijnhardt en A.J. Wichers (reds.), Om het Algemeen Volksgeluk. Twee eeuwen particulier initiatief 1784-1984. Gedenkboek ter gelegenheid van het tweehonderdjarig bestaan van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen (Edam 1984) 65.

De overige gegevens, inclusief de eerste en laatste vermelding, zijn ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief.

ad levensbeschouwing:

neutraal met een protestantse inslag die in de loop der tijd minder dominant werd.

ad leden:

Tot circa 1900: mannen, zonder dat vrouwen expliciet werden uitgesloten, ze waren gewoon geen lid. Mijnhardt schrijft over het jaar 1864: 'Aan het afzonderlijk lidmaatschap van de vrouw werd toen nog helemaal niet gedacht. Dat komt pas weer 35 jaar later.' (Mijnhardt/Wichers)