Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

• Vereeniging van vrijwillige Armenverzorgers ('t Hart)

Art.1. 'het bezoeken van armen en hulpbehoevenden, de verbetering van hunnen Zedelijken en Stoffelijken toestand en het verkrijgen en bevorderen eener doelmatige armenverpleging'.

Om boven aangehaalde doelstelling te bereiken werden 'vrijwillige Armenverzorgers van meederjarige leeftijd en onbesproken gedrag (...) aangesteld' (art. 2) en werd het 'armengebied hier ter stede verdeeld (...) in zooveel afdeelingen als er parochiën zijn.' (art. 3)

De voorzitter van de afdeling wijst de te bezoeken gezinnen toe aan de leden die altijd twee aan twee hun bezoek moeten afleggen. Hierbij moeten zij arbeidszin aankweken 'ten einde bedelarij, luiheid en lediggang tegen te gaan en te voorkoomen dat de kosten der armenverpleging noodeloos verhoogd, of het bedeelingscijfer per arme en per gezin zou verminderd moeten worden. Zij zien tevens toe dat de zindelijkheid, zoowel in kleeding als in de woning, worde in acht genomen en bestrijden met alle hun ten dienste staande middelen, het misbruik van sterken drank en de onzedelijkheid'. (art. 11)

de vereeniging is 'toegevoegd' aan het R.K. Parochiaal Armbestuur.

de aartsbisschop van Utrecht

De gegevens zijn  ontleend aan het Reglement der Vereeniging van R.K. Armenverzorgers te Utrecht (Utrecht 1898).

Ook vermeld in P.D. 't Hart, Leven in Utrecht 1850-1914 Groei naar een moderne stad (Hilversum 2005) 171.

Het reglement met de onder 'activiteit' aangehaalde artikelen is 'aldus vastgesteld door Z.D. Hoogw. den Aartsbisschop van Utrecht, den 28sten Maart 1898'.