Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis", afdeling Graft

Naam Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis", afdeling Graft
Plaats Graft
Provincie Noord-Holland
Begindatum 1875 (oprichting)
Einddatum 1966 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing neutraal
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Zieken
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen en vrouwen, Medici
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

ter afwering van epidemische ziekten en tot hulpbetoon tijdens epidemieën (ten tijde van de oprichting van de landelijke vereniging)

Op 13 januari 1881 vond herziening van de doelstellingen plaats om afstemming op ziek(t)en zonder besmetting mogelijk te maken. De doelstelling luidde vanaf nu:

1. besmettelijke ziekten te voorkomen en te beteugelen 2. hulp te verleenen zoowel bij besmettelijke als bij gewone ziektegevallen 3. de algemeene gezondheidstoestand te bevorderen. (Van der Kolk, 29-31)

samenwerking tot het afweren en beteugelen van besmettelijke ziekten, tot het verleenen van hulp bij epidemieën en gewone ziektegevallen, en tot het helpen bevorderen der algemeene gezondheidsbelangen (Goossens)

 

Activiteit

het stimuleren op plaatselijk niveau van het inrichten van magazijnen voor verpleegmateriaal; ontsmetting van huizen en inboedel van genezen zieken;

inrichten van isolatiebarakken;

voorlichting over het voorkomen van epidemieën;

opleiding desinfecteurs en pokkenvaccinatie.

Toen het aantal epidemieën op grote schaal in Noord-Holland afnam kwam individuele ziekenverpleging meer op de voorgrond.

De doelstelling beoogde primair een wetenschappelijk verantwoorde oplossing voor de problemen m.n. epidemieën, die de volksgezondheid bedreigen. Maar de praktijk bracht de meeste afdelingen ertoe in elk geval tot het einde van de eeuw, in hoge mate 'gewone' behoeftige zieken min of meer filantropisch te verzorgen. Pas in 1897 werden ook minvermogenden, naast onvermogenden, in de richtgroep opgenomen. (Van der Kolk, 29-31)

'(...) het vestigen, exploiteeren en in stand houden van stichtingen ter bevordering van het doel der vereeniging.' (Blankenberg)

Het aankopen, samen met afdeling De Rijp, van verpleegmateriaal. (Stieler en Van den Berg)

de Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis" opgericht in 1875 en gevestigd te Amsterdam.

Koninklijk Besluit 31 juli 1890 nr. 30
Verantwoording gegevens

M. van der Kolk-Kousemaker, Het beleid van Het Witte Kruis, Het Groene Kruis en Het Wit-Gele Kruis over de periode 1875-1945 (diss. 2005) 24-67.

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 756.

B.S.H. Stieler en H.L.E. van den Berg (reds.), Een halve eeuw Witte Kruisarbeid 1875-1925 (Amsterdam 1925) 32.

Opmerkingen

ad leden:

medici/verplegers (m/v) en contribuerende niet-medici

Notabelen werden geacht bestuurslid te worden, vrouwen niet, wel werkend lid. (Van der Kolk, 31)

Bij oprichting 19 leden.

Archief

Het archief van het Witte Kruis, afdeling Graft 1892-1966 bevindt zich in het Regionaal Archief/Regionaal Historisch Centrum Alkmaar (0,4 m.; plaatsingslijst, (nog) niet op de website RAA te raadplegen, beperkt openbaar)

Ook het archief van de Noord-Hollandsche Vereeniging Het Witte Kruis, dat onder toegangsnummer 393 in het Noord-Hollands Archief bewaard wordt (archieftitel: Kruisverenigingen), bevat een enkel stuk dat de afdeling Graft van het Witte Kruis betreft:

Ingekomen stukken betreffende de oprichting en het functioneren van plaatselijke afdelingen van het Witte Kruis in Noord-Holland, 1875-1881, 1 stuk van april 1875 over de afdeling Graft.