Vereeniging tot het Verschaffen van Woningen aan Minvermogenden te ’s-Gravenhage
| Naam | Vereeniging tot het Verschaffen van Woningen aan Minvermogenden te ’s-Gravenhage |
| Plaats | Den Haag |
| Provincie | Zuid-Holland |
| Begindatum | 1884 (oprichting) |
| Einddatum | 1939 (laatste vermelding) |
| Levensbeschouwing | joods |
| Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
|
Armen algemeen, Joden |
| Werkingsgebied | Lokaal |
| Doelstelling | het tegen betaling verschaffen van woningen aan minvermogenden (Goossens) |
| Activiteit | het verschaffen van gezonde en betaalbare woningen aan armlastigen, aanvankelijk vooral joden, spoedig armlastigen in het algemeen, daar de meeste joodse armen in de oude buurt bij de synagoge wilden blijven wonen (Van Creveld) |
| Oprichters | Het inititief ging uit van Jacob Simons. Hij riep een aantal joodse notabelen uit Den Haag tot een oprichtingscommissie bijeen: 'De kooplieden A.M. van Embden, M. Prins en L. Lansberg, de bankiers A. Polak Daniëls en M. Edersheim, de advocaat en procureur mr. J.M. Hijmans, lid van de Gemeenteraad en van Provinciale Staten en de jonge jurist J.H. Andries, een zoon van gemeenteraadslid notaris Andries.' (Van Creveld) |
| Eigen gebouw (adres) | De reguliere vergaderplaats is niet uit de inventaris af te leiden. Het huizenbezit wel: 'De vereniging bezat een complex van 196 hofjeswoningen bij de Van Ostadestraat, de zgn. 'Van Ostadewoningen'. Dit waren de panden Hannemanstraat 156 - 298, de Jacob Catsstraat 65/1 - 65/96 en de Van Ostadestraat 15 - 77'. (inleiding inventaris) |
| Vergaderplaats | De eerste vergadering van de oprichtingscommissie o.l.v. Jacob Simons vond plaats in het Israëlitisch Oude Mannen- en Vrouwenhuis in de St. Jacobstraat. |
| Koninklijk Besluit | 19 juni 1885 nr. 38; 18 november 1888 nr. 25 en 8 december 1891 |
| Staatscourant | 18 juli 1885; 9 februari 1889 |
| Goossens van Eyndhove nr. (uitleg)
Het nummer waaronder de vereniging is opgenomen in: A.E.G. Goossens van Eyndhove, De vereenigingen erkend krachtens de wet van 22 april 1855 (Stbl. 32) (Den Haag 1891). Dit repertorium bevat alle verenigingen die tussen 1855 en 1890 erkenning hadden gekregen krachtens de Wet op de Vereniging van 1855. Goossens van Eyndhove stelde het repertorium samen op basis van de Staatscourant, waarin de statuten van alle erkende verenigingen gepubliceerd werden. Hij nam daaruit op: de naam van de vereniging, de plaats van vestiging, de doelstelling, de datum en het nummer van het Koninklijk Besluit en de datum van de Staatscourant waarin de statuten afgedrukt stonden.
|
1424 |
| Verantwoording gegevens | Gegevens ontleend aan (de inleiding van) de inventaris. ad Koninklijk Besluit: behave an Goossens ook ontleend aan het register van de Staatscourant van 1891. I.B. van Creveld, Kille-zorg. Drie eeuwen sociale geschiedenis van joods Den Haag (Den Haag 1997) 79-83. |
| Opmerkingen | ad begindatum: de eerste vergadering van de oprichtingscommissie o.l.v. J. Simons vond plaats in 1884. ad doelstelling: Simons wilde op de eerste plaats verbetering brengen in de woonsituatie van de arme leden van de kille [joodse gemeenschap], maar sloot niet uit dat als hun woonellende was beëindigd, ook niet-Israëlieten van het aanbod van dergelijke gezonde en goedkope woningen konden profiteren. De joden zijn als bewoners van de huizen van de vereniging altijd verre in de minderheid geweest. (Van Creveld) inkomsten: Als financiële basis werd gezocht naar een combinatie van: 1e renteloooze voorschotten; 2e een beroep op de liefddadigheid van de stadsgenoten en 3e een obligatielening van f. 20000 à 4%, waarvan rente en aflossing uit de huren zou moeten komen 'met het verzoek aan het Nederlands Israëlitisch Armbestuur om daarvoor een garantie te geven, [in ruil] waarvoor het over maximaal twintig woningen ten behoeve van haar bedeelden zou mogen beschikken.' (Van Creveld) |
Archief
Het archief van de Vereeniging tot het verschaffen van woningen aan minvermogenden - Van Ostadewoningen, 1884-1939, wordt onder toegangsnummer 678-1 bewaard in het Haags Gemeentearchief.
| Naam archiefbewaarplaats | Haags Gemeentearchief |
| Naam collectie | Vereeniging tot het verschaffen van woningen aan minvermogenden - Van Ostadewoningen, 1884-1939 |
| Beheersnummer | 0678-01 |
| Toegang | inventaris |
| Statuten | ja Statuten en huishoudelijke reglementen, met aantekeningen van wijziging, 1887-1889, 1902 en z.d.; Eensluidend uittreksel van het koninklijk besluit houdende goedkeuring der statuten en erkenning van de vereniging, 1917 dec. 1. |
| Notulen | ja ledenvergaderingen Notulen met bijlagen, 1885 mei - 1920 juni; Convocaties, (1888) 1908-1921 enz.. bestuur Notulen, 1884 nov - 1921 nov. |
| Correspondentie | ja Registers houdende afschriften van verzonden stukken, 1886-1898. |
| Financiële stukken | ja Aantekeningen van financiële en administratieve aard, 1885-1919; Balansboeken, 1885-1967. |
| Overige stukken | ja Roosters van aftreden van bestuursleden, 1887-1917; Roosters van inspectiebeurten door bestuursleden, ca. 1895, 1911-1919; Circulaire aan de Haagse Israëlieten houdende een oproep tot het verlenen van financiële steun aan de vereniging, 1885 jan.; Concept houdende algemene bepalingen voor de verhuring van woningen, met retroacta 1886-1887, ca. 1895. |
Literatuur
Toon publicaties van de vereniging