Ministerie van Binnenlandse Zaken
| Naam archiefvormer | Ministerie van Binnenlandse Zaken |
| Periode van bestaan | 1795- |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Naam, varianten | 1955 Departement van Binnenlandse Zaken 1956 Ministerie van Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie 1959 Ministerie van Binnenlandse Zaken
BiZa; BZ |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg Drie van de acht in de Bataafse Tijd ingestelde agentschappen werden in 1801 samengevoegd tot het departement van Binnenlandse Zaken Dit betrof de agentschappen Nationale Oeconomie, Nationale Opvoeding en Inwendige Politie. Tijdens de inlijving bij het Franse Keizerrijk bleef er een administratie voor de Hollandse departementen bestaan (te Amsterdam). Het Ministerie van Binnenlandse Zaken behield tot ver in de 19 e eeuw een groot aantal diverse taken. Toenemende specialisatie en uitbreiding van de overheidstaak leidden vanaf 1877 tot de oprichting van nieuwe 'vakdepartementen' en inkrimping van de taken van Binnenlandse Zaken op de betreffende taakgebieden. In 1918 had het departement drie afdelingen: Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit; Binnenlands Bestuur en Armwezen, die tot na 1945 zijn blijven bestaan.
Binnenlandse Zaken en emigratie Zowel de afdelingen Binnenlands Bestuur als Armwezen hadden bemoeienis met emigratie. Dit gold eveneens voor de onder Binnenlandse Zaken ressorterende Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en de Centrale Commissie voor de Filmkeuring (CCF).
ministers van Binnenlandse Zaken: 1945-1947 L.J.M. Beel 1947-1948 P.J. Witteman 1948-1949 J.H. van Maarseveen (1949 J.R.H. van Schaik a.i.) 1949-1951 F.G.C.J.M. Teulings 1951 J.H. van Maarseveen (Teulings a.i) 1951-1956 L.J.M. Beel (1956 J.C. van Oven, J.G Suurhoff a.i.) 1956-1959 A.A.M. Struycken 1959-1965 E.H. Toxopeus 1965-1966 J. Smallenbroek (I. Samkalden a.i.) 1966-1967 P.J. Verdam |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg De afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit had o.m. tot taak de ontvangst van ingekomen stukken en doorzending naar afdelingen en algemene registratie uitgaande stukken; medewerking met de andere afdelingen bij de behandeling van zaken van geldelijke of comptabele aard.
De afdeling Armwezen (en taakopvolgers) had o.m. tot taak het ondersteunen van behoeftige Nederlanders in het buitenland.
De afdeling Binnenlands Bestuur was o.m. belast met de zorg en toezicht op het bestuur van de provincie en gemeente en armenzorg. Onderdeel daarvan was aandacht voor arbeid, werkgelegenheid en emigratie.
De Binnenlandse Veiligheidsdienst was o.m. verantwoordelijk voor het antecedentenonderzoek van de emigranten.
De CCF beoordeelde emigrantenvoorlichtingsfilms. |
| Voorloper | geen |
| Opvolger | ten dele: Ministerie van Maatschappelijk Werk |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Stichting Landverhuizing Nederland (voor 1945) Commissie voor Internationale Technische Hulp
|
| Literatuur | Toon Verberg literatuur Linde, Herman van der et. al. (eindred.), Fragmenten uit de geschiedenis van Binnenlandse Zaken (Den Haag 1986) (dl I herziene druk van 1979, dl II 1979-1986).
Klijnsma, M.H., Van torentje tot toren: 175 jaar ministerie van Binnenlandse Zaken (Den Haag 1988). |
| Doorgenomen archieven / series | a) 2.04.26.02 Binnenlandse Zaken, Kabinet 1814-1949 b) 2.04.50 Binnenlandse Zaken, Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit 1914-1950
Binnenlandse Zaken, afdeling Binnenlands Bestuur (en taakopvolgers)
Binnenlandse Zaken, afdeling Armzorg (en taakopvolgers)
Binnenlandse Zaken, Centrale Commissie Filmkeuring
Binnenlandse Zaken, Bureau Nationale Veiligheid (en taakopvolgers) |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | beperkt. Zie opmerkingen afzonderlijke inventarissen |
| Omvang; inventarisnummers | a) 899 inv.nrs. b) 22 m., 756 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | a) ja, zie opmerkingen inventaris b) ca. 40 m. |
| Toegang(en) | a) Inventaris van het Kabinetsarchief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, 1814-1949 [met beknopte archivistische inleiding]
b) Inventaris van het archief van de afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (1912-)1914-1950 [met beknopte historische en archivistische inleiding] |
| Kenmerk toegang | afzonderlijke beschrijving |
| Indices op toegang | a) geen b) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-b) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | a) archieven van de staatscommissies tot herziening van de Grondwet 1946 en 1947
b) zie inleiding inventaris, bij herinventarisatie zijn stukken van andere afdelingen volgens bestemmingsprincipe teruggeplaatst |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | geen [m.b.t. emigratie] |
| Statistische gegevens | niet aangetroffen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | a) 2.04.26.02 Kabinet 1814-1949 - annexatieplannen van Duitse gebieden 1946-1947 (inv.nr. 897) [NB: zie inleiding onderzoeksgids voor het verband tussen annexatie en emigratie]
b) 2.04.50 Afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit 1914-1950 - concentratie in België bij één comptabele van gelden ter goede rekening voor de ondersteuning van behoeftige Nederlanders in België 1947 (inv.nr. 297)
- behandeling van declaratie door Aan- en Verkoopbureau van Akkerbouwproducten te 's-Gravenhage wegens kosten van bemoeiingen met de levensmiddelenvoorziening van Nederlanders in Duitsland, 1947-1948 (inv.nr. 298)
Rijksdienst voor de ondersteuning van behoeftige Nederlanders in het Buitenland: - beheer in Duitsland van de opbrengst van de verstrekking van voedselpakketten 1947-1950 (inv.nr. 359) - verstrekken van inlichtingen aan de Algemene Rekenkamer naar aanleiding van een onderzoek bij genoemde Rijksdienst 1949 (inv.nr. 360) |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) Nog bij het ministerie berustende delen van het departementsarchief zijn niet onderzocht
2) Ter signalering: Ministerie van Binnenlandse Zaken: Bevolkingsregisters en Burgerlijke Stand van Nederlanders in het Buitenland [i.c. Engeland] gedurende de periode 1940-1945 (toegangsnr. 2.04.42, omvang 11,75 m.; beperkt openbaar) - Vertrokken naar Australië (ook Nederlandse Antillen e.d.) (inv.nr. 75) |
Algemeen
| Naam, varianten | 1955 Departement van Binnenlandse Zaken 1956 Ministerie van Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie 1959 Ministerie van Binnenlandse Zaken
BiZa; BZ |
| Organisatie en inrichting | Drie van de acht in de Bataafse Tijd ingestelde agentschappen werden in 1801 samengevoegd tot het departement van Binnenlandse Zaken Dit betrof de agentschappen Nationale Oeconomie, Nationale Opvoeding en Inwendige Politie. Tijdens de inlijving bij het Franse Keizerrijk bleef er een administratie voor de Hollandse departementen bestaan (te Amsterdam). Het Ministerie van Binnenlandse Zaken behield tot ver in de 19 e eeuw een groot aantal diverse taken. Toenemende specialisatie en uitbreiding van de overheidstaak leidden vanaf 1877 tot de oprichting van nieuwe 'vakdepartementen' en inkrimping van de taken van Binnenlandse Zaken op de betreffende taakgebieden. In 1918 had het departement drie afdelingen: Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit; Binnenlands Bestuur en Armwezen, die tot na 1945 zijn blijven bestaan.
Binnenlandse Zaken en emigratie Zowel de afdelingen Binnenlands Bestuur als Armwezen hadden bemoeienis met emigratie. Dit gold eveneens voor de onder Binnenlandse Zaken ressorterende Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en de Centrale Commissie voor de Filmkeuring (CCF).
ministers van Binnenlandse Zaken: 1945-1947 L.J.M. Beel 1947-1948 P.J. Witteman 1948-1949 J.H. van Maarseveen (1949 J.R.H. van Schaik a.i.) 1949-1951 F.G.C.J.M. Teulings 1951 J.H. van Maarseveen (Teulings a.i) 1951-1956 L.J.M. Beel (1956 J.C. van Oven, J.G Suurhoff a.i.) 1956-1959 A.A.M. Struycken 1959-1965 E.H. Toxopeus 1965-1966 J. Smallenbroek (I. Samkalden a.i.) 1966-1967 P.J. Verdam |
| Taak, activiteiten | De afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit had o.m. tot taak de ontvangst van ingekomen stukken en doorzending naar afdelingen en algemene registratie uitgaande stukken; medewerking met de andere afdelingen bij de behandeling van zaken van geldelijke of comptabele aard.
De afdeling Armwezen (en taakopvolgers) had o.m. tot taak het ondersteunen van behoeftige Nederlanders in het buitenland.
De afdeling Binnenlands Bestuur was o.m. belast met de zorg en toezicht op het bestuur van de provincie en gemeente en armenzorg. Onderdeel daarvan was aandacht voor arbeid, werkgelegenheid en emigratie.
De Binnenlandse Veiligheidsdienst was o.m. verantwoordelijk voor het antecedentenonderzoek van de emigranten.
De CCF beoordeelde emigrantenvoorlichtingsfilms. |
| Voorloper | geen |
| Opvolger | ten dele: Ministerie van Maatschappelijk Werk |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Stichting Landverhuizing Nederland (voor 1945) Commissie voor Internationale Technische Hulp
|
| Literatuur | literatuur Linde, Herman van der et. al. (eindred.), Fragmenten uit de geschiedenis van Binnenlandse Zaken (Den Haag 1986) (dl I herziene druk van 1979, dl II 1979-1986).
Klijnsma, M.H., Van torentje tot toren: 175 jaar ministerie van Binnenlandse Zaken (Den Haag 1988). |
| Doorgenomen archieven / series | a) 2.04.26.02 Binnenlandse Zaken, Kabinet 1814-1949 b) 2.04.50 Binnenlandse Zaken, Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit 1914-1950
Binnenlandse Zaken, afdeling Binnenlands Bestuur (en taakopvolgers)
Binnenlandse Zaken, afdeling Armzorg (en taakopvolgers)
Binnenlandse Zaken, Centrale Commissie Filmkeuring
Binnenlandse Zaken, Bureau Nationale Veiligheid (en taakopvolgers) |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | beperkt. Zie opmerkingen afzonderlijke inventarissen |
| Omvang; inventarisnummers | a) 899 inv.nrs. b) 22 m., 756 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | a) ja, zie opmerkingen inventaris b) ca. 40 m. |
| Toegang(en) | a) Inventaris van het Kabinetsarchief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, 1814-1949 [met beknopte archivistische inleiding]
b) Inventaris van het archief van de afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (1912-)1914-1950 [met beknopte historische en archivistische inleiding] |
| Kenmerk toegang | afzonderlijke beschrijving |
| Indices op toegang | a) geen b) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-b) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | a) archieven van de staatscommissies tot herziening van de Grondwet 1946 en 1947
b) zie inleiding inventaris, bij herinventarisatie zijn stukken van andere afdelingen volgens bestemmingsprincipe teruggeplaatst |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | geen [m.b.t. emigratie] |
| Statistische gegevens | niet aangetroffen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | a) 2.04.26.02 Kabinet 1814-1949 - annexatieplannen van Duitse gebieden 1946-1947 (inv.nr. 897) [NB: zie inleiding onderzoeksgids voor het verband tussen annexatie en emigratie]
b) 2.04.50 Afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit 1914-1950 - concentratie in België bij één comptabele van gelden ter goede rekening voor de ondersteuning van behoeftige Nederlanders in België 1947 (inv.nr. 297)
- behandeling van declaratie door Aan- en Verkoopbureau van Akkerbouwproducten te 's-Gravenhage wegens kosten van bemoeiingen met de levensmiddelenvoorziening van Nederlanders in Duitsland, 1947-1948 (inv.nr. 298)
Rijksdienst voor de ondersteuning van behoeftige Nederlanders in het Buitenland: - beheer in Duitsland van de opbrengst van de verstrekking van voedselpakketten 1947-1950 (inv.nr. 359) - verstrekken van inlichtingen aan de Algemene Rekenkamer naar aanleiding van een onderzoek bij genoemde Rijksdienst 1949 (inv.nr. 360) |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) Nog bij het ministerie berustende delen van het departementsarchief zijn niet onderzocht
2) Ter signalering: Ministerie van Binnenlandse Zaken: Bevolkingsregisters en Burgerlijke Stand van Nederlanders in het Buitenland [i.c. Engeland] gedurende de periode 1940-1945 (toegangsnr. 2.04.42, omvang 11,75 m.; beperkt openbaar) - Vertrokken naar Australië (ook Nederlandse Antillen e.d.) (inv.nr. 75) |
| Doorgenomen archieven / series | a) 2.04.26.02 Binnenlandse Zaken, Kabinet 1814-1949 b) 2.04.50 Binnenlandse Zaken, Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit 1914-1950
Binnenlandse Zaken, afdeling Binnenlands Bestuur (en taakopvolgers)
Binnenlandse Zaken, afdeling Armzorg (en taakopvolgers)
Binnenlandse Zaken, Centrale Commissie Filmkeuring
Binnenlandse Zaken, Bureau Nationale Veiligheid (en taakopvolgers) |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | beperkt. Zie opmerkingen afzonderlijke inventarissen |
| Omvang; inventarisnummers | a) 899 inv.nrs. b) 22 m., 756 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | a) ja, zie opmerkingen inventaris b) ca. 40 m. |
| Toegang(en) | a) Inventaris van het Kabinetsarchief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, 1814-1949 [met beknopte archivistische inleiding]
b) Inventaris van het archief van de afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (1912-)1914-1950 [met beknopte historische en archivistische inleiding] |
| Kenmerk toegang | afzonderlijke beschrijving |
| Indices op toegang | a) geen b) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-b) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | a) archieven van de staatscommissies tot herziening van de Grondwet 1946 en 1947
b) zie inleiding inventaris, bij herinventarisatie zijn stukken van andere afdelingen volgens bestemmingsprincipe teruggeplaatst |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | geen [m.b.t. emigratie] |
| Statistische gegevens | niet aangetroffen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | a) 2.04.26.02 Kabinet 1814-1949 - annexatieplannen van Duitse gebieden 1946-1947 (inv.nr. 897) [NB: zie inleiding onderzoeksgids voor het verband tussen annexatie en emigratie]
b) 2.04.50 Afdeling Algemeen Secretariaat en Comptabiliteit 1914-1950 - concentratie in België bij één comptabele van gelden ter goede rekening voor de ondersteuning van behoeftige Nederlanders in België 1947 (inv.nr. 297)
- behandeling van declaratie door Aan- en Verkoopbureau van Akkerbouwproducten te 's-Gravenhage wegens kosten van bemoeiingen met de levensmiddelenvoorziening van Nederlanders in Duitsland, 1947-1948 (inv.nr. 298)
Rijksdienst voor de ondersteuning van behoeftige Nederlanders in het Buitenland: - beheer in Duitsland van de opbrengst van de verstrekking van voedselpakketten 1947-1950 (inv.nr. 359) - verstrekken van inlichtingen aan de Algemene Rekenkamer naar aanleiding van een onderzoek bij genoemde Rijksdienst 1949 (inv.nr. 360) |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) Nog bij het ministerie berustende delen van het departementsarchief zijn niet onderzocht
2) Ter signalering: Ministerie van Binnenlandse Zaken: Bevolkingsregisters en Burgerlijke Stand van Nederlanders in het Buitenland [i.c. Engeland] gedurende de periode 1940-1945 (toegangsnr. 2.04.42, omvang 11,75 m.; beperkt openbaar) - Vertrokken naar Australië (ook Nederlandse Antillen e.d.) (inv.nr. 75) |