Emigratie1945-1967

 
English | Nederlands

Nederlands Verbond van Vakverenigingen

Naam archiefvormer Nederlands Verbond van Vakverenigingen
Periode van bestaan 1906-1976
Land van herkomst archiefvormer
Navigatiekaart Algemeen Australië Canada

Naam, varianten

Nederlandsch Verbond van Vakvereenigingen; NVV; N.V.V.

Organisatie en inrichting
Toon

Verberg

Bij de oprichting van het NVV in 1906 sloten vijftien bonden zich aan.

Het Bondsbestuur bestond uit vertegenwoordigers van de verschillende bonden. Hieruit werd een Dagelijks Bestuur gekozen, dat eenmaal per week vergaderde. Eenmaal per jaar vond er een Algemene Vergadering plaats. Op de Algemene Vergadering had de afgevaardigde van iedere bond een aantal stemmen, dat met het ledental van de desbetreffende bond overeen kwam. Op plaatselijk niveau waren er de besturenbonden, die bestonden uit plaatselijke vakafdelingsbesturen.

 

Vanaf 1968 traden de drie grote werknemersvakcentrales met elkaar in overleg over verdergaande samenwerking. De fusie tot FNV die op 1 januari 1976 van start ging werd gesloten tussen het NVV en het Nederlands Katholiek Vakverbond.

 

 

Het NVV nam in 1950 zitting in een 'Comité ter voorbereiding van de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale', een initiatief van het Algemeen Landbouw Emigratie Comité (ALEC) van het Koninklijk Nederlands Landbouw Comité (KNLC). In 1951 besloot het NVV zich terug te trekken uit dit initiatief, aangezien het emigratiebeleid een taak van de overheid vond (code 1951 HVr. 19).

 

In 1952 behoorde het NVV alsnog tot de oprichters van de Algemene Emigratie Centrale. Op grond van het lidmaatschap van de Algemene Emigratie Centrale was het mogelijk dat vertegenwoordigers van het NVV zitting kregen in de Raad voor de Emigratie of het Emigratiebestuur. Het NVV was via de AEC vertegenwoordigd in zowel de Raad voor de Emigratie als het Emigratiebestuur.

 

Het NVV had - voorzover kon worden vastgesteld - geen speciale 'emigratiedienst'. Secretarissen van het Bondsbestuur correspondeerden met aangesloten bonden over emigratiekwesties, en met particulieren naar aanleiding van concrete verzoeken om inlichtingen. Er werden NVV-vertegenwoordigers aangesteld bij Gewestelijke Arbeidsbureaus om te assisteren bij emigratievoorlichting. Na de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale verliepen de uitvoeringswerkzaamheden via de AEC-kanalen (aanvankelijk de Gewestelijke Arbeidsbureaus, later via eigen AEC-aanmeldingskantoren).

 

voorzitters NVV:

1928-1949 E. Kupers

1949-1956 H. Oosterhuis

1956-1959 C.W. Wingerden

1959-1965 D. Roemers

1965-1971 A.H. Kloos

Taak, activiteiten
Toon

Verberg

Het NVV had als doelstelling 'het behartigen van de belangen van de bij het NVV aangesloten leden en verbetering van de levensomstandigheden van arbeiders door sociale wetgeving'.

 

De Federatie heeft ten doel het 'bijeenbrengen en bijeenhouden van vakbonden- en vereenigingen, tot behartiging en bevordering van die industrieele en sociale belangen welke zij met elkander gemeen hebben en welker behartiging en bevordering door iedere organisatie afzonderlijk niet, of niet naar behoren kan geschieden.'

 

taken:

' -verzamelen en verwerken van statistische en andere gegevens nopens den omvang en den toestand der vakbeweging in binnen- en buitenland, alsmede omtrent al zulke industrieel-economische en sociale aangelegenheden, welke de vakvereniging in hare actie van dienst kunnen zijn;

- het bevorderen van deugdelijke arbeidswetgeving;

- dienen van advies nopens industrieele, economische of sociale aangelegenheden;

- het wederzijds verlenen van tactischen en financieelen steun in tijden van werkstaking of uitsluiting.'

(uit de grondslagen bij oprichting NVV, 1905)

Voorloper

niet van toepassing

Opvolger

Federatie Nederlandse Vakverenigingen (FNV)

Typering instelling
Typering taken
Kerkelijke denominatie / zuil
Doelgroepen
Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in:

Stichting Landverhuizing Nederland

Algemene Emigratie Centrale

Raad voor de Emigratie

Emigratiebestuur

Stichting van de Arbeid

Ministerie van Sociale Zaken, Rijksarbeidsbureau

Literatuur
Toon

Verberg

periodieken

De stem van de Arbeid nr. 1 (1947) -….. [Maandblad. Hierin werden soms artikelen over emigratie geplaatst]

 

De vakbeweging. Voorlopig mededelingenblad van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen no. 1 (1945) - no. 52 (1947). [Voortgezet als De vakbeweging. Kaderblad van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen jrg. 1 (1948) - jrg. 14 (1962); 1963-1967, tweewekelijks]

 

XXe Verslag van de werkzaamheden van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen ... [1905-1975] (Amsterdam 1906-1976). [De verslagen omvatten een periode van vier jaren. Het twintigste verslag omvat de jaren 1 januari 1952-31 december 1955; het XXIe verslag de jaren 1956-1959; het XXIIe verslag 1959-1962. De genoemde verslagen bevatten samenvattingen van de afvaardigingen van het NVV naar de Algemene Emigratie Centrale en vanuit deze positie naar de Raad voor de Emigratie en het Emigratiebestuur. Tevens wordt enige aandacht besteed aan de vertegenwoordiging van de NVV Vrouwenbond in de Algemene Emigratie Centrale]

 

literatuur

Harmsen, G., en B. Reinalda, Voor de bevrijding van de arbeid. Beknopte geschiedenis van de Nederlandse vakbeweging (Nijmegen 1975).

 

Hueting, E., F. de Jong Edz., R. Neij, Naar groter eenheid. De geschiedenis van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen 1906-1981 (Amsterdam 1983).

 

Jong, F. de, Om de plaats van de arbeid. Een geschiedkundig overzicht van ontstaan en ontwikkeling van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen (Amsterdam 1956).

 

Lammers, C., Het N.V.V., zijn ontstaan, groei en betekenis (Amsterdam 1948).

Doorgenomen archieven / series

archief van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen

Periode archief

1908-1975

Vindplaats

Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam

Openbaarheid

beperkt, voor raadpleging is toestemming van de FNV vereist

Omvang; inventarisnummers

510,7 m.

Informatiedrager
Vernietigd

Van het vooroorlogse archief zijn alleen de notulen bewaard gebleven. De overige stukken zijn in de Tweede Wereldoorlog vernietigd.

Van het commissiearchief zijn vernietigd de stukken van externe instellingen en van die commissies die in de archieven van de betreffende organisaties zelf bewaard worden.

Toegang(en)

- codelijsten van het hoofdarchief (2 delen), inclusief plaatsingslijst vergaderstukken 1908-1975 en ongecodeerde stukken 1918-1974

- plaatsingslijst van het deel 'Verhouding NVV-EVC' 1945-1949

- plaatsingslijst van het commissiearchief 1945-1976

- Schwidder, E. en A. v.d. Horst, Inventaris van de 'Internationale Dienst' (collectie bijeengebracht door J.G. van Wouwe en opvolgers), 1949-1973, 1981 (raadpleegbaar via de IISG-website)

- voorlopige lijst van het deel 'NVV-voorzitters' 1941-1972

Kenmerk toegang

geen

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

onbekend

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

zie [opmerkingen structuur archief]

opmerkingen structuur archief

Het hoofd- en commissiearchief zijn per jaar opgeborgen, verdeeld in verschillende onderwerpen.

 

Het hoofdarchief bevat vrijwel uitsluitend correspondentie, geordend per jaar op onderwerp. De vergaderstukken zijn afkomstig van het Verbondsbestuur en de Verbondsraad.

 

Het commissiearchief bestaat uit stukken van verschillende commissies, publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties en andere organisaties waarin het NVV zitting had (ondermeer de (emigratiecommissie van de) Stichting van de Arbeid).

 

Het archief van de 'Internationale Dienst' is in twee porties verkregen (1971 en 1973) en bevat stukken zoals bijeengebracht door J.G. van Wouwe (1904-1975), sinds 1949 hoofd van de 'Internationale Dienst' van het NVV

Seriële bescheiden

- Agenda's; notulen; besluiten; resumé's van het NVV Verbondsbestuur; NVV Hoofdbestuur; NVV Dagelijks Bestuur (inv.nrs. 1-86)

 

- Notulen Hoofdbestuur 1948-1953 (inv.nrs. 22-23)

 

- Emigrantendossiers NVV 1952, Emigratie (Roukema) (code HRo.68) [zie inhoud overig]

Statistische gegevens

geen [m.b.t. emigratie]

Verwijzingen naar wetten, Nederland
  • 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279
Inhoud overig

NVV-archief 1949

- Statuten en reglementen (code 100)

- Stichting van de Arbeid (code 133; vergaderingen code 1332)

 

- Omvang werkloosheid; middelen tot bestrijding (code 51):

emigratie (code 513)*

 

- Arbeidsbemiddeling; gewestelijke arbeidsbureaus (code 520)

 

NVV-archief 1950

- Werklozenzorg (code Cg); emigratie op naam (code Cg10)*

 

- Werkgelegenheid (industrialisatie) (code Gb); industrialisatiecommissie (code Gb1)

 

Commissiearchief (rubriek H)

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (PV) (code H80)*

 

- Commissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (code 1950 NVV H81)*

 

- Vluchtelingencommissie (code H112)

- Industrialisatiecommissie (code H141)

 

NVV-archief 1951

- Naturalisatie (code Cd9) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Emigratie (code Cd10) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Werkgelegenheid en industrialisatie (code Gb)

 

Commissiearchief (code H)

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr.19)*

 

- Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr. 20)

- Comité Internationaal Hulpwerk (Nationaal Comité Vluchtelingenhulp) (Landman) (code HL.23)

- Emigratie (Roukema) (code HRo.68) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd, zie onder code HRo.68 (1952)]

 

NVV-archief 1952

- Dagelijks Bestuur (code Ab), zie ev. Suurhoff (code Ab.4b); P. de Vries (code Ab.4f); Roemers (code Ab.4h); Roukema (Ab.4p)

- Naturalisatie (code Cd9) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Emigratie (code Cd10) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

 

Commissiearchief (code H)

- Emigratie (Berger) (code HB 48)*

 

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr.19)*

 

- Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr. 20)*

 

- Algemene Emigratie Centrale (Roemers) (code HR 12)*

 

- Emigratie (Roukema) (code HRo.68)*

 

NVV-archief 1953

- Dagelijks Bestuur (code Ab), zie ev. Suurhoff (code Ab.4b); P. de Vries (code Ab.4f); Roemers (code Ab.4h); Roukema (code Ab.4p)

 

NVV-archief 1954

- Dagelijks Bestuur (code Ab4, niet uitgesplitst per persoon)

- Naturalisatie (code Cd 9) [Emigratie ontbreekt]

 

NVV-archief 1955

- Dagelijks Bestuur (code Ab4, niet uitgesplitst per persoon)

- Werkgelegenheid en Industrialisatie (code G 2)

 

NVV-archief 1956

- Werkeloosheidszaken (code E6)

- Migratie (code G)*

 

NVV-archief 1957

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

- Algemene Emigratie Centrale (code OV 36)*

 

- Migratiecommissie Humanitas (code OV 38)*

 

NVV-archief 1958

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

- Algemene Emigratie Centrale (code OV 36) [onder deze code is in 1958 geen archief gevormd]

 

NVV-archief 1959

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

[de overige rubrieken zoals in 1957 en 1958 ontbreken]

 

NVV-archief 1960

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

NVV-archief 1961

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

NVV-archief 1962

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

[rubriek Migratie (code F 6) doorgestreept]

 

Internationale Dienst-NVV (J.G. van Wouwe)

Algemeen: dit gedeelte van het archief bestaat voor een groot gedeelte uit stukken betreffende Europa, Europese integratie en Internationale organisaties zoals de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, Euratom. Daarnaast bevat het diverse landendossiers, alfabetisch gerangschikt. Hoewel uit het NVV hoofdarchief blijkt dat Van Wouwe het Dagelijks Bestuur NVV attendeerde op kwesties met betrekking tot emigratieaangelegenheden door middel van interne memoranda, kan het zijn dat ook deze dossiers nog stukken betreffende emigratie bevatten.

 

Doorgenomen zijn:

- Knipsels en documenten betreffende (o.a.) migratie en wereldbevolking (inv.nr. 163)*

 

- Knipsels en documenten betreffende de International Refugees Organization (IRO) en vluchtelingenhulp algemeen 1950-1959 (inv.nr. 162)*

Bestemmingslanden
Opmerkingen

1) Voor deze beschrijving zijn doorgenomen de codelijsten van het hoofdarchief en het commissiearchief en het gedeelte 'Internationale Dienst-NVV'. Stukken afkomstig van de Internationale Dienst met betrekking tot emigratieaangelegenheden werden ook aangetroffen in hoofd- en commissiearchieven.

 

2) De codelijsten hoofd- en commissiearchief zijn vanaf 1953 beknopter dan die van de voorgaande jaren. Het feit dat een code in een bepaald jaar vermeld is, hoeft niet te betekenen dat er in dat jaar archief is gevormd onder desbetreffende code. Vanaf 1963 bevatten de codelijsten geen aanwijzingen voor 'emigratiegelieerde' rubrieken. Er zijn wel rubrieken 'buitenlandse arbeiders'; 'werkgelegenheid' e.d. die hier verder buiten beschouwing zijn gelaten.

 

3) bij de aanvragen moeten telkens jaar en code worden vermeld.

 

4) Ter signalering: het IISG beheert ook het archief van de Amsterdamse bestuurdersbond ABB . Deze bond werd opgericht in 1899 en omvatte oorspronkelijk de besturen van de plaatselijke vakbonds- en SDAP-afdelingen en kiesverenigingen. Later vormde de ABB uitsluitend de overkoepeling van plaatselijke afdelingen van NVV-bonden; in 1971 is de naam gewijzigd in NVV afdeling Amsterdam. Het archief betreft de periode 1902-1981 (met hiaten), heeft een omvang van 20,2 m. en is ontsloten door twee plaatsingslijsten die digitaal raadpleegbaar zijn (plaatsingslijst (inv.nrs. 1-735) gemaakt door Jaap Haag in 1983; plaatsingslijst aanvulling (inv.nrs. 736-967) gemaakt door Wim Leendertse in 1999). Hierin:

- Emigratie 1951-1960 (inv.nrs. 237-240)*

 

5) appreciatie: het NVV-archief geeft zicht op zowel de beleidsmatige standpuntbepaling van het NVV ten aanzien van de organisatie van de emigratie in Nederland als de uitvoeringskwesties waarmee het NVV zich ten behoeve van de leden bezighield voor de periode tot de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale in 1952 op landelijk niveau. De aangetroffen persoonsdossiers 1951-1952 geven een 'gezicht' aan de aspirant-emigranten en de moeilijkheden waar zij op stuiten. Het archief van de Amsterdamse Bestuurdersbond geeft zicht - zij het fragmentarisch - op de lokale uitvoering van NVV en AEC.

Titel Dossierbeschrijving Nederlands Verbond van Vakverenigingen
Inventaristekst

NVV-archief 1949

- code 513 Emigratie

Het dossier is gevormd door P. de Vries, secretaris NVV. De omslag bevat stukken van de Emigratie-Commissie van de Stichting van de Arbeid (waarvan De Vries de NVV-afgevaardigde was); inkomende correspondentie en minuten van uitgaande correspondentie van:

- particulieren, die inlichtingen vragen betreffende emigratie

- Algemene Nederlandse Landarbeidersbond (betreffende Commissie Landbouw-Emigratie, Commissie Schilthuis; oprichting Algemene Emigratie Centrale)

- Algemene Nederlandse Bouwarbeidersbond

- Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond (reisverslagen Australië- Nieuw-Zeeland Drs. G. de Groot)

- Nederlandse Vereniging van Spoor-en Tramwegpersoneel (inlichtingen)

- Christelijke Emigratie Centrale.

 

NVV-archief 1950

- code Cg10 Werklozenzorg (code Cg); emigratie op naam

De portefeuille bevat drie chronologisch geordende omslagen (ca. 5 cm) met inkomende particuliere correspondentie van leden van de diverse aangesloten bonden van het NVV met verzoeken om inlichtingen (vooral financiële, administratieve, procedurele kwesties) over diverse emigratielanden en minuten van antwoorden van de diverse secretarissen (w.o. J. Roukema, bestuursassistent; P. de Vries; J.J.A. Berger, secretarissen). De particuliere brieven bevatten vaak uitvoerige beschrijvingen van persoonlijke en arbeidsomstandigheden van betrokkenen. Daarnaast bevatten de omslagen inkomende correspondentie betreffende de wenselijke organisatie van de emigratie (provinciaal-contactorgaan voor emigratieaangelegenheden Noord-Brabant; becommentariëring rapport Commissie Landbouw-Emigratie; oprichting AEC e.d.) alsmede berichten van het Ministerie van Sociale Zaken (Rijksarbeidsbureau); documentatie van de KLM; knipsels van buitenlandse kranten; convocaties van voorlichtingsavonden door gewestelijke arbeidsbureaus.

 

- code H80 Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (PV)

De portefeuille bevat twee omslagen, samengesteld door de NVV-vertegenwoordiger P. de Vries. De omslagen bevatten onder andere stukken van de Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid en interne memoranda, ondermeer voor het Dagelijks Bestuur van het NVV; inkomende correspondentie bij het NVV inzake de voorbereiding van emigranten (o.m. van het Internationaal Technisch Studiecentrum); inkomende correspondentie inzake de wenselijke organisatie van de emigratie (provinciaal-contactorgaan voor emigratieaangelegenheden Noord-Brabant; oprichting AEC); afschriften van informatiebulletins inzake emigratieprocedures; emigratiesubsidiëring etc. van het Rijksarbeidsbureau; krantenknipsels; verslagen van oriëntatiereizen naar Brazilië (kolonie Ribeirao); Australië; Canada; Nieuw-Zeeland.

 

- code 1950 NVV H81 Commissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid

Omslagen samengesteld door de NVV-vertegenwoordiger voor bovenstaande commissie P. de Vries. De omslagen bevatten correspondentie, vergaderverslagen, convocaties en statistische overzichten. Emigratiemogelijkheden voor gedemobiliseerden behoorde tot de onderwerpen van bespreking van de commissie.

 

NVV-archief 1951

- code HVr.19 Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries)

Onder deze code zijn door P. de Vries twee dossiers gevormd:

a) dossier Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid. Deze omslag bevat naast stukken van de Emigratiecommissie en enkele interne memoranda aan het Dagelijks Bestuur van het NVV betreffende emigratieproblematiek tevens circulaires van het Rijksarbeidsbureau betreffende emigratie naar Australië, Frankrijk, Suriname, Nieuw-Caledonië en Nieuw-Zeeland; lijsten met NVV-vertegenwoordigers bij de emigratie-afdeling van de diverse Gewestelijke Arbeidsbureaus; inkomende en minuten van uitgaande correspondentie met o.a. de Stichting 'Practische Emigranten Voorbereiding'; de Algemene Nederlandse Landarbeidersbond inzake vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie;

b) dossier Algemene Emigratie Centrale 1951. Deze omslag bevat enkele interne memoranda en minuten van uitgaande correspondentie met betrekking tot de oprichting van een Algemene Emigratie Centrale; tevens documentatie (krantenknipsels) betreffende emigratie.

 

NVV-archief 1952

- code HB 48 Emigratie (Berger)

De omslag bevat twee interne notities betreffende emigratie (waarvan één opzet voor het stellen van Kamervragen), opgesteld door J. Roukema ten behoeve van J.J.A. Berger, secretaris NVV (1949-1954) en lid van de Tweede Kamer van de Partij van de Arbeid (juli 1952-september 1954).

 

- code HVr.19 Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries)

De omslag bevat het eindrapport van de Emigratiecommissie van de Stichting van de Arbeid en daarnaast met name archiefbescheiden betreffende de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale (afschrift akte van oprichting; correspondentie met B.W. Haveman); notulen van de Algemene Emigratie Centrale 1952 (lijken compleet); afschriften van circulaires met richtlijnen van het Rijksarbeidsbureau aan de Gewestelijke Arbeidsbureaus betreffende subsidiëring; scholing; emigratie naar Australië, Brazilië, Canada, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika.

 

- code HVr. 20 Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries)

De omslag bevat 1 statistisch overzicht, geen stukken in verband met emigratie.

 

- code HR 12 Algemene Emigratie Centrale (Roemers)

De omslag bevat stukken betreffende de NVV-vertegenwoordiging in de Algemene Emigratie Centrale en een convocatie voor een AEC bestuursvergadering (2 stukken).

 

- code HRo.68 Emigratie (Roukema)

De archiefbescheiden onder deze code bestaan uit 2 standaardarchiefdozen en 1 portefeuille (totaal ca 25 cm). De dozen bevatten ca. 380 'persoonsdossiers', alfabetisch geordend op naam over 1951-1952. Betreffende personen verzochten om inlichtingen of verzochten het NVV direct of via hun eigen bond om bemiddeling bij de behandeling van hun emigratieaanvraag. De namen zijn in handschrift vermeld op de omslagen. De dossiers variëren in omvang, maar bevatten vrijwel altijd één of meerdere particuliere brieven van de aspirant-emigrant met uiteenzetting van de gezins- en arbeidssituatie of ondervonden procedurele problematiek (antecedenten (politionele verleden), gezondheid, huisvesting, vervoer) en de antwoorden van het NVV. Daarnaast bevat de doos K-Z een omslag met namen van de NVV-emigratievertegenwoordigers van de plaatselijke Bestuurdersbonden bij de Gewestelijke Arbeidsbureaus.

De portefeuille bevat 2 omslagen 'Emigratie Algemeen' 1951-1952 met inkomende correspondentie van diverse aangesloten (bestuurders)bonden; vrouwenbond NVV; Joods Maatschappelijk Werk; Humanistisch Verbond; ambassade- of vakbondsmedewerkers van diverse landen van ontvangst (ook van intra-Europese bestemmingslanden); Canadese spoorwegmaatschappijen, en minuten van de uitgaande antwoordcorrespondentie van NVV, correspondentie en circulaires etc. van het Rijksarbeidsbureau, de Stichting Landverhuizing Nederland, het Commissariaat voor de Emigratie. De correspondentie betreft vooral de uitvoeringswerkzaamheden van het NVV betreffende emigratie (selectie, voorlichting d.m.v. film en radio; subsidiëring, huisvesting, keuring; onderhoud achterblijvende gezinnen etc.) en bevat daarnaast enkele stukken betreffende (uitbreiding van en vertegenwoordiging in de) Algemene Emigratie Centrale.

 

NVV-archief 1956

- code G Migratie

De drie portefeuilles bevatten 1 omslag betreffende binnenlandse migratie Zuidoost Groningen en een verwijzing: Migratie 1956 zie map F 6 (1957). De portefeuilles bevatten geen materiaal betreffende emigratie.

 

NVV-archief 1957

- code OV 36 Algemene Emigratie Centrale

De omslag bevat een kopie van notulen van het bestuur van de Algemene Emigratie Centrale dd. 19-10-1956.

 

- code OV 38 Migratie commissie Humanitas

De omslag bevat het dossier, samengesteld door P. de Vries van de Commissie Sociale Gevolgen Binnenlandse Migratie. Het bevat geen materiaal inzake emigratie.

 

 

Internationale Dienst-NVV (J.G. van Wouwe)

- inv.nr. 163 Knipsels en documenten betreffende (o.a.) migratie en wereld bevolking

De omslag 'migratie Algemeen' (1948-1954) bevat knipsels uit diverse kranten betreffende emigratie vanuit Nederland naar traditionele bestemmingslanden als Canada, Australië, Nieuw-Zeeland; enige documentatie afkomstig van de Algemene Emigratie Centrale. Daarnaast bevat de omslag een kopie van een verslag van een bijeenkomst tussen het Intergovernmental Committee for European Migration (ICEM) en het IVVV inzake eventuele vertegenwoordiging van het IVVV in de ICEM en inkomende correspondentie gericht aan H. Oosterhuis (voorzitter NVV) betreffende samenwerking tussen ICEM en de International Confederation of Free Trade Unions 1954 en een intern memorandum van Van Wouwe inzake emigratie naar Engeland.

De omslag 'wereldbevolking' (1954-1964) bevat krantenknipsels inzake bevolkingsgroei (m.n. in relatie tot geboortebeperking, niet in relatie tot emigratie).

 

- inv.nr. 162 Knipsels en documenten betreffende de International Refugees Organisation en vluchtelingenhulp algemeen 1950-1959

De omslag bevat uitsluitend knipsels en documentatie ondermeer over samenwerking tussen de internationale hulporganisaties en de Provisionel Intergovernmental Committee for the Movement of Migrants from Europe (PICMME, voorloper van de ICEM, 1952); postzegelactie van de Intergouvernementele Commissie voor Europese Migratie (ICEM) ten behoeve van het vluchtelingenvervoer (1966); de benoeming van B.W. Haveman als directeur van de ICEM (1961); reguliere bijeenkomsten van de ICEM (1960).

 

 

Amsterdamse bestuurdersbond ABB / NVV-afdeling Amsterdam

- inv.nrs. 237-240 Emigratie 1951-1960

De vier (dunne) omslagen zijn te typeren als uitvoeringsdossiers: ze bevatten inkomende circulaires, documentatie of kopieën van reisverslagen (Australië) betreffende emigratie, afkomstig van de Stichting Landverhuizing Nederland; de Algemene Emigratie Centrale en het Gewestelijk Arbeidsbureau Amsterdam. Daarnaast bevatten ze inkomende correspondentie van het NVV en de AEC betreffende uitvoeringskwestie en inkomende correspondentie van particulieren, die de ABB om inlichtingen of bemiddeling bij hun emigratieaanvraag verzoeken en de minuten van uitgaande antwoordcorrespondentie.

Algemeen

Naam, varianten

Nederlandsch Verbond van Vakvereenigingen; NVV; N.V.V.

Organisatie en inrichting

Bij de oprichting van het NVV in 1906 sloten vijftien bonden zich aan.

Het Bondsbestuur bestond uit vertegenwoordigers van de verschillende bonden. Hieruit werd een Dagelijks Bestuur gekozen, dat eenmaal per week vergaderde. Eenmaal per jaar vond er een Algemene Vergadering plaats. Op de Algemene Vergadering had de afgevaardigde van iedere bond een aantal stemmen, dat met het ledental van de desbetreffende bond overeen kwam. Op plaatselijk niveau waren er de besturenbonden, die bestonden uit plaatselijke vakafdelingsbesturen.

 

Vanaf 1968 traden de drie grote werknemersvakcentrales met elkaar in overleg over verdergaande samenwerking. De fusie tot FNV die op 1 januari 1976 van start ging werd gesloten tussen het NVV en het Nederlands Katholiek Vakverbond.

 

 

Het NVV nam in 1950 zitting in een 'Comité ter voorbereiding van de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale', een initiatief van het Algemeen Landbouw Emigratie Comité (ALEC) van het Koninklijk Nederlands Landbouw Comité (KNLC). In 1951 besloot het NVV zich terug te trekken uit dit initiatief, aangezien het emigratiebeleid een taak van de overheid vond (code 1951 HVr. 19).

 

In 1952 behoorde het NVV alsnog tot de oprichters van de Algemene Emigratie Centrale. Op grond van het lidmaatschap van de Algemene Emigratie Centrale was het mogelijk dat vertegenwoordigers van het NVV zitting kregen in de Raad voor de Emigratie of het Emigratiebestuur. Het NVV was via de AEC vertegenwoordigd in zowel de Raad voor de Emigratie als het Emigratiebestuur.

 

Het NVV had - voorzover kon worden vastgesteld - geen speciale 'emigratiedienst'. Secretarissen van het Bondsbestuur correspondeerden met aangesloten bonden over emigratiekwesties, en met particulieren naar aanleiding van concrete verzoeken om inlichtingen. Er werden NVV-vertegenwoordigers aangesteld bij Gewestelijke Arbeidsbureaus om te assisteren bij emigratievoorlichting. Na de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale verliepen de uitvoeringswerkzaamheden via de AEC-kanalen (aanvankelijk de Gewestelijke Arbeidsbureaus, later via eigen AEC-aanmeldingskantoren).

 

voorzitters NVV:

1928-1949 E. Kupers

1949-1956 H. Oosterhuis

1956-1959 C.W. Wingerden

1959-1965 D. Roemers

1965-1971 A.H. Kloos

Taak, activiteiten

Het NVV had als doelstelling 'het behartigen van de belangen van de bij het NVV aangesloten leden en verbetering van de levensomstandigheden van arbeiders door sociale wetgeving'.

 

De Federatie heeft ten doel het 'bijeenbrengen en bijeenhouden van vakbonden- en vereenigingen, tot behartiging en bevordering van die industrieele en sociale belangen welke zij met elkander gemeen hebben en welker behartiging en bevordering door iedere organisatie afzonderlijk niet, of niet naar behoren kan geschieden.'

 

taken:

' -verzamelen en verwerken van statistische en andere gegevens nopens den omvang en den toestand der vakbeweging in binnen- en buitenland, alsmede omtrent al zulke industrieel-economische en sociale aangelegenheden, welke de vakvereniging in hare actie van dienst kunnen zijn;

- het bevorderen van deugdelijke arbeidswetgeving;

- dienen van advies nopens industrieele, economische of sociale aangelegenheden;

- het wederzijds verlenen van tactischen en financieelen steun in tijden van werkstaking of uitsluiting.'

(uit de grondslagen bij oprichting NVV, 1905)

Voorloper

niet van toepassing

Opvolger

Federatie Nederlandse Vakverenigingen (FNV)

Typering instelling
Typering taken
Kerkelijke denominatie / zuil
Doelgroepen
Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in:

Stichting Landverhuizing Nederland

Algemene Emigratie Centrale

Raad voor de Emigratie

Emigratiebestuur

Stichting van de Arbeid

Ministerie van Sociale Zaken, Rijksarbeidsbureau

Literatuur

periodieken

De stem van de Arbeid nr. 1 (1947) -….. [Maandblad. Hierin werden soms artikelen over emigratie geplaatst]

 

De vakbeweging. Voorlopig mededelingenblad van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen no. 1 (1945) - no. 52 (1947). [Voortgezet als De vakbeweging. Kaderblad van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen jrg. 1 (1948) - jrg. 14 (1962); 1963-1967, tweewekelijks]

 

XXe Verslag van de werkzaamheden van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen ... [1905-1975] (Amsterdam 1906-1976). [De verslagen omvatten een periode van vier jaren. Het twintigste verslag omvat de jaren 1 januari 1952-31 december 1955; het XXIe verslag de jaren 1956-1959; het XXIIe verslag 1959-1962. De genoemde verslagen bevatten samenvattingen van de afvaardigingen van het NVV naar de Algemene Emigratie Centrale en vanuit deze positie naar de Raad voor de Emigratie en het Emigratiebestuur. Tevens wordt enige aandacht besteed aan de vertegenwoordiging van de NVV Vrouwenbond in de Algemene Emigratie Centrale]

 

literatuur

Harmsen, G., en B. Reinalda, Voor de bevrijding van de arbeid. Beknopte geschiedenis van de Nederlandse vakbeweging (Nijmegen 1975).

 

Hueting, E., F. de Jong Edz., R. Neij, Naar groter eenheid. De geschiedenis van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen 1906-1981 (Amsterdam 1983).

 

Jong, F. de, Om de plaats van de arbeid. Een geschiedkundig overzicht van ontstaan en ontwikkeling van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen (Amsterdam 1956).

 

Lammers, C., Het N.V.V., zijn ontstaan, groei en betekenis (Amsterdam 1948).

Doorgenomen archieven / series

archief van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen

Periode archief

1908-1975

Vindplaats

Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam

Openbaarheid

beperkt, voor raadpleging is toestemming van de FNV vereist

Omvang; inventarisnummers

510,7 m.

Informatiedrager
Vernietigd

Van het vooroorlogse archief zijn alleen de notulen bewaard gebleven. De overige stukken zijn in de Tweede Wereldoorlog vernietigd.

Van het commissiearchief zijn vernietigd de stukken van externe instellingen en van die commissies die in de archieven van de betreffende organisaties zelf bewaard worden.

Toegang(en)

- codelijsten van het hoofdarchief (2 delen), inclusief plaatsingslijst vergaderstukken 1908-1975 en ongecodeerde stukken 1918-1974

- plaatsingslijst van het deel 'Verhouding NVV-EVC' 1945-1949

- plaatsingslijst van het commissiearchief 1945-1976

- Schwidder, E. en A. v.d. Horst, Inventaris van de 'Internationale Dienst' (collectie bijeengebracht door J.G. van Wouwe en opvolgers), 1949-1973, 1981 (raadpleegbaar via de IISG-website)

- voorlopige lijst van het deel 'NVV-voorzitters' 1941-1972

Kenmerk toegang

geen

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

onbekend

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

zie [opmerkingen structuur archief]

opmerkingen structuur archief

Het hoofd- en commissiearchief zijn per jaar opgeborgen, verdeeld in verschillende onderwerpen.

 

Het hoofdarchief bevat vrijwel uitsluitend correspondentie, geordend per jaar op onderwerp. De vergaderstukken zijn afkomstig van het Verbondsbestuur en de Verbondsraad.

 

Het commissiearchief bestaat uit stukken van verschillende commissies, publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties en andere organisaties waarin het NVV zitting had (ondermeer de (emigratiecommissie van de) Stichting van de Arbeid).

 

Het archief van de 'Internationale Dienst' is in twee porties verkregen (1971 en 1973) en bevat stukken zoals bijeengebracht door J.G. van Wouwe (1904-1975), sinds 1949 hoofd van de 'Internationale Dienst' van het NVV

Seriële bescheiden

- Agenda's; notulen; besluiten; resumé's van het NVV Verbondsbestuur; NVV Hoofdbestuur; NVV Dagelijks Bestuur (inv.nrs. 1-86)

 

- Notulen Hoofdbestuur 1948-1953 (inv.nrs. 22-23)

 

- Emigrantendossiers NVV 1952, Emigratie (Roukema) (code HRo.68) [zie inhoud overig]

Statistische gegevens

geen [m.b.t. emigratie]

Verwijzingen naar wetten, Nederland
  • 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279
Inhoud overig

NVV-archief 1949

- Statuten en reglementen (code 100)

- Stichting van de Arbeid (code 133; vergaderingen code 1332)

 

- Omvang werkloosheid; middelen tot bestrijding (code 51):

emigratie (code 513)*

 

- Arbeidsbemiddeling; gewestelijke arbeidsbureaus (code 520)

 

NVV-archief 1950

- Werklozenzorg (code Cg); emigratie op naam (code Cg10)*

 

- Werkgelegenheid (industrialisatie) (code Gb); industrialisatiecommissie (code Gb1)

 

Commissiearchief (rubriek H)

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (PV) (code H80)*

 

- Commissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (code 1950 NVV H81)*

 

- Vluchtelingencommissie (code H112)

- Industrialisatiecommissie (code H141)

 

NVV-archief 1951

- Naturalisatie (code Cd9) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Emigratie (code Cd10) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Werkgelegenheid en industrialisatie (code Gb)

 

Commissiearchief (code H)

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr.19)*

 

- Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr. 20)

- Comité Internationaal Hulpwerk (Nationaal Comité Vluchtelingenhulp) (Landman) (code HL.23)

- Emigratie (Roukema) (code HRo.68) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd, zie onder code HRo.68 (1952)]

 

NVV-archief 1952

- Dagelijks Bestuur (code Ab), zie ev. Suurhoff (code Ab.4b); P. de Vries (code Ab.4f); Roemers (code Ab.4h); Roukema (Ab.4p)

- Naturalisatie (code Cd9) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Emigratie (code Cd10) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

 

Commissiearchief (code H)

- Emigratie (Berger) (code HB 48)*

 

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr.19)*

 

- Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr. 20)*

 

- Algemene Emigratie Centrale (Roemers) (code HR 12)*

 

- Emigratie (Roukema) (code HRo.68)*

 

NVV-archief 1953

- Dagelijks Bestuur (code Ab), zie ev. Suurhoff (code Ab.4b); P. de Vries (code Ab.4f); Roemers (code Ab.4h); Roukema (code Ab.4p)

 

NVV-archief 1954

- Dagelijks Bestuur (code Ab4, niet uitgesplitst per persoon)

- Naturalisatie (code Cd 9) [Emigratie ontbreekt]

 

NVV-archief 1955

- Dagelijks Bestuur (code Ab4, niet uitgesplitst per persoon)

- Werkgelegenheid en Industrialisatie (code G 2)

 

NVV-archief 1956

- Werkeloosheidszaken (code E6)

- Migratie (code G)*

 

NVV-archief 1957

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

- Algemene Emigratie Centrale (code OV 36)*

 

- Migratiecommissie Humanitas (code OV 38)*

 

NVV-archief 1958

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

- Algemene Emigratie Centrale (code OV 36) [onder deze code is in 1958 geen archief gevormd]

 

NVV-archief 1959

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

[de overige rubrieken zoals in 1957 en 1958 ontbreken]

 

NVV-archief 1960

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

NVV-archief 1961

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

NVV-archief 1962

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

[rubriek Migratie (code F 6) doorgestreept]

 

Internationale Dienst-NVV (J.G. van Wouwe)

Algemeen: dit gedeelte van het archief bestaat voor een groot gedeelte uit stukken betreffende Europa, Europese integratie en Internationale organisaties zoals de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, Euratom. Daarnaast bevat het diverse landendossiers, alfabetisch gerangschikt. Hoewel uit het NVV hoofdarchief blijkt dat Van Wouwe het Dagelijks Bestuur NVV attendeerde op kwesties met betrekking tot emigratieaangelegenheden door middel van interne memoranda, kan het zijn dat ook deze dossiers nog stukken betreffende emigratie bevatten.

 

Doorgenomen zijn:

- Knipsels en documenten betreffende (o.a.) migratie en wereldbevolking (inv.nr. 163)*

 

- Knipsels en documenten betreffende de International Refugees Organization (IRO) en vluchtelingenhulp algemeen 1950-1959 (inv.nr. 162)*

Bestemmingslanden
Opmerkingen

1) Voor deze beschrijving zijn doorgenomen de codelijsten van het hoofdarchief en het commissiearchief en het gedeelte 'Internationale Dienst-NVV'. Stukken afkomstig van de Internationale Dienst met betrekking tot emigratieaangelegenheden werden ook aangetroffen in hoofd- en commissiearchieven.

 

2) De codelijsten hoofd- en commissiearchief zijn vanaf 1953 beknopter dan die van de voorgaande jaren. Het feit dat een code in een bepaald jaar vermeld is, hoeft niet te betekenen dat er in dat jaar archief is gevormd onder desbetreffende code. Vanaf 1963 bevatten de codelijsten geen aanwijzingen voor 'emigratiegelieerde' rubrieken. Er zijn wel rubrieken 'buitenlandse arbeiders'; 'werkgelegenheid' e.d. die hier verder buiten beschouwing zijn gelaten.

 

3) bij de aanvragen moeten telkens jaar en code worden vermeld.

 

4) Ter signalering: het IISG beheert ook het archief van de Amsterdamse bestuurdersbond ABB . Deze bond werd opgericht in 1899 en omvatte oorspronkelijk de besturen van de plaatselijke vakbonds- en SDAP-afdelingen en kiesverenigingen. Later vormde de ABB uitsluitend de overkoepeling van plaatselijke afdelingen van NVV-bonden; in 1971 is de naam gewijzigd in NVV afdeling Amsterdam. Het archief betreft de periode 1902-1981 (met hiaten), heeft een omvang van 20,2 m. en is ontsloten door twee plaatsingslijsten die digitaal raadpleegbaar zijn (plaatsingslijst (inv.nrs. 1-735) gemaakt door Jaap Haag in 1983; plaatsingslijst aanvulling (inv.nrs. 736-967) gemaakt door Wim Leendertse in 1999). Hierin:

- Emigratie 1951-1960 (inv.nrs. 237-240)*

 

5) appreciatie: het NVV-archief geeft zicht op zowel de beleidsmatige standpuntbepaling van het NVV ten aanzien van de organisatie van de emigratie in Nederland als de uitvoeringskwesties waarmee het NVV zich ten behoeve van de leden bezighield voor de periode tot de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale in 1952 op landelijk niveau. De aangetroffen persoonsdossiers 1951-1952 geven een 'gezicht' aan de aspirant-emigranten en de moeilijkheden waar zij op stuiten. Het archief van de Amsterdamse Bestuurdersbond geeft zicht - zij het fragmentarisch - op de lokale uitvoering van NVV en AEC.


Doorgenomen archieven / series

archief van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen

Periode archief

1908-1975

Vindplaats

Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam

Openbaarheid

beperkt, voor raadpleging is toestemming van de FNV vereist

Omvang; inventarisnummers

510,7 m.

Informatiedrager
Vernietigd

Van het vooroorlogse archief zijn alleen de notulen bewaard gebleven. De overige stukken zijn in de Tweede Wereldoorlog vernietigd.

Van het commissiearchief zijn vernietigd de stukken van externe instellingen en van die commissies die in de archieven van de betreffende organisaties zelf bewaard worden.

Toegang(en)

- codelijsten van het hoofdarchief (2 delen), inclusief plaatsingslijst vergaderstukken 1908-1975 en ongecodeerde stukken 1918-1974

- plaatsingslijst van het deel 'Verhouding NVV-EVC' 1945-1949

- plaatsingslijst van het commissiearchief 1945-1976

- Schwidder, E. en A. v.d. Horst, Inventaris van de 'Internationale Dienst' (collectie bijeengebracht door J.G. van Wouwe en opvolgers), 1949-1973, 1981 (raadpleegbaar via de IISG-website)

- voorlopige lijst van het deel 'NVV-voorzitters' 1941-1972

Kenmerk toegang

geen

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

onbekend

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

zie [opmerkingen structuur archief]

opmerkingen structuur archief

Het hoofd- en commissiearchief zijn per jaar opgeborgen, verdeeld in verschillende onderwerpen.

 

Het hoofdarchief bevat vrijwel uitsluitend correspondentie, geordend per jaar op onderwerp. De vergaderstukken zijn afkomstig van het Verbondsbestuur en de Verbondsraad.

 

Het commissiearchief bestaat uit stukken van verschillende commissies, publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties en andere organisaties waarin het NVV zitting had (ondermeer de (emigratiecommissie van de) Stichting van de Arbeid).

 

Het archief van de 'Internationale Dienst' is in twee porties verkregen (1971 en 1973) en bevat stukken zoals bijeengebracht door J.G. van Wouwe (1904-1975), sinds 1949 hoofd van de 'Internationale Dienst' van het NVV

Seriële bescheiden

- Agenda's; notulen; besluiten; resumé's van het NVV Verbondsbestuur; NVV Hoofdbestuur; NVV Dagelijks Bestuur (inv.nrs. 1-86)

 

- Notulen Hoofdbestuur 1948-1953 (inv.nrs. 22-23)

 

- Emigrantendossiers NVV 1952, Emigratie (Roukema) (code HRo.68) [zie inhoud overig]

Statistische gegevens

geen [m.b.t. emigratie]

Verwijzingen naar wetten, Nederland
  • 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279
Inhoud overig

NVV-archief 1949

- Statuten en reglementen (code 100)

- Stichting van de Arbeid (code 133; vergaderingen code 1332)

 

- Omvang werkloosheid; middelen tot bestrijding (code 51):

emigratie (code 513)*

 

- Arbeidsbemiddeling; gewestelijke arbeidsbureaus (code 520)

 

NVV-archief 1950

- Werklozenzorg (code Cg); emigratie op naam (code Cg10)*

 

- Werkgelegenheid (industrialisatie) (code Gb); industrialisatiecommissie (code Gb1)

 

Commissiearchief (rubriek H)

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (PV) (code H80)*

 

- Commissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (code 1950 NVV H81)*

 

- Vluchtelingencommissie (code H112)

- Industrialisatiecommissie (code H141)

 

NVV-archief 1951

- Naturalisatie (code Cd9) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Emigratie (code Cd10) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Werkgelegenheid en industrialisatie (code Gb)

 

Commissiearchief (code H)

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr.19)*

 

- Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr. 20)

- Comité Internationaal Hulpwerk (Nationaal Comité Vluchtelingenhulp) (Landman) (code HL.23)

- Emigratie (Roukema) (code HRo.68) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd, zie onder code HRo.68 (1952)]

 

NVV-archief 1952

- Dagelijks Bestuur (code Ab), zie ev. Suurhoff (code Ab.4b); P. de Vries (code Ab.4f); Roemers (code Ab.4h); Roukema (Ab.4p)

- Naturalisatie (code Cd9) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

- Emigratie (code Cd10) [onder deze code is in 1951 geen archief gevormd]

 

Commissiearchief (code H)

- Emigratie (Berger) (code HB 48)*

 

- Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr.19)*

 

- Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries) (code HVr. 20)*

 

- Algemene Emigratie Centrale (Roemers) (code HR 12)*

 

- Emigratie (Roukema) (code HRo.68)*

 

NVV-archief 1953

- Dagelijks Bestuur (code Ab), zie ev. Suurhoff (code Ab.4b); P. de Vries (code Ab.4f); Roemers (code Ab.4h); Roukema (code Ab.4p)

 

NVV-archief 1954

- Dagelijks Bestuur (code Ab4, niet uitgesplitst per persoon)

- Naturalisatie (code Cd 9) [Emigratie ontbreekt]

 

NVV-archief 1955

- Dagelijks Bestuur (code Ab4, niet uitgesplitst per persoon)

- Werkgelegenheid en Industrialisatie (code G 2)

 

NVV-archief 1956

- Werkeloosheidszaken (code E6)

- Migratie (code G)*

 

NVV-archief 1957

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

- Algemene Emigratie Centrale (code OV 36)*

 

- Migratiecommissie Humanitas (code OV 38)*

 

NVV-archief 1958

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

- Algemene Emigratie Centrale (code OV 36) [onder deze code is in 1958 geen archief gevormd]

 

NVV-archief 1959

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

[de overige rubrieken zoals in 1957 en 1958 ontbreken]

 

NVV-archief 1960

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

NVV-archief 1961

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

- Migratie (code F 6)

 

NVV-archief 1962

- Bestuur: Roemers ( A 10); De Vries (code A 14); Kloos (code A 16)

[rubriek Migratie (code F 6) doorgestreept]

 

Internationale Dienst-NVV (J.G. van Wouwe)

Algemeen: dit gedeelte van het archief bestaat voor een groot gedeelte uit stukken betreffende Europa, Europese integratie en Internationale organisaties zoals de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, Euratom. Daarnaast bevat het diverse landendossiers, alfabetisch gerangschikt. Hoewel uit het NVV hoofdarchief blijkt dat Van Wouwe het Dagelijks Bestuur NVV attendeerde op kwesties met betrekking tot emigratieaangelegenheden door middel van interne memoranda, kan het zijn dat ook deze dossiers nog stukken betreffende emigratie bevatten.

 

Doorgenomen zijn:

- Knipsels en documenten betreffende (o.a.) migratie en wereldbevolking (inv.nr. 163)*

 

- Knipsels en documenten betreffende de International Refugees Organization (IRO) en vluchtelingenhulp algemeen 1950-1959 (inv.nr. 162)*

Bestemmingslanden
Opmerkingen

1) Voor deze beschrijving zijn doorgenomen de codelijsten van het hoofdarchief en het commissiearchief en het gedeelte 'Internationale Dienst-NVV'. Stukken afkomstig van de Internationale Dienst met betrekking tot emigratieaangelegenheden werden ook aangetroffen in hoofd- en commissiearchieven.

 

2) De codelijsten hoofd- en commissiearchief zijn vanaf 1953 beknopter dan die van de voorgaande jaren. Het feit dat een code in een bepaald jaar vermeld is, hoeft niet te betekenen dat er in dat jaar archief is gevormd onder desbetreffende code. Vanaf 1963 bevatten de codelijsten geen aanwijzingen voor 'emigratiegelieerde' rubrieken. Er zijn wel rubrieken 'buitenlandse arbeiders'; 'werkgelegenheid' e.d. die hier verder buiten beschouwing zijn gelaten.

 

3) bij de aanvragen moeten telkens jaar en code worden vermeld.

 

4) Ter signalering: het IISG beheert ook het archief van de Amsterdamse bestuurdersbond ABB . Deze bond werd opgericht in 1899 en omvatte oorspronkelijk de besturen van de plaatselijke vakbonds- en SDAP-afdelingen en kiesverenigingen. Later vormde de ABB uitsluitend de overkoepeling van plaatselijke afdelingen van NVV-bonden; in 1971 is de naam gewijzigd in NVV afdeling Amsterdam. Het archief betreft de periode 1902-1981 (met hiaten), heeft een omvang van 20,2 m. en is ontsloten door twee plaatsingslijsten die digitaal raadpleegbaar zijn (plaatsingslijst (inv.nrs. 1-735) gemaakt door Jaap Haag in 1983; plaatsingslijst aanvulling (inv.nrs. 736-967) gemaakt door Wim Leendertse in 1999). Hierin:

- Emigratie 1951-1960 (inv.nrs. 237-240)*

 

5) appreciatie: het NVV-archief geeft zicht op zowel de beleidsmatige standpuntbepaling van het NVV ten aanzien van de organisatie van de emigratie in Nederland als de uitvoeringskwesties waarmee het NVV zich ten behoeve van de leden bezighield voor de periode tot de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale in 1952 op landelijk niveau. De aangetroffen persoonsdossiers 1951-1952 geven een 'gezicht' aan de aspirant-emigranten en de moeilijkheden waar zij op stuiten. Het archief van de Amsterdamse Bestuurdersbond geeft zicht - zij het fragmentarisch - op de lokale uitvoering van NVV en AEC.


Analyse archivalia

Titel Dossierbeschrijving Nederlands Verbond van Vakverenigingen
Inventaristekst

NVV-archief 1949

- code 513 Emigratie

Het dossier is gevormd door P. de Vries, secretaris NVV. De omslag bevat stukken van de Emigratie-Commissie van de Stichting van de Arbeid (waarvan De Vries de NVV-afgevaardigde was); inkomende correspondentie en minuten van uitgaande correspondentie van:

- particulieren, die inlichtingen vragen betreffende emigratie

- Algemene Nederlandse Landarbeidersbond (betreffende Commissie Landbouw-Emigratie, Commissie Schilthuis; oprichting Algemene Emigratie Centrale)

- Algemene Nederlandse Bouwarbeidersbond

- Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond (reisverslagen Australië- Nieuw-Zeeland Drs. G. de Groot)

- Nederlandse Vereniging van Spoor-en Tramwegpersoneel (inlichtingen)

- Christelijke Emigratie Centrale.

 

NVV-archief 1950

- code Cg10 Werklozenzorg (code Cg); emigratie op naam

De portefeuille bevat drie chronologisch geordende omslagen (ca. 5 cm) met inkomende particuliere correspondentie van leden van de diverse aangesloten bonden van het NVV met verzoeken om inlichtingen (vooral financiële, administratieve, procedurele kwesties) over diverse emigratielanden en minuten van antwoorden van de diverse secretarissen (w.o. J. Roukema, bestuursassistent; P. de Vries; J.J.A. Berger, secretarissen). De particuliere brieven bevatten vaak uitvoerige beschrijvingen van persoonlijke en arbeidsomstandigheden van betrokkenen. Daarnaast bevatten de omslagen inkomende correspondentie betreffende de wenselijke organisatie van de emigratie (provinciaal-contactorgaan voor emigratieaangelegenheden Noord-Brabant; becommentariëring rapport Commissie Landbouw-Emigratie; oprichting AEC e.d.) alsmede berichten van het Ministerie van Sociale Zaken (Rijksarbeidsbureau); documentatie van de KLM; knipsels van buitenlandse kranten; convocaties van voorlichtingsavonden door gewestelijke arbeidsbureaus.

 

- code H80 Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (PV)

De portefeuille bevat twee omslagen, samengesteld door de NVV-vertegenwoordiger P. de Vries. De omslagen bevatten onder andere stukken van de Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid en interne memoranda, ondermeer voor het Dagelijks Bestuur van het NVV; inkomende correspondentie bij het NVV inzake de voorbereiding van emigranten (o.m. van het Internationaal Technisch Studiecentrum); inkomende correspondentie inzake de wenselijke organisatie van de emigratie (provinciaal-contactorgaan voor emigratieaangelegenheden Noord-Brabant; oprichting AEC); afschriften van informatiebulletins inzake emigratieprocedures; emigratiesubsidiëring etc. van het Rijksarbeidsbureau; krantenknipsels; verslagen van oriëntatiereizen naar Brazilië (kolonie Ribeirao); Australië; Canada; Nieuw-Zeeland.

 

- code 1950 NVV H81 Commissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid

Omslagen samengesteld door de NVV-vertegenwoordiger voor bovenstaande commissie P. de Vries. De omslagen bevatten correspondentie, vergaderverslagen, convocaties en statistische overzichten. Emigratiemogelijkheden voor gedemobiliseerden behoorde tot de onderwerpen van bespreking van de commissie.

 

NVV-archief 1951

- code HVr.19 Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries)

Onder deze code zijn door P. de Vries twee dossiers gevormd:

a) dossier Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid. Deze omslag bevat naast stukken van de Emigratiecommissie en enkele interne memoranda aan het Dagelijks Bestuur van het NVV betreffende emigratieproblematiek tevens circulaires van het Rijksarbeidsbureau betreffende emigratie naar Australië, Frankrijk, Suriname, Nieuw-Caledonië en Nieuw-Zeeland; lijsten met NVV-vertegenwoordigers bij de emigratie-afdeling van de diverse Gewestelijke Arbeidsbureaus; inkomende en minuten van uitgaande correspondentie met o.a. de Stichting 'Practische Emigranten Voorbereiding'; de Algemene Nederlandse Landarbeidersbond inzake vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie;

b) dossier Algemene Emigratie Centrale 1951. Deze omslag bevat enkele interne memoranda en minuten van uitgaande correspondentie met betrekking tot de oprichting van een Algemene Emigratie Centrale; tevens documentatie (krantenknipsels) betreffende emigratie.

 

NVV-archief 1952

- code HB 48 Emigratie (Berger)

De omslag bevat twee interne notities betreffende emigratie (waarvan één opzet voor het stellen van Kamervragen), opgesteld door J. Roukema ten behoeve van J.J.A. Berger, secretaris NVV (1949-1954) en lid van de Tweede Kamer van de Partij van de Arbeid (juli 1952-september 1954).

 

- code HVr.19 Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid (P. de Vries)

De omslag bevat het eindrapport van de Emigratiecommissie van de Stichting van de Arbeid en daarnaast met name archiefbescheiden betreffende de oprichting van de Algemene Emigratie Centrale (afschrift akte van oprichting; correspondentie met B.W. Haveman); notulen van de Algemene Emigratie Centrale 1952 (lijken compleet); afschriften van circulaires met richtlijnen van het Rijksarbeidsbureau aan de Gewestelijke Arbeidsbureaus betreffende subsidiëring; scholing; emigratie naar Australië, Brazilië, Canada, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika.

 

- code HVr. 20 Commmissie-herplaatsing voor Gedemobiliseerden Stichting van de Arbeid (P. de Vries)

De omslag bevat 1 statistisch overzicht, geen stukken in verband met emigratie.

 

- code HR 12 Algemene Emigratie Centrale (Roemers)

De omslag bevat stukken betreffende de NVV-vertegenwoordiging in de Algemene Emigratie Centrale en een convocatie voor een AEC bestuursvergadering (2 stukken).

 

- code HRo.68 Emigratie (Roukema)

De archiefbescheiden onder deze code bestaan uit 2 standaardarchiefdozen en 1 portefeuille (totaal ca 25 cm). De dozen bevatten ca. 380 'persoonsdossiers', alfabetisch geordend op naam over 1951-1952. Betreffende personen verzochten om inlichtingen of verzochten het NVV direct of via hun eigen bond om bemiddeling bij de behandeling van hun emigratieaanvraag. De namen zijn in handschrift vermeld op de omslagen. De dossiers variëren in omvang, maar bevatten vrijwel altijd één of meerdere particuliere brieven van de aspirant-emigrant met uiteenzetting van de gezins- en arbeidssituatie of ondervonden procedurele problematiek (antecedenten (politionele verleden), gezondheid, huisvesting, vervoer) en de antwoorden van het NVV. Daarnaast bevat de doos K-Z een omslag met namen van de NVV-emigratievertegenwoordigers van de plaatselijke Bestuurdersbonden bij de Gewestelijke Arbeidsbureaus.

De portefeuille bevat 2 omslagen 'Emigratie Algemeen' 1951-1952 met inkomende correspondentie van diverse aangesloten (bestuurders)bonden; vrouwenbond NVV; Joods Maatschappelijk Werk; Humanistisch Verbond; ambassade- of vakbondsmedewerkers van diverse landen van ontvangst (ook van intra-Europese bestemmingslanden); Canadese spoorwegmaatschappijen, en minuten van de uitgaande antwoordcorrespondentie van NVV, correspondentie en circulaires etc. van het Rijksarbeidsbureau, de Stichting Landverhuizing Nederland, het Commissariaat voor de Emigratie. De correspondentie betreft vooral de uitvoeringswerkzaamheden van het NVV betreffende emigratie (selectie, voorlichting d.m.v. film en radio; subsidiëring, huisvesting, keuring; onderhoud achterblijvende gezinnen etc.) en bevat daarnaast enkele stukken betreffende (uitbreiding van en vertegenwoordiging in de) Algemene Emigratie Centrale.

 

NVV-archief 1956

- code G Migratie

De drie portefeuilles bevatten 1 omslag betreffende binnenlandse migratie Zuidoost Groningen en een verwijzing: Migratie 1956 zie map F 6 (1957). De portefeuilles bevatten geen materiaal betreffende emigratie.

 

NVV-archief 1957

- code OV 36 Algemene Emigratie Centrale

De omslag bevat een kopie van notulen van het bestuur van de Algemene Emigratie Centrale dd. 19-10-1956.

 

- code OV 38 Migratie commissie Humanitas

De omslag bevat het dossier, samengesteld door P. de Vries van de Commissie Sociale Gevolgen Binnenlandse Migratie. Het bevat geen materiaal inzake emigratie.

 

 

Internationale Dienst-NVV (J.G. van Wouwe)

- inv.nr. 163 Knipsels en documenten betreffende (o.a.) migratie en wereld bevolking

De omslag 'migratie Algemeen' (1948-1954) bevat knipsels uit diverse kranten betreffende emigratie vanuit Nederland naar traditionele bestemmingslanden als Canada, Australië, Nieuw-Zeeland; enige documentatie afkomstig van de Algemene Emigratie Centrale. Daarnaast bevat de omslag een kopie van een verslag van een bijeenkomst tussen het Intergovernmental Committee for European Migration (ICEM) en het IVVV inzake eventuele vertegenwoordiging van het IVVV in de ICEM en inkomende correspondentie gericht aan H. Oosterhuis (voorzitter NVV) betreffende samenwerking tussen ICEM en de International Confederation of Free Trade Unions 1954 en een intern memorandum van Van Wouwe inzake emigratie naar Engeland.

De omslag 'wereldbevolking' (1954-1964) bevat krantenknipsels inzake bevolkingsgroei (m.n. in relatie tot geboortebeperking, niet in relatie tot emigratie).

 

- inv.nr. 162 Knipsels en documenten betreffende de International Refugees Organisation en vluchtelingenhulp algemeen 1950-1959

De omslag bevat uitsluitend knipsels en documentatie ondermeer over samenwerking tussen de internationale hulporganisaties en de Provisionel Intergovernmental Committee for the Movement of Migrants from Europe (PICMME, voorloper van de ICEM, 1952); postzegelactie van de Intergouvernementele Commissie voor Europese Migratie (ICEM) ten behoeve van het vluchtelingenvervoer (1966); de benoeming van B.W. Haveman als directeur van de ICEM (1961); reguliere bijeenkomsten van de ICEM (1960).

 

 

Amsterdamse bestuurdersbond ABB / NVV-afdeling Amsterdam

- inv.nrs. 237-240 Emigratie 1951-1960

De vier (dunne) omslagen zijn te typeren als uitvoeringsdossiers: ze bevatten inkomende circulaires, documentatie of kopieën van reisverslagen (Australië) betreffende emigratie, afkomstig van de Stichting Landverhuizing Nederland; de Algemene Emigratie Centrale en het Gewestelijk Arbeidsbureau Amsterdam. Daarnaast bevatten ze inkomende correspondentie van het NVV en de AEC betreffende uitvoeringskwestie en inkomende correspondentie van particulieren, die de ABB om inlichtingen of bemiddeling bij hun emigratieaanvraag verzoeken en de minuten van uitgaande antwoordcorrespondentie.