Ministerie van Economische Zaken
| Naam archiefvormer | Ministerie van Economische Zaken |
| Periode van bestaan | 1933- |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Naam, varianten | 1945 Ministerie van Handel en Nijverheid 1946 Ministerie van Economische Zaken
H&N; E.Z.; EZ |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg In 1798 werden onder het Uitvoerend Bewind van de Bataafse Republiek een achttal agentschappen gevormd, waaronder het Agentschap voor de 'Nationale Oeconomie'. In 1801 werd het agentschap opgenomen in het departement van Binnenlandse Zaken, waarna feitelijk tot in de twintigste eeuw geen afzonderlijk departement werd gecreëerd voor de beleidsterreinen handel, nijverheid en landbouw. Zij vielen afwisselend onder het Departement van Binnenlandse Zaken of onder andere departementen als dat van Waterstaat, Handel en Nijverheid (1877); Landbouw, Nijverheid en Handel (1905) en Arbeid, Handel en Nijverheid (1922). De buitenlandse handel viel tot 1932 onder het ministerie van Buitenlandse Zaken. Tijdens de crisis van de jaren dertig volgde in 1932 de oprichting van een Departement van Economische Zaken en Arbeid, dat landbouw, visserij en de binnenlandse statistiek tot taken kreeg. Vanaf 1933 zou het Departement van Economische Zaken gaan heten. Tussen 1935 en 1937 werd het departement gesplitst in Landbouw & Visserij en Handel, Nijverheid en Scheepvaart; in 1937 werden de beleidsterreinen weer samengevoegd, om in 1940 opnieuw te worden gescheiden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zouden Handel, Nijverheid en Landbouw nog eenmaal worden samengevoegd (1944), om in 1945 definitief te worden gescheiden.
Het in 1945 ingestelde Ministerie van Handel en Nijverheid zou in 1946 worden hernoemd tot Ministerie van Economische Zaken. Tussen 1946 en 1950 groeide het aantal directoraten-generaal tot vijf: het DG Handel en Nijverheid, het DG Industrialisatie, het DG Buitenlandse Economische Betrekkingen, het DG voor de Prijzen en het DG van de Energievoorziening. Ook in de periode tot 1965 zou het ministerie veelvuldig organisatorische wijzigingen ondergaan.
Economische Zaken en emigratie Voor het onderzoek naar emigratie en emigratiebeleid, dat in de beginjaren gold als complement van de industrialisatiepolitiek, is vooral van belang het door het Ministerie van Handel en Nijverheid ingestelde Directoraat Handels- en Industrieel Beleid, dat in 1948 zou overgaan in het Directoraat-Generaal voor Handel en Nijverheid (1948-1965). Uit dit Directoraat-Generaal (afdeling Bedrijfspolitiek en de Directie Industriële Ontwikkeling) kwam in 1949 het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie voort. In 1953 volgde een samenvoeging met het DG van de Energievoorziening tot het Directoraat-Generaal voor Energievoorziening en Industrialisatie. In 1965 werd de Energievoorziening weer afgesplitst en werd de overgebleven Industrialisatietak samengevoegd met het Directoraat-Generaal voor Handel en Nijverheid tot een nieuw Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel.
Daarnaast werkte het Commissariaat voor de Emigratie voornamelijk in het begin van de jaren vijftig voor wat betreft de planning en de kostenberekening nauw samen met het Centraal Plan Bureau (CPB), een zelfstandig onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken, evenals het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Het Ministerie van Economische Zaken was voor 1952 vertegenwoordigd in de Stichting Landverhuizing Nederland, daarna zowel in de Raad voor de Emigratie als in het Emigratiebestuur. De directeur van het Centraal Planbureau was ambtshalve lid van de Raad voor de Emigratie.
minister van Handel en Nijverheid: 1945-1946 H. Vos
ministers van Economische Zaken: 1946-1948 G.W.M. Huysmans (1948 S.L. Mansholt a.i.) 1948-1952 J.R.M. van den Brink 1952-1959 J. Zijlstra 1959-1963 J.W. de Pous 1963-1965 J.E. Andriessen 1965-1966 J.M. den Uyl 1966-1967 J.A. Bakker 1967-1970 L. de Block |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg Het Directoraat-Generaal voor Handel en Nijverheid had taken op het gebied van de middenstand, het verlenen van medewerking aan het voorbereiden van handelsverdragen en de industriële ontwikkeling. Deze laatste taak werd in 1949 overgedragen aan het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie.
Het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekking werd ingesteld in 1945 als opvolger van de afdeling Handelsaccoorden van de Directie Handel en Nijverheid. Het had een coördinerende taak op het gebied van het buitenlandse economische beleid van Nederland (overleg met supranationale economische organisaties) en de daarbijbehorende deviezenkwesties. Emigratieaangelegenheden kwamen ondermeer ter sprake in het interdepartementale overleg over bijvoorbeeld de liberalisatie van personenverkeer (m.n. vestigingsrecht; landbouwvestiging) binnen de EEG.
De dienst voor Economische Voorlichting en Exportbevordering had als hoofdtaak exportbevordering en voorlichting aan en over het Nederlandse bedrijfsleven (binnen en buiten Nederland). |
| Voorloper | Ministerie van Handel, Nijverheid en Landbouw |
| Opvolger | niet van toepassing |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | |
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Ministerie van Economische Zaken 19xx-1988. [losbladige mededelingen van het Ministerie van Economische Zaken 1946-…, Directie Externe Betrekkingen]
literatuur Bruijn, J.A. de, Economische Zaken, profiel van een ministerie (Den Haag 1989).
Overzicht van de organisatie en de voornaamste taken van het Departement van Economische Zaken (z.p. 1958). |
| Doorgenomen archieven / series | a) 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965
b) 2.06.106 Economische Voorlichtingsdienst 1936-1965
c) 2.06.107 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1976
d) 2.06.108 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1965
e) 2.06.99 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1966-1969
|
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | a) beperkt. Voor een aantal inv.nrs. met stukken jonger dan 75 jaar is toestemming van de minister van Economische Zaken nodig. b) volledig c) volledig d) volledig e) volledig |
| Omvang; inventarisnummers | a) 165 m., 4163 inv.nrs. b) 8,75 m., 398 inv.nrs. c) 67 m., 3562 inv.nrs. d) 3 m., 115 inv.nrs. e) 18 m., 986 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | a) ca. 43 m. b-e) zie inleiding inventarissen |
| Toegang(en) | a) Inventaris van het Centraal Archief van het Ministerie van Economische Zaken (1906)1944-1965(-1975) (Den Haag 1995) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994]
b) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: Economische Voorlichtingsdienst, (1933)1936-1965(1973) (Den Haag 1991) [met historische en archivistische inleiding]
c) Inventaris van de archieven van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen van het Ministerie van Economische Zaken 1945-1976 (samengevoegde versie Den Haag 2010) [met historische en archivistische inleiding]
d) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel (1956) 1965 (1967) (Den Haag 2005) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994]
e) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: deel-archief Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel, 1966-1969 (Den Haag 2004) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994] |
| Indices op toegang | a) naam- en trefwoordenindex |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-e) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965 Zie inventaris onder 'Bescheiden van commissies'. Hiervan is voor het onderzoek mogelijk van belang: Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies |
| opmerkingen structuur archief | 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965 De archiefbescheiden van de diverse organisatieonderdelen werden in de periode 1944-1965 in principe ondergebracht in een centraal archief en een centraal geheim archief. Dit laatste archief is niet ingezien.
Daarnaast hebben een aantal organisatieonderdelen over een deel van de periode zelfstandig archief gevormd. Dit gold o.m. voor het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie (v.a. 1958) en de Dienst voor Economische Voorlichting (v.a. 1944). De zogenaamde 'werkarchieven' (door ambtenaren aangelegd voor eigen gebruik) van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen zijn eveneens buiten het Centraal Archief gebleven.
b-e) geen |
| Seriële bescheiden | geen [m.b.t. emigratie] |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Verwijzingen naar wetten, Multilateraal | |
| Inhoud overig | 2.06.087 Centraal Archief Economische Zaken 1944-1965 emigratie - Stukken betreffende de behandeling van aangelegenheden met betrekking tot emigratie 1950-1959 (inv.nr. 2718)* - Overleg met het Ministerie van Sociale Zaken over de koppeling van de emigratie naar Australië aan deelneming van Nederlandse aannemersmaatschappijen aan de uitvoering van openbare werken in dat land 1950 (inv.nr. 1879)*
industrialisatie en emigratie - Stukken betreffende de bevordering van de industrialisatie 1945-1951 (inv.nr. 864-865)* - Stukken betreffende de te voeren industrialisatiepolitiek in Nederland 1946-1949 (inv.nr. 867)* - Nota's inzake de industrialisatie 1949-1960 (inv.nr. 874)* - Stukken betreffende de tweede tot en met de zesde industrialisatienota 1951-1959 (inv.nr. 876)* - Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies 1949-1958 (inv.nrs. 3854-3871)*
migratie, arbeidsvoorwaarden - Stukken betreffende de uitvoering van art. 69 van het EGKS-verdrag omtrent migratie van arbeiders in EGKS-landen 1953-1961 (inv.nr. 3488) - Stukken betreffende sociale zekerheid van migrerende arbeiders in de EGKS-landen 1954-1962 (inv.nr. 3491) - Stukken betreffende arbeidsvoorwaarden en werkgelegenheid in de EGKS 1955-1964 (inv.nr. 3492)
overig - Stukken betreffende de aanbieding aan de Raad voor Economische Aangelegenheden van een rapport van het Centraal Planbureau inzake het perspectief der werkgelegenheid 1950 (inv.nr. 2712)* - Rapporten van de afdeling Sterlinglanden, Scandinavië en Midden-Oosten van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen inzake Australië en Nieuw-Zeeland 1960 (inv.nr. 1880)*
2.06.106 Economische Voorlichtings Dienst 1936-1965 Ter signalering: - Overleg met Stichting Landverhuizing Nederland over het te voeren emigratiebeleid in verband met het bieden van hulp aan zich in het buitenland vestigende Nederlanders 1938-1939 (inv.nr. 319)
2.06.107 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1976 - Deviezencommissie 1946-1947 (inv.nr. 805)* - Werkcommissie voor het Goederenverkeer van de Deviezen Commissie: vergaderstukken 1947-1948 (inv.nr. 831) - Werkcommissie Kapitaalverkeer, Kapitaaldienstenverkeer en Verkeer der korte kredieten van de Deviezencommissie 1947-1948 (inv.nr. 811)*
EEG - Oprichtingverdrag (inv.nrs. 459-461)
- Stukken betreffende verslaggeving over bijeenkomsten van interdepartementale vertegenwoordigers inzake vestigingsrecht en dienstenverkeer in de EEG 1958-1960 (inv.nr. 522)
- Stukken betreffende beoordeling van een ontwerp-verordening inzake vrij verkeer van werknemers en vrije dienstverlening in de EEG 1958-1962 (inv.nr. 523)
- Stukken betreffende vaststelling van algemene programma's voor opheffing van beperkingen van vrijheid van vestiging en vrije dienstverlening in de EEG 1961-1962 (inv.nr. 524)
- Stukken betreffende het maken van opmerkingen over besprekingen van werkgelegenheidsvraagstukken binnen de EEG 1956-1965 (inv.nr. 525)
- Stukken betreffende beoordeling van een rapport van de Werkgroep ter Bestudering van Conjuncturele Problemen met betrekking tot Arbeidskrachten in de EEG 1960-1961 (inv.nr. 526)
EGKS - Stukken betreffende totstandkoming en toepassing van een overeenkomst inzake uitvoering van artikel 69 van het Verdrag van de EGKS, houdende versoepeling van maatregelen ter bescherming van de sociale zekerheid van migrerende werknemers in de mijn- en staalindustrie binnen de EGKS 1953-1963 (inv.nr. 635)
- Stukken betreffende totstandkoming van een ontwerp-Europees verdrag betreffende de sociale zekerheid van migrerende arbeiders in de EGKS 1954-1964 (inv.nr. 636)
- Stukken betreffende coördinatie van werkzaamheden en verslaggeving van Nederlandse delegaties in diverse Europese commissies inzake harmonisatie van arbeidsvoorwaarden, -lonen en -omstandigheden in de kolen-, ijzer- en staalindustrie in de EGKS 1954-1970 (inv.nr. 1497)
- Stukken betreffende wijziging van richtlijnen ten aanzien van de beroepsopleiding van migrerende werknemers binnen de EGKS 1957-1966 (inv.nr. 1498)
- Stukken betreffende harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden in de kolenindustrie van de EGKS 1957-1971 (inv.nr. 1499)
2.06.108 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1965 Op basis van de inventarisbeschrijving lijkt het archief geen stukken m.b.t. emigratie te bevatten
2.06.99 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1966-1969 Op basis van de inventarisbeschrijving lijkt het archief geen stukken m.b.t. emigratie te bevatten. |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | Nog bij het ministerie berustende delen van het departementsarchief zijn niet onderzocht. Voor het Directoraat-Generaal voor (Energievoorziening en) Industrialisatie geldt dat voor de periode 1958-1965. Het is niet uitgesloten dat zich in dit archiefgedeelte nog materiaal betreffende emigratiebeleid bevindt. Voor het DG Buitenlandse Economische Betrekkingen (2.06.107) is na het beschikbaar komen van de samengevoegde versie van de inventaris uit 2010 een update gemaakt (dd.juli 2012) |
| Titel | Dossierbeschrijving Ministerie van Economische Zaken |
| Inventaristekst | 2.06.087 Centraal Archief Economische Zaken 1944-1965
emigratie inv.nr. 2718 Stukken betreffende de behandeling van aangelegenheden met betrekking tot emigratie 1950-1959 Beleidsdossier, bevat o.m. interne notities en correspondentie met het Centraal Planbureau en het Commissariaat voor de Emigratie betreffende de verhouding industrialisatie-emigratie en de problematiek van 'misbare en onmisbare' arbeidskrachten.
inv.nr. 1879 Overleg met het Ministerie van Sociale Zaken over de koppeling van de emigratie naar Australië aan deelneming van Nederlandse aannemersmaatschappijen aan de uitvoering van openbare werken in dat land 1950 Correspondentie met Sociale Zaken en interne notities van de directeur van de Economische Voorlichtingsdienst n.a.v. besprekingen door de Werkcommissie Dienstenverkeer van het DG voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen over inventariswaarden voor individuele emigranten 1950.
industrialisatie en emigratie inv.nr. 864-865 Stukken betreffende de bevordering van de industrialisatie 1945-1951 - Omslag 'Arbeidskrachten/ beroepsopleiding' Bevat o.m. interne notities en correspondentie betreffende de voorbereiding van de nota 'Herziene berekening aantal arbeiders dat tot 1 januari 1953 door industrialisatie werkgelegenheid moet worden verschaft'. Toezending van deze nota (no. 45681 HA) op 02-08-1950 aan de minister-president ter bespreking in de Raad voor Economische Aangelegenheden. De nota bevat een herziening op de ramingen van de eerste industrialisatienota en bevat een lange passage betreffende de effecten van de demobilisatie en repatriëring uit Indonesië, de effecten voor de werkgelegenheid en de rol van emigratie en industrialisatie ter oplossing van het probleem. Bespreking zou tegelijkertijd plaatsvinden met de nota 'Noodzaak en mogelijkheid van emigratie', opgesteld door het Centraal Plan Bureau op 08-08-1950. (Zie dossierbeschrijving Ministerraad, Raad voor Economische Aangelegenheden)
- Omslag 'Opmerkingen bij industrialisatienota's' Bevat o.m. correspondentie 1949-1950 met de directeur van het Rijksarbeidsbureau en andere correspondenten over emigratienoodzaak en - mogelijkheden in reactie op de eerste industrialisatienota.
inv.nr. 867 Stukken betreffende de te voeren industrialisatiepolitiek in Nederland 1946-1949 Bevat o.m. interne notities, vergaderverslagen betreffende het onderwerp, geen verwijzingen naar emigratie.
inv.nr. 874 Nota's inzake de industrialisatie 1949-1960 Conform inventarisbeschrijving. De zeven industrialisatienota's bevatten in de paragraaf 'ontwikkeling der werkgelegenheid' telkens korte beschouwingen over emigratie.
inv.nr. 876 Stukken betreffende de tweede tot en met de zesde industrialisatienota 1951-1959 Conform inventarisbeschrijving. Bevat concepten van industrialisatienota's en ingekomen commentaar van diverse betrokken ministeries hierop, o.m. van de Directie van de Arbeidsvoorziening en de Commissaris voor de Emigratie op de vierde en vijfde industrialisatienota, m.b.t. de passages over emigratie.
inv.nrs. 3854-3871 Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies 1949-1958 Doorgenomen: Vaste Commissie voor Arbeidsaangelegenheden 1949-1951 (inv.nr. 3859) en de Vaste Commissie voor Regionale Vraagstukken 1949-1952 (inv.nr. 3862). De dossiers bevatten geen verwijzingen naar emigratiebeleid.
overig inv.nr. 1880 Rapporten van de afdeling Sterlinglanden, Scandinavië en Miden-Oosten van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen inzake Australië en Nieuw-Zeeland Conform inventarisomschrijving. De rapporten bevatten enkele verwijzingen naar de emigratie van Nederlanders naar Nieuw Zeeland
inv.nr. 2712 Stukken betreffende de aanbieding aan de Raad voor Economische Aangelegenheden van een rapport van het Centraal Planbureau inzake het perspectief der werkgelegenheid 1950 Conform inventarisomschrijving. Het betreft het eerste periodieke rapport van het Centraal Plan Bureau (no. 42997 HA, 20 juli 1950) betreffende het 'Perspectief der werkgelegenheid 1950'. Het rapport is aangevuld met een tabellarisch overzicht van de werkloosheid naar beroepsgroep en per provincie en bevat tevens afzonderlijke nota's m.b.t. werkgelegenheid / werkeloosheid in de sigarenindustrie, administratief personeel, veenderijen en de agrarische werkloosheid in de noordelijke provincies. Stimulering van emigratie en industrialisatie wordt in de nota agrarische werkloosheid in de noordelijke provincies aanbevolen als oplossing en t.a.v. het probleem van werkloosheid van administratief personeel als minder geschikte oplossing gezien (gezien het verwachte toelatingsbeleid van de diverse landen van ontvangst).
2.06.107.01 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1969
inv.nr. 805 Deviezencommissie 1946-1947 Het dossier is samengesteld door S. Th. J. Teppema. Het bevat o.m. notulen (incompleet) en vergaderstukken (memoranda, nota's, notities en ingekomen correspondentie) van de Deviezencommissie. Het onderwerp emigratie is regelmatig onderwerp (o.m. memorandum Standpunt van de Deviezencommissie ten aanzien van het emigratievraagstuk, feb.1947).
Correspondenten m.b.t. het onderwerp emigratie: - De Nederlandsche Bank: -- 26-11-1946 notitie inzake overleg met Stichting Landverhuizing Nederland en Centrale Stichting Landbouw Emigratie inzake emigratie van Nederlandse boeren naar Frankrijk -- april 1947 Stichting Landverhuizing Nederland/KNBTB aankoop opleidingscentrum Méridon (Frankrijk) t.b.v. geëmigreerde boeren -- notitie 28-7-1947 inzake mogelijke verlaging deviezencontingent voor Stichting Landverhuizing Nederland t.b.v. Nederlandse emigranten (van hfl. 4.000.000 naar hfl. 2.000.000 voor 1947) -- ontwerp-Deviezenbeschikking 1946 -- ontwerp-Deviezenbeschikking Landverhuizing1947, 12-03-1947 -- ontwerpbeschikking wijziging Deviezenbeschikking Emigratie, 20-08-1947 - DG Buitenlandse Economische Betrekkingen, afd. Financiële Zaken, 12-09-1947 emigratie naar Brazilië - DG Buitenlandse Economische Betrekkingen, Landengroep Zuid-en Midden-Amerika, 05-09-1947 emigratie naar Uruguay en Brazilië - Ministerie van Landbouw -- 04-06-1947 emigratie naar Uruguay met medeneming van vee -- 17-08-1947, emigratie naar Uruguay en Brazilië - Ministerie van Financiën, 23-12-1946, meenemen inventaris emigrerende Nederlandse boeren - Centrale Dienst voor In- en Uitvoer 's-Gravenhage, 03-07-1947, uitvoer landbouwinventarissen emigrerende boeren naar Frankrijk.
Inv.nr.811 Werkcommissie Kapitaalverkeer, Kapitaaldienstenverkeer en Verkeer der korte kredieten van de Deviezencommissie 1947-1948 Bevat notulen (vergadering 1-4) en vergaderstukken van de Werkcommissie. Bevat geen stukken op het gebied van emigratie. |
Algemeen
| Naam, varianten | 1945 Ministerie van Handel en Nijverheid 1946 Ministerie van Economische Zaken
H&N; E.Z.; EZ |
| Organisatie en inrichting | In 1798 werden onder het Uitvoerend Bewind van de Bataafse Republiek een achttal agentschappen gevormd, waaronder het Agentschap voor de 'Nationale Oeconomie'. In 1801 werd het agentschap opgenomen in het departement van Binnenlandse Zaken, waarna feitelijk tot in de twintigste eeuw geen afzonderlijk departement werd gecreëerd voor de beleidsterreinen handel, nijverheid en landbouw. Zij vielen afwisselend onder het Departement van Binnenlandse Zaken of onder andere departementen als dat van Waterstaat, Handel en Nijverheid (1877); Landbouw, Nijverheid en Handel (1905) en Arbeid, Handel en Nijverheid (1922). De buitenlandse handel viel tot 1932 onder het ministerie van Buitenlandse Zaken. Tijdens de crisis van de jaren dertig volgde in 1932 de oprichting van een Departement van Economische Zaken en Arbeid, dat landbouw, visserij en de binnenlandse statistiek tot taken kreeg. Vanaf 1933 zou het Departement van Economische Zaken gaan heten. Tussen 1935 en 1937 werd het departement gesplitst in Landbouw & Visserij en Handel, Nijverheid en Scheepvaart; in 1937 werden de beleidsterreinen weer samengevoegd, om in 1940 opnieuw te worden gescheiden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zouden Handel, Nijverheid en Landbouw nog eenmaal worden samengevoegd (1944), om in 1945 definitief te worden gescheiden.
Het in 1945 ingestelde Ministerie van Handel en Nijverheid zou in 1946 worden hernoemd tot Ministerie van Economische Zaken. Tussen 1946 en 1950 groeide het aantal directoraten-generaal tot vijf: het DG Handel en Nijverheid, het DG Industrialisatie, het DG Buitenlandse Economische Betrekkingen, het DG voor de Prijzen en het DG van de Energievoorziening. Ook in de periode tot 1965 zou het ministerie veelvuldig organisatorische wijzigingen ondergaan.
Economische Zaken en emigratie Voor het onderzoek naar emigratie en emigratiebeleid, dat in de beginjaren gold als complement van de industrialisatiepolitiek, is vooral van belang het door het Ministerie van Handel en Nijverheid ingestelde Directoraat Handels- en Industrieel Beleid, dat in 1948 zou overgaan in het Directoraat-Generaal voor Handel en Nijverheid (1948-1965). Uit dit Directoraat-Generaal (afdeling Bedrijfspolitiek en de Directie Industriële Ontwikkeling) kwam in 1949 het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie voort. In 1953 volgde een samenvoeging met het DG van de Energievoorziening tot het Directoraat-Generaal voor Energievoorziening en Industrialisatie. In 1965 werd de Energievoorziening weer afgesplitst en werd de overgebleven Industrialisatietak samengevoegd met het Directoraat-Generaal voor Handel en Nijverheid tot een nieuw Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel.
Daarnaast werkte het Commissariaat voor de Emigratie voornamelijk in het begin van de jaren vijftig voor wat betreft de planning en de kostenberekening nauw samen met het Centraal Plan Bureau (CPB), een zelfstandig onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken, evenals het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Het Ministerie van Economische Zaken was voor 1952 vertegenwoordigd in de Stichting Landverhuizing Nederland, daarna zowel in de Raad voor de Emigratie als in het Emigratiebestuur. De directeur van het Centraal Planbureau was ambtshalve lid van de Raad voor de Emigratie.
minister van Handel en Nijverheid: 1945-1946 H. Vos
ministers van Economische Zaken: 1946-1948 G.W.M. Huysmans (1948 S.L. Mansholt a.i.) 1948-1952 J.R.M. van den Brink 1952-1959 J. Zijlstra 1959-1963 J.W. de Pous 1963-1965 J.E. Andriessen 1965-1966 J.M. den Uyl 1966-1967 J.A. Bakker 1967-1970 L. de Block |
| Taak, activiteiten | Het Directoraat-Generaal voor Handel en Nijverheid had taken op het gebied van de middenstand, het verlenen van medewerking aan het voorbereiden van handelsverdragen en de industriële ontwikkeling. Deze laatste taak werd in 1949 overgedragen aan het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie.
Het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekking werd ingesteld in 1945 als opvolger van de afdeling Handelsaccoorden van de Directie Handel en Nijverheid. Het had een coördinerende taak op het gebied van het buitenlandse economische beleid van Nederland (overleg met supranationale economische organisaties) en de daarbijbehorende deviezenkwesties. Emigratieaangelegenheden kwamen ondermeer ter sprake in het interdepartementale overleg over bijvoorbeeld de liberalisatie van personenverkeer (m.n. vestigingsrecht; landbouwvestiging) binnen de EEG.
De dienst voor Economische Voorlichting en Exportbevordering had als hoofdtaak exportbevordering en voorlichting aan en over het Nederlandse bedrijfsleven (binnen en buiten Nederland). |
| Voorloper | Ministerie van Handel, Nijverheid en Landbouw |
| Opvolger | niet van toepassing |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | |
| Literatuur | periodieken Ministerie van Economische Zaken 19xx-1988. [losbladige mededelingen van het Ministerie van Economische Zaken 1946-…, Directie Externe Betrekkingen]
literatuur Bruijn, J.A. de, Economische Zaken, profiel van een ministerie (Den Haag 1989).
Overzicht van de organisatie en de voornaamste taken van het Departement van Economische Zaken (z.p. 1958). |
| Doorgenomen archieven / series | a) 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965
b) 2.06.106 Economische Voorlichtingsdienst 1936-1965
c) 2.06.107 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1976
d) 2.06.108 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1965
e) 2.06.99 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1966-1969
|
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | a) beperkt. Voor een aantal inv.nrs. met stukken jonger dan 75 jaar is toestemming van de minister van Economische Zaken nodig. b) volledig c) volledig d) volledig e) volledig |
| Omvang; inventarisnummers | a) 165 m., 4163 inv.nrs. b) 8,75 m., 398 inv.nrs. c) 67 m., 3562 inv.nrs. d) 3 m., 115 inv.nrs. e) 18 m., 986 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | a) ca. 43 m. b-e) zie inleiding inventarissen |
| Toegang(en) | a) Inventaris van het Centraal Archief van het Ministerie van Economische Zaken (1906)1944-1965(-1975) (Den Haag 1995) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994]
b) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: Economische Voorlichtingsdienst, (1933)1936-1965(1973) (Den Haag 1991) [met historische en archivistische inleiding]
c) Inventaris van de archieven van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen van het Ministerie van Economische Zaken 1945-1976 (samengevoegde versie Den Haag 2010) [met historische en archivistische inleiding]
d) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel (1956) 1965 (1967) (Den Haag 2005) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994]
e) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: deel-archief Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel, 1966-1969 (Den Haag 2004) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994] |
| Indices op toegang | a) naam- en trefwoordenindex |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-e) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965 Zie inventaris onder 'Bescheiden van commissies'. Hiervan is voor het onderzoek mogelijk van belang: Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies |
| opmerkingen structuur archief | 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965 De archiefbescheiden van de diverse organisatieonderdelen werden in de periode 1944-1965 in principe ondergebracht in een centraal archief en een centraal geheim archief. Dit laatste archief is niet ingezien.
Daarnaast hebben een aantal organisatieonderdelen over een deel van de periode zelfstandig archief gevormd. Dit gold o.m. voor het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie (v.a. 1958) en de Dienst voor Economische Voorlichting (v.a. 1944). De zogenaamde 'werkarchieven' (door ambtenaren aangelegd voor eigen gebruik) van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen zijn eveneens buiten het Centraal Archief gebleven.
b-e) geen |
| Seriële bescheiden | geen [m.b.t. emigratie] |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Verwijzingen naar wetten, Multilateraal | |
| Inhoud overig | 2.06.087 Centraal Archief Economische Zaken 1944-1965 emigratie - Stukken betreffende de behandeling van aangelegenheden met betrekking tot emigratie 1950-1959 (inv.nr. 2718)* - Overleg met het Ministerie van Sociale Zaken over de koppeling van de emigratie naar Australië aan deelneming van Nederlandse aannemersmaatschappijen aan de uitvoering van openbare werken in dat land 1950 (inv.nr. 1879)*
industrialisatie en emigratie - Stukken betreffende de bevordering van de industrialisatie 1945-1951 (inv.nr. 864-865)* - Stukken betreffende de te voeren industrialisatiepolitiek in Nederland 1946-1949 (inv.nr. 867)* - Nota's inzake de industrialisatie 1949-1960 (inv.nr. 874)* - Stukken betreffende de tweede tot en met de zesde industrialisatienota 1951-1959 (inv.nr. 876)* - Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies 1949-1958 (inv.nrs. 3854-3871)*
migratie, arbeidsvoorwaarden - Stukken betreffende de uitvoering van art. 69 van het EGKS-verdrag omtrent migratie van arbeiders in EGKS-landen 1953-1961 (inv.nr. 3488) - Stukken betreffende sociale zekerheid van migrerende arbeiders in de EGKS-landen 1954-1962 (inv.nr. 3491) - Stukken betreffende arbeidsvoorwaarden en werkgelegenheid in de EGKS 1955-1964 (inv.nr. 3492)
overig - Stukken betreffende de aanbieding aan de Raad voor Economische Aangelegenheden van een rapport van het Centraal Planbureau inzake het perspectief der werkgelegenheid 1950 (inv.nr. 2712)* - Rapporten van de afdeling Sterlinglanden, Scandinavië en Midden-Oosten van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen inzake Australië en Nieuw-Zeeland 1960 (inv.nr. 1880)*
2.06.106 Economische Voorlichtings Dienst 1936-1965 Ter signalering: - Overleg met Stichting Landverhuizing Nederland over het te voeren emigratiebeleid in verband met het bieden van hulp aan zich in het buitenland vestigende Nederlanders 1938-1939 (inv.nr. 319)
2.06.107 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1976 - Deviezencommissie 1946-1947 (inv.nr. 805)* - Werkcommissie voor het Goederenverkeer van de Deviezen Commissie: vergaderstukken 1947-1948 (inv.nr. 831) - Werkcommissie Kapitaalverkeer, Kapitaaldienstenverkeer en Verkeer der korte kredieten van de Deviezencommissie 1947-1948 (inv.nr. 811)*
EEG - Oprichtingverdrag (inv.nrs. 459-461)
- Stukken betreffende verslaggeving over bijeenkomsten van interdepartementale vertegenwoordigers inzake vestigingsrecht en dienstenverkeer in de EEG 1958-1960 (inv.nr. 522)
- Stukken betreffende beoordeling van een ontwerp-verordening inzake vrij verkeer van werknemers en vrije dienstverlening in de EEG 1958-1962 (inv.nr. 523)
- Stukken betreffende vaststelling van algemene programma's voor opheffing van beperkingen van vrijheid van vestiging en vrije dienstverlening in de EEG 1961-1962 (inv.nr. 524)
- Stukken betreffende het maken van opmerkingen over besprekingen van werkgelegenheidsvraagstukken binnen de EEG 1956-1965 (inv.nr. 525)
- Stukken betreffende beoordeling van een rapport van de Werkgroep ter Bestudering van Conjuncturele Problemen met betrekking tot Arbeidskrachten in de EEG 1960-1961 (inv.nr. 526)
EGKS - Stukken betreffende totstandkoming en toepassing van een overeenkomst inzake uitvoering van artikel 69 van het Verdrag van de EGKS, houdende versoepeling van maatregelen ter bescherming van de sociale zekerheid van migrerende werknemers in de mijn- en staalindustrie binnen de EGKS 1953-1963 (inv.nr. 635)
- Stukken betreffende totstandkoming van een ontwerp-Europees verdrag betreffende de sociale zekerheid van migrerende arbeiders in de EGKS 1954-1964 (inv.nr. 636)
- Stukken betreffende coördinatie van werkzaamheden en verslaggeving van Nederlandse delegaties in diverse Europese commissies inzake harmonisatie van arbeidsvoorwaarden, -lonen en -omstandigheden in de kolen-, ijzer- en staalindustrie in de EGKS 1954-1970 (inv.nr. 1497)
- Stukken betreffende wijziging van richtlijnen ten aanzien van de beroepsopleiding van migrerende werknemers binnen de EGKS 1957-1966 (inv.nr. 1498)
- Stukken betreffende harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden in de kolenindustrie van de EGKS 1957-1971 (inv.nr. 1499)
2.06.108 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1965 Op basis van de inventarisbeschrijving lijkt het archief geen stukken m.b.t. emigratie te bevatten
2.06.99 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1966-1969 Op basis van de inventarisbeschrijving lijkt het archief geen stukken m.b.t. emigratie te bevatten. |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | Nog bij het ministerie berustende delen van het departementsarchief zijn niet onderzocht. Voor het Directoraat-Generaal voor (Energievoorziening en) Industrialisatie geldt dat voor de periode 1958-1965. Het is niet uitgesloten dat zich in dit archiefgedeelte nog materiaal betreffende emigratiebeleid bevindt. Voor het DG Buitenlandse Economische Betrekkingen (2.06.107) is na het beschikbaar komen van de samengevoegde versie van de inventaris uit 2010 een update gemaakt (dd.juli 2012) |
| Doorgenomen archieven / series | a) 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965
b) 2.06.106 Economische Voorlichtingsdienst 1936-1965
c) 2.06.107 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1976
d) 2.06.108 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1965
e) 2.06.99 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1966-1969
|
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | a) beperkt. Voor een aantal inv.nrs. met stukken jonger dan 75 jaar is toestemming van de minister van Economische Zaken nodig. b) volledig c) volledig d) volledig e) volledig |
| Omvang; inventarisnummers | a) 165 m., 4163 inv.nrs. b) 8,75 m., 398 inv.nrs. c) 67 m., 3562 inv.nrs. d) 3 m., 115 inv.nrs. e) 18 m., 986 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | a) ca. 43 m. b-e) zie inleiding inventarissen |
| Toegang(en) | a) Inventaris van het Centraal Archief van het Ministerie van Economische Zaken (1906)1944-1965(-1975) (Den Haag 1995) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994]
b) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: Economische Voorlichtingsdienst, (1933)1936-1965(1973) (Den Haag 1991) [met historische en archivistische inleiding]
c) Inventaris van de archieven van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen van het Ministerie van Economische Zaken 1945-1976 (samengevoegde versie Den Haag 2010) [met historische en archivistische inleiding]
d) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel (1956) 1965 (1967) (Den Haag 2005) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994]
e) Inventaris van het archief van het Ministerie van Economische Zaken: deel-archief Directoraat-Generaal voor Industrie en Handel, 1966-1969 (Den Haag 2004) [met historische en archivistische inleiding en supplement 1994] |
| Indices op toegang | a) naam- en trefwoordenindex |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-e) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965 Zie inventaris onder 'Bescheiden van commissies'. Hiervan is voor het onderzoek mogelijk van belang: Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies |
| opmerkingen structuur archief | 2.06.087 Economische Zaken, Centraal Archief 1944-1965 De archiefbescheiden van de diverse organisatieonderdelen werden in de periode 1944-1965 in principe ondergebracht in een centraal archief en een centraal geheim archief. Dit laatste archief is niet ingezien.
Daarnaast hebben een aantal organisatieonderdelen over een deel van de periode zelfstandig archief gevormd. Dit gold o.m. voor het Directoraat-Generaal voor de Industrialisatie (v.a. 1958) en de Dienst voor Economische Voorlichting (v.a. 1944). De zogenaamde 'werkarchieven' (door ambtenaren aangelegd voor eigen gebruik) van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen zijn eveneens buiten het Centraal Archief gebleven.
b-e) geen |
| Seriële bescheiden | geen [m.b.t. emigratie] |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Verwijzingen naar wetten, Multilateraal | |
| Inhoud overig | 2.06.087 Centraal Archief Economische Zaken 1944-1965 emigratie - Stukken betreffende de behandeling van aangelegenheden met betrekking tot emigratie 1950-1959 (inv.nr. 2718)* - Overleg met het Ministerie van Sociale Zaken over de koppeling van de emigratie naar Australië aan deelneming van Nederlandse aannemersmaatschappijen aan de uitvoering van openbare werken in dat land 1950 (inv.nr. 1879)*
industrialisatie en emigratie - Stukken betreffende de bevordering van de industrialisatie 1945-1951 (inv.nr. 864-865)* - Stukken betreffende de te voeren industrialisatiepolitiek in Nederland 1946-1949 (inv.nr. 867)* - Nota's inzake de industrialisatie 1949-1960 (inv.nr. 874)* - Stukken betreffende de tweede tot en met de zesde industrialisatienota 1951-1959 (inv.nr. 876)* - Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies 1949-1958 (inv.nrs. 3854-3871)*
migratie, arbeidsvoorwaarden - Stukken betreffende de uitvoering van art. 69 van het EGKS-verdrag omtrent migratie van arbeiders in EGKS-landen 1953-1961 (inv.nr. 3488) - Stukken betreffende sociale zekerheid van migrerende arbeiders in de EGKS-landen 1954-1962 (inv.nr. 3491) - Stukken betreffende arbeidsvoorwaarden en werkgelegenheid in de EGKS 1955-1964 (inv.nr. 3492)
overig - Stukken betreffende de aanbieding aan de Raad voor Economische Aangelegenheden van een rapport van het Centraal Planbureau inzake het perspectief der werkgelegenheid 1950 (inv.nr. 2712)* - Rapporten van de afdeling Sterlinglanden, Scandinavië en Midden-Oosten van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen inzake Australië en Nieuw-Zeeland 1960 (inv.nr. 1880)*
2.06.106 Economische Voorlichtings Dienst 1936-1965 Ter signalering: - Overleg met Stichting Landverhuizing Nederland over het te voeren emigratiebeleid in verband met het bieden van hulp aan zich in het buitenland vestigende Nederlanders 1938-1939 (inv.nr. 319)
2.06.107 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1976 - Deviezencommissie 1946-1947 (inv.nr. 805)* - Werkcommissie voor het Goederenverkeer van de Deviezen Commissie: vergaderstukken 1947-1948 (inv.nr. 831) - Werkcommissie Kapitaalverkeer, Kapitaaldienstenverkeer en Verkeer der korte kredieten van de Deviezencommissie 1947-1948 (inv.nr. 811)*
EEG - Oprichtingverdrag (inv.nrs. 459-461)
- Stukken betreffende verslaggeving over bijeenkomsten van interdepartementale vertegenwoordigers inzake vestigingsrecht en dienstenverkeer in de EEG 1958-1960 (inv.nr. 522)
- Stukken betreffende beoordeling van een ontwerp-verordening inzake vrij verkeer van werknemers en vrije dienstverlening in de EEG 1958-1962 (inv.nr. 523)
- Stukken betreffende vaststelling van algemene programma's voor opheffing van beperkingen van vrijheid van vestiging en vrije dienstverlening in de EEG 1961-1962 (inv.nr. 524)
- Stukken betreffende het maken van opmerkingen over besprekingen van werkgelegenheidsvraagstukken binnen de EEG 1956-1965 (inv.nr. 525)
- Stukken betreffende beoordeling van een rapport van de Werkgroep ter Bestudering van Conjuncturele Problemen met betrekking tot Arbeidskrachten in de EEG 1960-1961 (inv.nr. 526)
EGKS - Stukken betreffende totstandkoming en toepassing van een overeenkomst inzake uitvoering van artikel 69 van het Verdrag van de EGKS, houdende versoepeling van maatregelen ter bescherming van de sociale zekerheid van migrerende werknemers in de mijn- en staalindustrie binnen de EGKS 1953-1963 (inv.nr. 635)
- Stukken betreffende totstandkoming van een ontwerp-Europees verdrag betreffende de sociale zekerheid van migrerende arbeiders in de EGKS 1954-1964 (inv.nr. 636)
- Stukken betreffende coördinatie van werkzaamheden en verslaggeving van Nederlandse delegaties in diverse Europese commissies inzake harmonisatie van arbeidsvoorwaarden, -lonen en -omstandigheden in de kolen-, ijzer- en staalindustrie in de EGKS 1954-1970 (inv.nr. 1497)
- Stukken betreffende wijziging van richtlijnen ten aanzien van de beroepsopleiding van migrerende werknemers binnen de EGKS 1957-1966 (inv.nr. 1498)
- Stukken betreffende harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden in de kolenindustrie van de EGKS 1957-1971 (inv.nr. 1499)
2.06.108 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1965 Op basis van de inventarisbeschrijving lijkt het archief geen stukken m.b.t. emigratie te bevatten
2.06.99 Economische Zaken, Directoraat-Generaal Industrie en Handel 1966-1969 Op basis van de inventarisbeschrijving lijkt het archief geen stukken m.b.t. emigratie te bevatten. |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | Nog bij het ministerie berustende delen van het departementsarchief zijn niet onderzocht. Voor het Directoraat-Generaal voor (Energievoorziening en) Industrialisatie geldt dat voor de periode 1958-1965. Het is niet uitgesloten dat zich in dit archiefgedeelte nog materiaal betreffende emigratiebeleid bevindt. Voor het DG Buitenlandse Economische Betrekkingen (2.06.107) is na het beschikbaar komen van de samengevoegde versie van de inventaris uit 2010 een update gemaakt (dd.juli 2012) |
Analyse archivalia
| Titel | Dossierbeschrijving Ministerie van Economische Zaken |
| Inventaristekst | 2.06.087 Centraal Archief Economische Zaken 1944-1965
emigratie inv.nr. 2718 Stukken betreffende de behandeling van aangelegenheden met betrekking tot emigratie 1950-1959 Beleidsdossier, bevat o.m. interne notities en correspondentie met het Centraal Planbureau en het Commissariaat voor de Emigratie betreffende de verhouding industrialisatie-emigratie en de problematiek van 'misbare en onmisbare' arbeidskrachten.
inv.nr. 1879 Overleg met het Ministerie van Sociale Zaken over de koppeling van de emigratie naar Australië aan deelneming van Nederlandse aannemersmaatschappijen aan de uitvoering van openbare werken in dat land 1950 Correspondentie met Sociale Zaken en interne notities van de directeur van de Economische Voorlichtingsdienst n.a.v. besprekingen door de Werkcommissie Dienstenverkeer van het DG voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen over inventariswaarden voor individuele emigranten 1950.
industrialisatie en emigratie inv.nr. 864-865 Stukken betreffende de bevordering van de industrialisatie 1945-1951 - Omslag 'Arbeidskrachten/ beroepsopleiding' Bevat o.m. interne notities en correspondentie betreffende de voorbereiding van de nota 'Herziene berekening aantal arbeiders dat tot 1 januari 1953 door industrialisatie werkgelegenheid moet worden verschaft'. Toezending van deze nota (no. 45681 HA) op 02-08-1950 aan de minister-president ter bespreking in de Raad voor Economische Aangelegenheden. De nota bevat een herziening op de ramingen van de eerste industrialisatienota en bevat een lange passage betreffende de effecten van de demobilisatie en repatriëring uit Indonesië, de effecten voor de werkgelegenheid en de rol van emigratie en industrialisatie ter oplossing van het probleem. Bespreking zou tegelijkertijd plaatsvinden met de nota 'Noodzaak en mogelijkheid van emigratie', opgesteld door het Centraal Plan Bureau op 08-08-1950. (Zie dossierbeschrijving Ministerraad, Raad voor Economische Aangelegenheden)
- Omslag 'Opmerkingen bij industrialisatienota's' Bevat o.m. correspondentie 1949-1950 met de directeur van het Rijksarbeidsbureau en andere correspondenten over emigratienoodzaak en - mogelijkheden in reactie op de eerste industrialisatienota.
inv.nr. 867 Stukken betreffende de te voeren industrialisatiepolitiek in Nederland 1946-1949 Bevat o.m. interne notities, vergaderverslagen betreffende het onderwerp, geen verwijzingen naar emigratie.
inv.nr. 874 Nota's inzake de industrialisatie 1949-1960 Conform inventarisbeschrijving. De zeven industrialisatienota's bevatten in de paragraaf 'ontwikkeling der werkgelegenheid' telkens korte beschouwingen over emigratie.
inv.nr. 876 Stukken betreffende de tweede tot en met de zesde industrialisatienota 1951-1959 Conform inventarisbeschrijving. Bevat concepten van industrialisatienota's en ingekomen commentaar van diverse betrokken ministeries hierop, o.m. van de Directie van de Arbeidsvoorziening en de Commissaris voor de Emigratie op de vierde en vijfde industrialisatienota, m.b.t. de passages over emigratie.
inv.nrs. 3854-3871 Hoofdcommissie voor de Industrialisatie en haar subcommissies 1949-1958 Doorgenomen: Vaste Commissie voor Arbeidsaangelegenheden 1949-1951 (inv.nr. 3859) en de Vaste Commissie voor Regionale Vraagstukken 1949-1952 (inv.nr. 3862). De dossiers bevatten geen verwijzingen naar emigratiebeleid.
overig inv.nr. 1880 Rapporten van de afdeling Sterlinglanden, Scandinavië en Miden-Oosten van het Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen inzake Australië en Nieuw-Zeeland Conform inventarisomschrijving. De rapporten bevatten enkele verwijzingen naar de emigratie van Nederlanders naar Nieuw Zeeland
inv.nr. 2712 Stukken betreffende de aanbieding aan de Raad voor Economische Aangelegenheden van een rapport van het Centraal Planbureau inzake het perspectief der werkgelegenheid 1950 Conform inventarisomschrijving. Het betreft het eerste periodieke rapport van het Centraal Plan Bureau (no. 42997 HA, 20 juli 1950) betreffende het 'Perspectief der werkgelegenheid 1950'. Het rapport is aangevuld met een tabellarisch overzicht van de werkloosheid naar beroepsgroep en per provincie en bevat tevens afzonderlijke nota's m.b.t. werkgelegenheid / werkeloosheid in de sigarenindustrie, administratief personeel, veenderijen en de agrarische werkloosheid in de noordelijke provincies. Stimulering van emigratie en industrialisatie wordt in de nota agrarische werkloosheid in de noordelijke provincies aanbevolen als oplossing en t.a.v. het probleem van werkloosheid van administratief personeel als minder geschikte oplossing gezien (gezien het verwachte toelatingsbeleid van de diverse landen van ontvangst).
2.06.107.01 Economische Zaken, Directoraat-Generaal voor de Buitenlandse Economische Betrekkingen 1945-1969
inv.nr. 805 Deviezencommissie 1946-1947 Het dossier is samengesteld door S. Th. J. Teppema. Het bevat o.m. notulen (incompleet) en vergaderstukken (memoranda, nota's, notities en ingekomen correspondentie) van de Deviezencommissie. Het onderwerp emigratie is regelmatig onderwerp (o.m. memorandum Standpunt van de Deviezencommissie ten aanzien van het emigratievraagstuk, feb.1947).
Correspondenten m.b.t. het onderwerp emigratie: - De Nederlandsche Bank: -- 26-11-1946 notitie inzake overleg met Stichting Landverhuizing Nederland en Centrale Stichting Landbouw Emigratie inzake emigratie van Nederlandse boeren naar Frankrijk -- april 1947 Stichting Landverhuizing Nederland/KNBTB aankoop opleidingscentrum Méridon (Frankrijk) t.b.v. geëmigreerde boeren -- notitie 28-7-1947 inzake mogelijke verlaging deviezencontingent voor Stichting Landverhuizing Nederland t.b.v. Nederlandse emigranten (van hfl. 4.000.000 naar hfl. 2.000.000 voor 1947) -- ontwerp-Deviezenbeschikking 1946 -- ontwerp-Deviezenbeschikking Landverhuizing1947, 12-03-1947 -- ontwerpbeschikking wijziging Deviezenbeschikking Emigratie, 20-08-1947 - DG Buitenlandse Economische Betrekkingen, afd. Financiële Zaken, 12-09-1947 emigratie naar Brazilië - DG Buitenlandse Economische Betrekkingen, Landengroep Zuid-en Midden-Amerika, 05-09-1947 emigratie naar Uruguay en Brazilië - Ministerie van Landbouw -- 04-06-1947 emigratie naar Uruguay met medeneming van vee -- 17-08-1947, emigratie naar Uruguay en Brazilië - Ministerie van Financiën, 23-12-1946, meenemen inventaris emigrerende Nederlandse boeren - Centrale Dienst voor In- en Uitvoer 's-Gravenhage, 03-07-1947, uitvoer landbouwinventarissen emigrerende boeren naar Frankrijk.
Inv.nr.811 Werkcommissie Kapitaalverkeer, Kapitaaldienstenverkeer en Verkeer der korte kredieten van de Deviezencommissie 1947-1948 Bevat notulen (vergadering 1-4) en vergaderstukken van de Werkcommissie. Bevat geen stukken op het gebied van emigratie. |