Gereformeerde Kerken in Nederland, Generale Synode
| Naam archiefvormer | Gereformeerde Kerken in Nederland, Generale Synode |
| Periode van bestaan | 1892-2004 |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Naam, varianten | GKN |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg In 1834 traden enige gemeenten uit de Hervormde Kerk en vormden de Christelijk Afgescheiden Kerk en de Gereformeerde Kerk onder het Kruis (Afscheiding). Een deel van de afgescheidenen ging in 1869 de naam Christelijk Gereformeerde Kerk voeren. Onder leiding van Abraham Kuyper trad in 1886 opnieuw een groot aantal leden uit de Hervormde Kerk. Deze scheuring staat bekend als de Doleantie; zij noemden zich de Nederduitsche Gereformeerde Kerken (Doleerend). In 1892 sloten de erfgenamen van de Afscheiding en de Doleantie zich aaneen in de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN). In 1926 en 1944 traden weer twee groepen, respectievelijk de Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband en de Gereformeerde Kerken ('onderhoudende art. 31 van de Kerkorde') uit de GKN; de eerste groep trad in 1946 weer toe tot de Hervormde Kerk, de laatste noemt zich Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) (ter onderscheiding van de zogenaamde 'synodale' GKN). In mei 2004 fuseerden de Gereformeerde Kerken in Nederland met de Nederlandse Hervormde Kerk en de Evangelisch-Lutherse Kerk tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
De organisatie van de Gereformeerde Kerken in Nederland is presbyteriaal-synodaal. Uitgangspunt is de zelfstandigheid van de plaatselijke gemeente. Zaken van plaatselijk belang worden geregeld door de kerkenraad (bestaande uit ouderlingen en diakenen en één of meerdere predikanten). Overstijgt een zaak het plaatselijke belang, dan wordt hij behandeld in een vergadering van meerder belang. Regionaal gezien is dit de classis (een classis is een gebied van in elkaars nabijheid gelegen gemeenten). De classis bestaat uit één predikant, ouderling en diaken per plaatselijke gemeente (op twee Duitse classes na, zijn de grenzen van de 75 classes gelijk aan die van de Nederlandse Hervormde Kerk). Provinciaal gezien vormt de provinciale of particuliere synode (13) de meerdere vergadering. Op hun beurt wijzen de particuliere synodes leden aan voor de 'meeste' vergadering: de generale synode. De generale synode wordt elke 2 jaar bijeengeroepen, draagt de naam van de samenroepende kerk en bestaat uit 68 leden. Het "breed moderamen", bestaande uit ca. 20 leden, kan in opdracht van de generale synode een aantal zaken zelfstandig afdoen. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door het moderamen en bestaat uit 4 leden.
Voor bepaalde, welomschreven opdrachten zijn er deputaatschappen, 39 in totaal, waarvan de leden (deputaten) benoemd worden door de synode; zij brengen elke twee jaar verslag uit aan de generale synode. Voor emigratieaangelegenheden werd tijdens de synode van Eindhoven (1948) een werkcommissie ingesteld; De synode van Den Haag (1949-1950) maakte deze commissie vervolgens permanent en benoemde deputaten voor de emigratie.
Het secretariaat werd gevoerd door het Bureau Algemeen Secretaris en het Algemeen Kerkelijk Bureau.
De Gereformeerde Kerken in Nederland onderhouden bilaterale relaties met kerken in het buitenland, onder meer op grond van historische banden, waaronder emigratie. |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg De generale synode bestuurt op landelijk niveau de Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Voorloper | Christelijke Afgescheiden Gereformeerde Kerk Gereformeerde Kerk onder het Kruis Nederduitsche Gereformeerde Kerken (Doleerend) Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Opvolger | Protestantse Kerk in Nederland |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Acta der Generale Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland, 1892 - .... (Amsterdam/Kampen 1893-....). [Met suppl.: Register op de acta van de generale synoden. Voortzetting van: Acta der Voorlopige Synode van Nederduitsche Gereformeerde Kerken. Van 1923 tot 1936 met bijbehorende rapporten; vanaf 1955/1956 met bijlagen o.d.t.: Bijlagen bij de Acta van de Generale Synode van ... de Gereformeerde Kerken in Nederland. De acta en bijlagen bevatten een zakenindex waarin gezocht kan worden op de trefwoorden 'emigratie', hiermee worden de verwijzingen naar bijbehorende stukken gevonden en de eventuele rapporten over de rapportages van de deputaten voor de emigratie; zie ook buitenlandse kerken of trefwoord 'collecten' over besluiten om collecten ten behoeve van de geestelijke verzorging van emigranten te houden]
Jaarboeken ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland, 1917-1980. [Het jaarboek geeft financiële en statistische jaaroverzichten; personele samenstelling van de synodale, classicale vergaderingen en kerkenraden en tevens een lijst van door de Generale Synode benoemde deputaatschappen en hun personele samenstelling (deputaatschap emigratie 1950-1976)]
Van Alphen's Nieuw kerkelijk handboek: tevens compleet predikantenboek omvattende alle Protestantse kerken en gemeenten in Nederland, Nederland overzee en de Nederlandse gemeenten in het buitenland / met bijlagen betreffende emeriti predikanten, candidaten t.d.h.d., pensioenen, onderwijs, bijbel en zending, verenigingen, stichtingen enz. Met voorkennis van het departement van financiën uit officiële bronnen verzameld door de Bond van Nederlandse predikanten, samengesteld door M.W.L. van Alphen. [1878-1985; titel en ondertitel variëren; verschijnt 1× per jaar, en m.i.v. 1948 onregelmatig]
literatuur Booma, J.G.J. van, Onderzoek in protestantse kerkelijke archieven in Nederland. Handleiding, tevens beknopte gegevens over de geschiedenis van de kerkelijke instellingen, over het kerkelijk archiefrecht en het kerkelijk archiefbeheer (Den Haag 1994).
Beek, P. van, Inventarissen van de archieven van de deputaatschappen geestelijke verzorging van de Gereformeerde Kerken in Nederland 1925-1985 (Utrecht 1987). [Rijksarchief [in] Utrecht, inv. 65]
Hoekstra, E.G. en M.H. Ipenburg, Wegwijs in religieus en levensbeschouwelijk Nederland. Handboek religies, kerken, stromingen en organisaties (Kampen 2000, 3e druk).
Eijnatten, Joris van en Fred van Lieburg, Nederlandse religiegeschiedenis (Hilversum 2006, 2e druk). |
| Doorgenomen archieven / series | Synodale archieven van de Gereformeerde kerken in Nederland, 1836-1980
Gereformeerde Kerken in Nederland, Deputaten voor de Emigratie
GKN, Particuliere Synode Friesland-Zuid
GKN, Particuliere Synode Groningen
GKN, Classis Grootegast Groningen
GKN, Gereformeerde Kerk Haulerwijk (Friesland)
GKN, plaatselijke gereformeerde kerken in Nederland
|
| Periode archief | 1836-1980 |
| Vindplaats | Het Utrechts Archief, Utrecht |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor inzage kan verkregen worden via de archivaris van het Utrechts Archief. |
| Omvang; inventarisnummers | 43,1 m., 1745 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Okkema, J.C., Inventaris van de synodale archieven van de Gereformeerde kerken in Nederland, 1836-1980 (Utrecht 1985, 2e herz. uitg.,) [Inventarisreeks Rijksarchief Utrecht, 55, met historische en archivistische inleiding] |
| Kenmerk toegang | nr. 55 |
| Indices op toegang | index op persoons- en plaatsnamen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | geen |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Jaarboeken ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland , 1917-1980 (inv.nrs. 1682-1744)
Synode van Zwolle, 1946 - acta met bijlagen (inv.nr. 687) - acta van de comité-zittingen, bevattende tevens de comité-acta van de voortgezette synode van Zwolle 1947 en van de synode van Eindhoven 1948, gestencild (inv.nr. 689) - stukken behorende bij de acta (inv.nrs. 693-695) - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 696) - ingekomen stukken vermeld in de vergaderagenda (inv.nr. 697) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode, doch niet in het agendum vermeld (inv.nr. 698)
Voortgezette synode van Zwolle, 1947 - acta met bijlagen, bevat tevens de acta met bijlagen van de synode van Eindhoven 1948, gedrukt (inv.nr. 702) - acta van de comité-zittingen, bevattende tevens de comité-acta van de synode van Eindhoven 1948 (inv.nr. 703) - ingekomen stukken die als bijlagen bij de acta zijn opgenomen (inv.nr. 704) - stukken behorende bij de acta (inv.nr. 705) - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 706) - ingekomen stukken die in de vergaderagenda zijn vermeld, maar niet als bijlagen bij de acta zijn opgenomen (inv.nr. 707) - stukken ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 708)
Synode van Eindhoven, 1948 - stukken behorende bij de acta (inv.nr. 713) - ingekomen stukken (inv.nr. 715) - ingekomen stukken bij het moderamen (inv.nr. 716)*
Synode van 's-Gravenhage, 1949-1950 - vergaderagenda (inv.nr. 722) - acta met bijlagen, gedrukt (inv.nr. 723)* - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 726) - stukken behorende bij de acta (inv.nrs. 729-732)* - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 733) - stukken, ingekomen bij het moderamen of bij een van haar leden, 1949-1950 (inv.nr. 744) - circulaires van de synode aan kerkenraden, classes en particuliere synoden (inv.nr. 746)
Synode van Rotterdam, 1952-1953 - acta met bijlagen, bevat tevens de acta van de slotzitting van de generale synode van 's-Gravenhage 1950 opgenomen, gedrukt (inv.nr. 723)* - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 765) - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 778) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr.784)
Buitengewone Synode van Utrecht, 1954 - acta met bijlagen, gestencild (inv.nr. 798) - acta met bijlagen, bevattende tevens de acta met bijlagen van de Synode van Leeuwarden 1955-1956, gedrukt (inv.nr. 799)
Synode van Leeuwarden, 1955-1956 - vergaderagenda (inv.nr. 804) - acta van de comité-zittingen, gedrukt (inv.nr. 806)* - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 817) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 822)
Synode van Assen, 1957-158 - vergaderagenda (inv.nr. 830) - acta, gedrukt (inv.nr. 831) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 834) - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 846) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 853)
Synode van Utrecht, 1959-1960 - acta, gedrukt (inv.nr. 867) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 868) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 869) - verslagen en aantekeningen van de moderamenvergaderingen (inv.nr. 870) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 880) - ingekomen stukken, die niet in de vergaderagenda zijn vermeld (inv.nr. 890) - stukken, ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 891)
Synode van Apeldoorn, 1961-1962 - vergaderagenda (inv.nr. 907) - acta, gedrukt (inv.nr. 908) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 909) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 910) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, 1963 (inv.nr. 912) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 921) - stukken, ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 936)
Synode van Groningen, 1963-1964 - acta, gedrukt (inv.nr. 951) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 952) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 953) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, 1965 (inv.nrs. 955-956) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 963) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 973) - stukken ingekomen bij en afgehandeld door het moderamen, 1963-1965 (inv.nr. 980)
Synode van Middelburg, 1965-1966 - vergaderagenda (inv.nr. 1001) - acta, gedrukt (inv.nr. 1002) - bijlage bij de acta, gedrukt (inv.nr. 1003) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 1004) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, met agenda's en lijsten van ingekomen stukken, 1965-1967 (inv.nr. 1005) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 1013) - stukken, ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode, welke niet op de vergaderagenda geplaatst zijn (inv.nr. 1023) - ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken van het moderamen, 1965-1967 (inv.nr. 1030)
Synode van Amsterdam, 1967-1968 - vergaderagenda (inv.nr. 1045) - acta, gedrukt (inv.nr. 1047) - acta met bijlagen, gedrukt (inv.nr. 1048) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 1049) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, met vergaderagenda's en lijsten van ingekomen stukken, 1967-1969 (inv.nr. 1050) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 1058) - stukken, ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode, welke niet op de vergaderagenda geplaatst zijn (inv.nr. 1069) - stukken ingekomen bij en afgehandeld door het moderamen (inv.nr. 1078-1079) - circulaires aan de leden van de synode en aan de diverse kerkenraden (inv.nr. 1085). |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | geen [m.b.t. emigratie] |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) Naast de deputaten voor de Emigratie waren er meer deputaatschappen die zich bezighielden met geestelijke verzorging van gereformeerden in het buitenland. Dit zijn o.m.: - deputaten koopvaardij (Het Utrechts Archief, toegangsnr. 65) - deputaten verstrooide gereformeerden in Nederlands-Indië - deputaten verstrooide gereformeerden in Frankrijk/het buitenland - deputaten Caraïbisch gebied - deputaten Overzee Met name in de archieven van de laatste vier deputaatschappen is vermoedelijk materiaal te vinden betreffende de begeleiding en opvang van intra-Europese Nederlandse gereformeerde migranten en die van gereformeerde migranten naar de overzeese Rijksdelen. De archieven van deze deputaatschappen over de periode 1916-1998 bevinden zich in het hulpdepot te Wierden van de Protestantse Kerk in Nederland. De omvang is 45 dozen en er is een plaatsingslijst. De bewerking is voorzien 2005-2009.
2) De archieven van 'het secretariaat' van de Gereformeerde Kerken in Nederland zijn verspreid over diverse archiefbewaarplaatsen (stand van zaken per 2005): Het Utrechts Archief : - toegang nr. 266-2, deputaatschap van het Algemeen Kerkelijk Bureau 1938-1985 (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar 1,4 m.) - toegang nr. 266-2-1, deputaatschap Algemeen Kerkelijk Bureau, aanvulling 20e eeuw (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar, 1,24 m.) - toegang nr. 266-6, deputaatschap financiën en organisatie, 1966-1984 (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar, 9 m.)
Protestants Landelijk Dienstencentrum Utrecht, hulpdepot Wierden - Deputaatschappen op het terrein van Personele zaken, Financiën en Organisatie (PFO) en aanvullingen, waarin zich o.a. bevinden de archieven van het Bureau Algemeen Secretaris en (delen van het archief van) het Algemeen Kerkelijk Bureau 1905-1984 en 1936-1999 (geen nadere toegangen, ca. 315 dozen. Bewerking van dit gedeelte is voorzien tussen 2005-2009). Gezien het feit dat de volledige administratie van gemeenteleden (attestaties / kerkelijke rapporten) via het Algemeen Kerkelijk Bureau liep, en de deputaatschappen correspondeerden met het Bureau Algemeen Secretaris, valt het te verwachten dat in deze archieven gegevens betreffende emigratie zijn te vinden. |
| Titel | Dossierbeschrijving Gereformeerde Kerken in Nederland, Generale Synode |
| Inventaristekst | - inv.nr. 716 Ingekomen stukken bij het moderamen (Synode Eindhoven 1948) Bevat o.m. stukken m.b.t. de instelling werkcommissie emigratie.
- inv.nr. 723 Acta met bijlagen, gedrukt (Synode 's-Gravenhage 1949-1950) Zie onder deputaatschappen en 'emigratie'; acta art. 184; 682.
- inv.nrs. 729-732 Stukken behorende bij de acta Zie: Emigratie J 16; J 16a.
- inv.nr. 723 Acta met bijlagen, bevat tevens de acta van de slotzitting van de generale synode van 's-Gravenhage 1950 opgenomen, gedrukt (Synode van Rotterdam 1952) De bijlagen bevatten o.m. een rapportage over het Rapport van de Deputaten voor de Emigratie en beleidsaanbevelingen (384-386, bijlage LXXII).
- inv.nr. 806 Acta van de comité-zittingen, gedrukt (Synode van Leeuwarden 1955-1956) Bevat onder Bijlage XIV een rapport over rapportage van de Deputaten voor de Emigratie. |
Algemeen
| Naam, varianten | GKN |
| Organisatie en inrichting | In 1834 traden enige gemeenten uit de Hervormde Kerk en vormden de Christelijk Afgescheiden Kerk en de Gereformeerde Kerk onder het Kruis (Afscheiding). Een deel van de afgescheidenen ging in 1869 de naam Christelijk Gereformeerde Kerk voeren. Onder leiding van Abraham Kuyper trad in 1886 opnieuw een groot aantal leden uit de Hervormde Kerk. Deze scheuring staat bekend als de Doleantie; zij noemden zich de Nederduitsche Gereformeerde Kerken (Doleerend). In 1892 sloten de erfgenamen van de Afscheiding en de Doleantie zich aaneen in de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN). In 1926 en 1944 traden weer twee groepen, respectievelijk de Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband en de Gereformeerde Kerken ('onderhoudende art. 31 van de Kerkorde') uit de GKN; de eerste groep trad in 1946 weer toe tot de Hervormde Kerk, de laatste noemt zich Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) (ter onderscheiding van de zogenaamde 'synodale' GKN). In mei 2004 fuseerden de Gereformeerde Kerken in Nederland met de Nederlandse Hervormde Kerk en de Evangelisch-Lutherse Kerk tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
De organisatie van de Gereformeerde Kerken in Nederland is presbyteriaal-synodaal. Uitgangspunt is de zelfstandigheid van de plaatselijke gemeente. Zaken van plaatselijk belang worden geregeld door de kerkenraad (bestaande uit ouderlingen en diakenen en één of meerdere predikanten). Overstijgt een zaak het plaatselijke belang, dan wordt hij behandeld in een vergadering van meerder belang. Regionaal gezien is dit de classis (een classis is een gebied van in elkaars nabijheid gelegen gemeenten). De classis bestaat uit één predikant, ouderling en diaken per plaatselijke gemeente (op twee Duitse classes na, zijn de grenzen van de 75 classes gelijk aan die van de Nederlandse Hervormde Kerk). Provinciaal gezien vormt de provinciale of particuliere synode (13) de meerdere vergadering. Op hun beurt wijzen de particuliere synodes leden aan voor de 'meeste' vergadering: de generale synode. De generale synode wordt elke 2 jaar bijeengeroepen, draagt de naam van de samenroepende kerk en bestaat uit 68 leden. Het "breed moderamen", bestaande uit ca. 20 leden, kan in opdracht van de generale synode een aantal zaken zelfstandig afdoen. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door het moderamen en bestaat uit 4 leden.
Voor bepaalde, welomschreven opdrachten zijn er deputaatschappen, 39 in totaal, waarvan de leden (deputaten) benoemd worden door de synode; zij brengen elke twee jaar verslag uit aan de generale synode. Voor emigratieaangelegenheden werd tijdens de synode van Eindhoven (1948) een werkcommissie ingesteld; De synode van Den Haag (1949-1950) maakte deze commissie vervolgens permanent en benoemde deputaten voor de emigratie.
Het secretariaat werd gevoerd door het Bureau Algemeen Secretaris en het Algemeen Kerkelijk Bureau.
De Gereformeerde Kerken in Nederland onderhouden bilaterale relaties met kerken in het buitenland, onder meer op grond van historische banden, waaronder emigratie. |
| Taak, activiteiten | De generale synode bestuurt op landelijk niveau de Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Voorloper | Christelijke Afgescheiden Gereformeerde Kerk Gereformeerde Kerk onder het Kruis Nederduitsche Gereformeerde Kerken (Doleerend) Gereformeerde Kerken in Nederland |
| Opvolger | Protestantse Kerk in Nederland |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Literatuur | periodieken Acta der Generale Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland, 1892 - .... (Amsterdam/Kampen 1893-....). [Met suppl.: Register op de acta van de generale synoden. Voortzetting van: Acta der Voorlopige Synode van Nederduitsche Gereformeerde Kerken. Van 1923 tot 1936 met bijbehorende rapporten; vanaf 1955/1956 met bijlagen o.d.t.: Bijlagen bij de Acta van de Generale Synode van ... de Gereformeerde Kerken in Nederland. De acta en bijlagen bevatten een zakenindex waarin gezocht kan worden op de trefwoorden 'emigratie', hiermee worden de verwijzingen naar bijbehorende stukken gevonden en de eventuele rapporten over de rapportages van de deputaten voor de emigratie; zie ook buitenlandse kerken of trefwoord 'collecten' over besluiten om collecten ten behoeve van de geestelijke verzorging van emigranten te houden]
Jaarboeken ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland, 1917-1980. [Het jaarboek geeft financiële en statistische jaaroverzichten; personele samenstelling van de synodale, classicale vergaderingen en kerkenraden en tevens een lijst van door de Generale Synode benoemde deputaatschappen en hun personele samenstelling (deputaatschap emigratie 1950-1976)]
Van Alphen's Nieuw kerkelijk handboek: tevens compleet predikantenboek omvattende alle Protestantse kerken en gemeenten in Nederland, Nederland overzee en de Nederlandse gemeenten in het buitenland / met bijlagen betreffende emeriti predikanten, candidaten t.d.h.d., pensioenen, onderwijs, bijbel en zending, verenigingen, stichtingen enz. Met voorkennis van het departement van financiën uit officiële bronnen verzameld door de Bond van Nederlandse predikanten, samengesteld door M.W.L. van Alphen. [1878-1985; titel en ondertitel variëren; verschijnt 1× per jaar, en m.i.v. 1948 onregelmatig]
literatuur Booma, J.G.J. van, Onderzoek in protestantse kerkelijke archieven in Nederland. Handleiding, tevens beknopte gegevens over de geschiedenis van de kerkelijke instellingen, over het kerkelijk archiefrecht en het kerkelijk archiefbeheer (Den Haag 1994).
Beek, P. van, Inventarissen van de archieven van de deputaatschappen geestelijke verzorging van de Gereformeerde Kerken in Nederland 1925-1985 (Utrecht 1987). [Rijksarchief [in] Utrecht, inv. 65]
Hoekstra, E.G. en M.H. Ipenburg, Wegwijs in religieus en levensbeschouwelijk Nederland. Handboek religies, kerken, stromingen en organisaties (Kampen 2000, 3e druk).
Eijnatten, Joris van en Fred van Lieburg, Nederlandse religiegeschiedenis (Hilversum 2006, 2e druk). |
| Doorgenomen archieven / series | Synodale archieven van de Gereformeerde kerken in Nederland, 1836-1980
Gereformeerde Kerken in Nederland, Deputaten voor de Emigratie
GKN, Particuliere Synode Friesland-Zuid
GKN, Particuliere Synode Groningen
GKN, Classis Grootegast Groningen
GKN, Gereformeerde Kerk Haulerwijk (Friesland)
GKN, plaatselijke gereformeerde kerken in Nederland
|
| Periode archief | 1836-1980 |
| Vindplaats | Het Utrechts Archief, Utrecht |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor inzage kan verkregen worden via de archivaris van het Utrechts Archief. |
| Omvang; inventarisnummers | 43,1 m., 1745 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Okkema, J.C., Inventaris van de synodale archieven van de Gereformeerde kerken in Nederland, 1836-1980 (Utrecht 1985, 2e herz. uitg.,) [Inventarisreeks Rijksarchief Utrecht, 55, met historische en archivistische inleiding] |
| Kenmerk toegang | nr. 55 |
| Indices op toegang | index op persoons- en plaatsnamen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | geen |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Jaarboeken ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland , 1917-1980 (inv.nrs. 1682-1744)
Synode van Zwolle, 1946 - acta met bijlagen (inv.nr. 687) - acta van de comité-zittingen, bevattende tevens de comité-acta van de voortgezette synode van Zwolle 1947 en van de synode van Eindhoven 1948, gestencild (inv.nr. 689) - stukken behorende bij de acta (inv.nrs. 693-695) - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 696) - ingekomen stukken vermeld in de vergaderagenda (inv.nr. 697) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode, doch niet in het agendum vermeld (inv.nr. 698)
Voortgezette synode van Zwolle, 1947 - acta met bijlagen, bevat tevens de acta met bijlagen van de synode van Eindhoven 1948, gedrukt (inv.nr. 702) - acta van de comité-zittingen, bevattende tevens de comité-acta van de synode van Eindhoven 1948 (inv.nr. 703) - ingekomen stukken die als bijlagen bij de acta zijn opgenomen (inv.nr. 704) - stukken behorende bij de acta (inv.nr. 705) - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 706) - ingekomen stukken die in de vergaderagenda zijn vermeld, maar niet als bijlagen bij de acta zijn opgenomen (inv.nr. 707) - stukken ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 708)
Synode van Eindhoven, 1948 - stukken behorende bij de acta (inv.nr. 713) - ingekomen stukken (inv.nr. 715) - ingekomen stukken bij het moderamen (inv.nr. 716)*
Synode van 's-Gravenhage, 1949-1950 - vergaderagenda (inv.nr. 722) - acta met bijlagen, gedrukt (inv.nr. 723)* - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 726) - stukken behorende bij de acta (inv.nrs. 729-732)* - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 733) - stukken, ingekomen bij het moderamen of bij een van haar leden, 1949-1950 (inv.nr. 744) - circulaires van de synode aan kerkenraden, classes en particuliere synoden (inv.nr. 746)
Synode van Rotterdam, 1952-1953 - acta met bijlagen, bevat tevens de acta van de slotzitting van de generale synode van 's-Gravenhage 1950 opgenomen, gedrukt (inv.nr. 723)* - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 765) - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 778) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr.784)
Buitengewone Synode van Utrecht, 1954 - acta met bijlagen, gestencild (inv.nr. 798) - acta met bijlagen, bevattende tevens de acta met bijlagen van de Synode van Leeuwarden 1955-1956, gedrukt (inv.nr. 799)
Synode van Leeuwarden, 1955-1956 - vergaderagenda (inv.nr. 804) - acta van de comité-zittingen, gedrukt (inv.nr. 806)* - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 817) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 822)
Synode van Assen, 1957-158 - vergaderagenda (inv.nr. 830) - acta, gedrukt (inv.nr. 831) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 834) - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 846) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 853)
Synode van Utrecht, 1959-1960 - acta, gedrukt (inv.nr. 867) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 868) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 869) - verslagen en aantekeningen van de moderamenvergaderingen (inv.nr. 870) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 880) - ingekomen stukken, die niet in de vergaderagenda zijn vermeld (inv.nr. 890) - stukken, ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 891)
Synode van Apeldoorn, 1961-1962 - vergaderagenda (inv.nr. 907) - acta, gedrukt (inv.nr. 908) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 909) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 910) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, 1963 (inv.nr. 912) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 921) - stukken, ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 936)
Synode van Groningen, 1963-1964 - acta, gedrukt (inv.nr. 951) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 952) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 953) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, 1965 (inv.nrs. 955-956) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 963) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 973) - stukken ingekomen bij en afgehandeld door het moderamen, 1963-1965 (inv.nr. 980)
Synode van Middelburg, 1965-1966 - vergaderagenda (inv.nr. 1001) - acta, gedrukt (inv.nr. 1002) - bijlage bij de acta, gedrukt (inv.nr. 1003) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 1004) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, met agenda's en lijsten van ingekomen stukken, 1965-1967 (inv.nr. 1005) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 1013) - stukken, ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode, welke niet op de vergaderagenda geplaatst zijn (inv.nr. 1023) - ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken van het moderamen, 1965-1967 (inv.nr. 1030)
Synode van Amsterdam, 1967-1968 - vergaderagenda (inv.nr. 1045) - acta, gedrukt (inv.nr. 1047) - acta met bijlagen, gedrukt (inv.nr. 1048) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 1049) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, met vergaderagenda's en lijsten van ingekomen stukken, 1967-1969 (inv.nr. 1050) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 1058) - stukken, ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode, welke niet op de vergaderagenda geplaatst zijn (inv.nr. 1069) - stukken ingekomen bij en afgehandeld door het moderamen (inv.nr. 1078-1079) - circulaires aan de leden van de synode en aan de diverse kerkenraden (inv.nr. 1085). |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | geen [m.b.t. emigratie] |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) Naast de deputaten voor de Emigratie waren er meer deputaatschappen die zich bezighielden met geestelijke verzorging van gereformeerden in het buitenland. Dit zijn o.m.: - deputaten koopvaardij (Het Utrechts Archief, toegangsnr. 65) - deputaten verstrooide gereformeerden in Nederlands-Indië - deputaten verstrooide gereformeerden in Frankrijk/het buitenland - deputaten Caraïbisch gebied - deputaten Overzee Met name in de archieven van de laatste vier deputaatschappen is vermoedelijk materiaal te vinden betreffende de begeleiding en opvang van intra-Europese Nederlandse gereformeerde migranten en die van gereformeerde migranten naar de overzeese Rijksdelen. De archieven van deze deputaatschappen over de periode 1916-1998 bevinden zich in het hulpdepot te Wierden van de Protestantse Kerk in Nederland. De omvang is 45 dozen en er is een plaatsingslijst. De bewerking is voorzien 2005-2009.
2) De archieven van 'het secretariaat' van de Gereformeerde Kerken in Nederland zijn verspreid over diverse archiefbewaarplaatsen (stand van zaken per 2005): Het Utrechts Archief : - toegang nr. 266-2, deputaatschap van het Algemeen Kerkelijk Bureau 1938-1985 (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar 1,4 m.) - toegang nr. 266-2-1, deputaatschap Algemeen Kerkelijk Bureau, aanvulling 20e eeuw (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar, 1,24 m.) - toegang nr. 266-6, deputaatschap financiën en organisatie, 1966-1984 (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar, 9 m.)
Protestants Landelijk Dienstencentrum Utrecht, hulpdepot Wierden - Deputaatschappen op het terrein van Personele zaken, Financiën en Organisatie (PFO) en aanvullingen, waarin zich o.a. bevinden de archieven van het Bureau Algemeen Secretaris en (delen van het archief van) het Algemeen Kerkelijk Bureau 1905-1984 en 1936-1999 (geen nadere toegangen, ca. 315 dozen. Bewerking van dit gedeelte is voorzien tussen 2005-2009). Gezien het feit dat de volledige administratie van gemeenteleden (attestaties / kerkelijke rapporten) via het Algemeen Kerkelijk Bureau liep, en de deputaatschappen correspondeerden met het Bureau Algemeen Secretaris, valt het te verwachten dat in deze archieven gegevens betreffende emigratie zijn te vinden. |
| Doorgenomen archieven / series | Synodale archieven van de Gereformeerde kerken in Nederland, 1836-1980
Gereformeerde Kerken in Nederland, Deputaten voor de Emigratie
GKN, Particuliere Synode Friesland-Zuid
GKN, Particuliere Synode Groningen
GKN, Classis Grootegast Groningen
GKN, Gereformeerde Kerk Haulerwijk (Friesland)
GKN, plaatselijke gereformeerde kerken in Nederland
|
| Periode archief | 1836-1980 |
| Vindplaats | Het Utrechts Archief, Utrecht |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor inzage kan verkregen worden via de archivaris van het Utrechts Archief. |
| Omvang; inventarisnummers | 43,1 m., 1745 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Okkema, J.C., Inventaris van de synodale archieven van de Gereformeerde kerken in Nederland, 1836-1980 (Utrecht 1985, 2e herz. uitg.,) [Inventarisreeks Rijksarchief Utrecht, 55, met historische en archivistische inleiding] |
| Kenmerk toegang | nr. 55 |
| Indices op toegang | index op persoons- en plaatsnamen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | geen |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Jaarboeken ten dienste van de Gereformeerde Kerken in Nederland , 1917-1980 (inv.nrs. 1682-1744)
Synode van Zwolle, 1946 - acta met bijlagen (inv.nr. 687) - acta van de comité-zittingen, bevattende tevens de comité-acta van de voortgezette synode van Zwolle 1947 en van de synode van Eindhoven 1948, gestencild (inv.nr. 689) - stukken behorende bij de acta (inv.nrs. 693-695) - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 696) - ingekomen stukken vermeld in de vergaderagenda (inv.nr. 697) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode, doch niet in het agendum vermeld (inv.nr. 698)
Voortgezette synode van Zwolle, 1947 - acta met bijlagen, bevat tevens de acta met bijlagen van de synode van Eindhoven 1948, gedrukt (inv.nr. 702) - acta van de comité-zittingen, bevattende tevens de comité-acta van de synode van Eindhoven 1948 (inv.nr. 703) - ingekomen stukken die als bijlagen bij de acta zijn opgenomen (inv.nr. 704) - stukken behorende bij de acta (inv.nr. 705) - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 706) - ingekomen stukken die in de vergaderagenda zijn vermeld, maar niet als bijlagen bij de acta zijn opgenomen (inv.nr. 707) - stukken ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 708)
Synode van Eindhoven, 1948 - stukken behorende bij de acta (inv.nr. 713) - ingekomen stukken (inv.nr. 715) - ingekomen stukken bij het moderamen (inv.nr. 716)*
Synode van 's-Gravenhage, 1949-1950 - vergaderagenda (inv.nr. 722) - acta met bijlagen, gedrukt (inv.nr. 723)* - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 726) - stukken behorende bij de acta (inv.nrs. 729-732)* - stukken behorende bij de acta van de comité-zittingen (inv.nr. 733) - stukken, ingekomen bij het moderamen of bij een van haar leden, 1949-1950 (inv.nr. 744) - circulaires van de synode aan kerkenraden, classes en particuliere synoden (inv.nr. 746)
Synode van Rotterdam, 1952-1953 - acta met bijlagen, bevat tevens de acta van de slotzitting van de generale synode van 's-Gravenhage 1950 opgenomen, gedrukt (inv.nr. 723)* - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 765) - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 778) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr.784)
Buitengewone Synode van Utrecht, 1954 - acta met bijlagen, gestencild (inv.nr. 798) - acta met bijlagen, bevattende tevens de acta met bijlagen van de Synode van Leeuwarden 1955-1956, gedrukt (inv.nr. 799)
Synode van Leeuwarden, 1955-1956 - vergaderagenda (inv.nr. 804) - acta van de comité-zittingen, gedrukt (inv.nr. 806)* - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 817) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 822)
Synode van Assen, 1957-158 - vergaderagenda (inv.nr. 830) - acta, gedrukt (inv.nr. 831) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 834) - ingekomen stukken over de diaconie (inv.nr. 846) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 853)
Synode van Utrecht, 1959-1960 - acta, gedrukt (inv.nr. 867) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 868) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 869) - verslagen en aantekeningen van de moderamenvergaderingen (inv.nr. 870) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 880) - ingekomen stukken, die niet in de vergaderagenda zijn vermeld (inv.nr. 890) - stukken, ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 891)
Synode van Apeldoorn, 1961-1962 - vergaderagenda (inv.nr. 907) - acta, gedrukt (inv.nr. 908) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 909) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 910) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, 1963 (inv.nr. 912) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 921) - stukken, ingekomen bij het moderamen (inv.nr. 936)
Synode van Groningen, 1963-1964 - acta, gedrukt (inv.nr. 951) - bijlagen bij de acta, gedrukt (inv.nr. 952) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 953) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, 1965 (inv.nrs. 955-956) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 963) - stukken ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode (inv.nr. 973) - stukken ingekomen bij en afgehandeld door het moderamen, 1963-1965 (inv.nr. 980)
Synode van Middelburg, 1965-1966 - vergaderagenda (inv.nr. 1001) - acta, gedrukt (inv.nr. 1002) - bijlage bij de acta, gedrukt (inv.nr. 1003) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 1004) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, met agenda's en lijsten van ingekomen stukken, 1965-1967 (inv.nr. 1005) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 1013) - stukken, ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode, welke niet op de vergaderagenda geplaatst zijn (inv.nr. 1023) - ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken van het moderamen, 1965-1967 (inv.nr. 1030)
Synode van Amsterdam, 1967-1968 - vergaderagenda (inv.nr. 1045) - acta, gedrukt (inv.nr. 1047) - acta met bijlagen, gedrukt (inv.nr. 1048) - acta van de comité-zittingen, gestencild (inv.nr. 1049) - aantekeningen van de moderamenvergaderingen, met vergaderagenda's en lijsten van ingekomen stukken, 1967-1969 (inv.nr. 1050) - ingekomen stukken over diaconale en aanverwante zaken (inv.nr. 1058) - stukken, ingekomen gedurende de zittingsperiode van de synode, welke niet op de vergaderagenda geplaatst zijn (inv.nr. 1069) - stukken ingekomen bij en afgehandeld door het moderamen (inv.nr. 1078-1079) - circulaires aan de leden van de synode en aan de diverse kerkenraden (inv.nr. 1085). |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | geen [m.b.t. emigratie] |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) Naast de deputaten voor de Emigratie waren er meer deputaatschappen die zich bezighielden met geestelijke verzorging van gereformeerden in het buitenland. Dit zijn o.m.: - deputaten koopvaardij (Het Utrechts Archief, toegangsnr. 65) - deputaten verstrooide gereformeerden in Nederlands-Indië - deputaten verstrooide gereformeerden in Frankrijk/het buitenland - deputaten Caraïbisch gebied - deputaten Overzee Met name in de archieven van de laatste vier deputaatschappen is vermoedelijk materiaal te vinden betreffende de begeleiding en opvang van intra-Europese Nederlandse gereformeerde migranten en die van gereformeerde migranten naar de overzeese Rijksdelen. De archieven van deze deputaatschappen over de periode 1916-1998 bevinden zich in het hulpdepot te Wierden van de Protestantse Kerk in Nederland. De omvang is 45 dozen en er is een plaatsingslijst. De bewerking is voorzien 2005-2009.
2) De archieven van 'het secretariaat' van de Gereformeerde Kerken in Nederland zijn verspreid over diverse archiefbewaarplaatsen (stand van zaken per 2005): Het Utrechts Archief : - toegang nr. 266-2, deputaatschap van het Algemeen Kerkelijk Bureau 1938-1985 (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar 1,4 m.) - toegang nr. 266-2-1, deputaatschap Algemeen Kerkelijk Bureau, aanvulling 20e eeuw (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar, 1,24 m.) - toegang nr. 266-6, deputaatschap financiën en organisatie, 1966-1984 (geen inventaris of nadere toegang, beperkt openbaar, 9 m.)
Protestants Landelijk Dienstencentrum Utrecht, hulpdepot Wierden - Deputaatschappen op het terrein van Personele zaken, Financiën en Organisatie (PFO) en aanvullingen, waarin zich o.a. bevinden de archieven van het Bureau Algemeen Secretaris en (delen van het archief van) het Algemeen Kerkelijk Bureau 1905-1984 en 1936-1999 (geen nadere toegangen, ca. 315 dozen. Bewerking van dit gedeelte is voorzien tussen 2005-2009). Gezien het feit dat de volledige administratie van gemeenteleden (attestaties / kerkelijke rapporten) via het Algemeen Kerkelijk Bureau liep, en de deputaatschappen correspondeerden met het Bureau Algemeen Secretaris, valt het te verwachten dat in deze archieven gegevens betreffende emigratie zijn te vinden. |
Analyse archivalia
| Titel | Dossierbeschrijving Gereformeerde Kerken in Nederland, Generale Synode |
| Inventaristekst | - inv.nr. 716 Ingekomen stukken bij het moderamen (Synode Eindhoven 1948) Bevat o.m. stukken m.b.t. de instelling werkcommissie emigratie.
- inv.nr. 723 Acta met bijlagen, gedrukt (Synode 's-Gravenhage 1949-1950) Zie onder deputaatschappen en 'emigratie'; acta art. 184; 682.
- inv.nrs. 729-732 Stukken behorende bij de acta Zie: Emigratie J 16; J 16a.
- inv.nr. 723 Acta met bijlagen, bevat tevens de acta van de slotzitting van de generale synode van 's-Gravenhage 1950 opgenomen, gedrukt (Synode van Rotterdam 1952) De bijlagen bevatten o.m. een rapportage over het Rapport van de Deputaten voor de Emigratie en beleidsaanbevelingen (384-386, bijlage LXXII).
- inv.nr. 806 Acta van de comité-zittingen, gedrukt (Synode van Leeuwarden 1955-1956) Bevat onder Bijlage XIV een rapport over rapportage van de Deputaten voor de Emigratie. |