Emigratie1945-1967

• Nederland

Bas Haveman

Bastiaan Wouter Haveman werd in 1908 geboren in het Friese Wijnjeterp. Hij groeide op als domineeszoon met vier broers en een zus. Hij behaalde zijn doctoraal als scheikundig ingenieur in Delft en studeerde vervolgens af in het Nederlands recht te Leiden. In 1951 trouwde hij met Louise Hendrika van Loon.

Voor 1940 en opnieuw na 1945 was hij werkzaam bij de ministeries van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Algemene Zaken en vanaf 1950 bij het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Datzelfde jaar werd hij als Nederlands gedelegeerde naar het Special Committee on Refugees and Displaced Persons van de Verenigde Naties afgevaardigd, dat belast was met de oprichting van de International Refugee Organization.

Tijdens de oorlog was Haveman actief in de Nederlandse Unie, nadat deze door de Duitsers eind 1941 was verboden. In mei 1945 stond hij mede aan de wieg van de Nederlandse Volks Beweging en de Partij van de Arbeid, waar hij zitting kreeg in het eerste partijbestuur.

In november 1950 werd hij benoemd tot Commissaris voor de Emigratie. Van 1962-1969 was hij tevens Director van de Intergovernmental Committee for European Migration te Genève. Hij keerde terug naar Nederland als ambteloos burger.

- 1936-1938 plv. secretaris College van Rijksbemiddelaars

- 1938-1941 adj. secretaris Hoge Raad van Arbeid

- 1945-1946 secretaris Raad voor Economische Aangelegenheden

- 1946-1950 ondervoorzitter Commissie van de Perszuivering

- 1946-1950 Economische adviseur/Raadadviseur minister van Verkeer en Waterstaat

- 1950 Gedelegeerde naar de Verenigde Naties, Special Committee on Refugees and Displaced Persons

- 1950-1969 Commissaris voor de Emigratie (vanaf 1962 met onbezoldigd buitengewoon verlof)

- 1962-1969 Director Intergovernmental Committee for European Migration

- 1939-1940 redactielid Het Gemeenebest. Maandblad voor het Nederlands Volksgeheel en tot bevordering van de volksgemeenschap

- 1938-1940 secretaris bestuur Stichting "Nederlands Volkskracht"

- 1939 secretaris Comité ter Bestudering van Ordeningsvraagstukken (opgericht in Den Haag 1939)

- 1943-1945 lid bestuur illegale Nederlandse Unie (lid Je Maintiendrai)

- 1943-1945 contactpersoon via een particulier adviesbureau voor de leden van de door de Duitser bezetter opgeheven Algemene Werkgevers Vereeniging (AWV)

- 1945 wnd. secretaris Nederlandse Volksbeweging

- 1946 lid partijbestuur Partij van de Arbeid

- 1958-1967 voorzitter bestuur Stichting Nederlands Emigratie Fonds

- 1965-1970 oprichter en bestuurslid ##01Nederlandse Stichting tot Steun van het ICEM# Nederlandse Stichting tot Steun van het ICEM-vluchtelingenvervoer##

van B.W. Haveman

- 'Arbeid, arbeider en volksgemeenschap', in: Het Gemeenebest 1 (1939) 99-109; 139-153

- 'De na-oorlogse emigratie uit Nederland' in: Economisch Kwartaaloverzicht nr. 93, 2e kwartaal (Amsterdam 1951)

- 'Planned Emigration. The solution of Holland's population problem', in: Progress nr. 251 (Londen 1956) 116-123

- Emigratiebeleid in de branding. Voordracht gehouden over de Nederlandse maatschappij voor Nijverheid en Handel, departement "Het Gooi" op 6 december 1961 (Hilversum 1961) 15 p.

- 'Het na-oorlogse emigratiebeleid', in: Sociaal Maandblad Arbeid 17 (1962), 195-203

- 'ICEM: the very essence of its existence' in: International Migration 5 (1967) 81-89

literatuur

Bank, J. Th., Opkomst en ondergang van de Nederlandse Volksbeweging (Groningen 1978)

Kappelhof, T. en V. Kingma, Onderzoeksgids Sociale Zekerheid

zie de beschrijvingen van:

Hoge Raad van Arbeid

College van Rijksbemiddelaars

Algemene Werkgevers Vereniging

J. van den Tempel

C.P.M. Romme

#01Raad voor de Emigratie#

#01Emigratie Bestuur#

#01Intergovernmental Committee for European Migration#

#01Nederlandse Stichting tot Steun van het ICEM#

#01Stichting Nederlands Emigratie Fonds#

##01PvdA# Partij van de Arbeid##

##01MR# Raad voor Economische Aangelegenheden##

van B.W. Haveman

- 'Arbeid, arbeider en volksgemeenschap', in: Het Gemeenebest 1 (1939) 99-109; 139-153

- 'De na-oorlogse emigratie uit Nederland' in: Economisch Kwartaaloverzicht nr. 93, 2e kwartaal (Amsterdam 1951)

- 'Planned Emigration. The solution of Holland's population problem', in: Progress nr. 251 (Londen 1956) 116-123

- Emigratiebeleid in de branding. Voordracht gehouden over de Nederlandse maatschappij voor Nijverheid en Handel, departement "Het Gooi" op 6 december 1961 (Hilversum 1961) 15 p.

- 'Het na-oorlogse emigratiebeleid', in: Sociaal Maandblad Arbeid 17 (1962), 195-203

- 'ICEM: the very essence of its existence' in: International Migration 5 (1967) 81-89

literatuur

Bank, J. Th., Opkomst en ondergang van de Nederlandse Volksbeweging (Groningen 1978)

Kappelhof, T. en V. Kingma, Onderzoeksgids Sociale Zekerheid

zie de beschrijvingen van:

Hoge Raad van Arbeid

College van Rijksbemiddelaars

Algemene Werkgevers Vereniging

J. van den Tempel

C.P.M. Romme

B.W. Haveman heeft - voorzover bekend - geen persoonlijk archief nagelaten. Er bevinden zich persoonsdossiers van hem in:

a) ##01AZ# Ministerie van Algemene Zaken##

b) ##01SZ# archief Ministerie van Sociale Zaken##

Originele brieven afkomstig van Haveman (veelal gerelateerd aan zijn werk) zijn o.m. te vinden in de particuliere archieven van

c) ##01Dreessr# W. Drees##

d) ##01Joekes# A.M. Joekes##

e) ##01Quay# J.E. De Quay##

afzonderlijke beschrijving

afzonderlijke beschrijving

a) beperkt

b) openbaar

c-d) voor de betreffende inv.nrs. volledig

niet van toepassing

niet van toepassing

afzonderlijke beschrijving

afzonderlijke beschrijving

niet van toepassing

zie [doorgenomen archieven]

niet van toepassing

niet van toepassing

niet van toepassing

niet van toepassing

Nationaal Archief, Algemene Zaken/Kabinet Minister President, 2.03.01

- Personeelsdossier B.W. Haveman (inv.nr. 6198)

Nationaal Archief, Dossiers van personeelsleden van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2.15.56

- Personeelsdossier B.W. Haveman (inv.nr. 53)

Nationaal Archief, archief Drees sr., 2.21.286

- Correspondentie H (inv.nr. 34)

Nationaal Archief, archief Joekes, 2.21.094

- Briefwisseling met Mr. Ir. B.W. Haveman betreffende zijn benoeming als commissaris voor de emigratie 14 augustus 1950- 2 mei 1952 (inv.nr. 270)

BHIC, Den Bosch archief De Quay

- Correspondentie van De Quay als lid Raad van Bestuur Nederlandse Stichting tot Steun ICEM-vluchtelingenvervoer met B.W. Haveman in Genève, director Intergovernmental Committee for European Migration, 1959-1967 (inv.nr. 2954)