Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond; Emigratie Stichting van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond
| Naam archiefvormer | Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond; Emigratie Stichting van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond |
| Periode van bestaan | 1924-1995 |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Naam, varianten | Katholieke Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond; K.N.B.T.B.; KNBTB; Emigratie Stichting KNBTB |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg KNBTB In 1924 kwam de Rooms Katholieke Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond (RKNBTB) voort uit de in 1896 opgerichte Nederlandse Boerenbond. In 1929 werd de naam gewijzigd in Katholieke Nederlands(ch)e Boeren- en Tuindersbond (KNBTB). De KNBTB was een federatie van zelfstandige diocesane bonden van boeren en tuinders.
De gewone leden van de KNBTB waren de Noord-Brabantse Christelijke Boerenbond te Tilburg (NCB); de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond (LLTB); de Aartsdiocesane Katholieke Boeren-en Tuindersbond te Arnhem (ABTB) en de Katholieke Land- en Tuinbouwbond te Haarlem (LTB) en hun plaatselijke bonden. Daarnaast kende de KNBTB ereleden en buitengewone leden. Het hoofdbestuur werd gevormd door vertegenwoordigers van de aangesloten leden. Elk lid wees tevens een vertegenwoordiger aan voor het dagelijks bestuur. Het bestuur van de KNBTB werd bijgestaan door een geestelijk adviseur, benoemd door de bisschop van Haarlem. Hij was bevoegd om de uitvoering van besluiten, die in strijd waren met de katholieke beginselen te verbieden.
De KNBTB werkte met vaste commissies (naar branche en functie: akkerbouwcommissie, veehouderijcommissie etc.; Commissies van Toezicht voor de Middelbare Landbouwschool en de Middelbare Tuinbouwschool; Sociale Commissie; Sociale Verzekeringscommissie). Onder de KNBTB ressorteerden verder de Katholieke Nederlandse Jonge Boeren- en Tuindersbond, de Gewestelijke Boerinnenbonden en de Boomkwekers- en Tuinbouwvakbonden van de KNBTB. Het secretariaat van de KNBTB was gevestigd te Den Haag.
Op 1 januari 1995 fuseerde de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond met de andere twee centrale landbouworganisaties (Koninklijk Nederlands Landbouw-Comité; Christelijke Boeren- en Tuindersbond) tot de Land- en Tuinbouworganisatie LTO-Nederland als nieuwe landelijke belangenbehartigende organisatie voor de landbouw.
Emigratie Stichting KNBTB Na de Tweede Wereldoorlog nam de KNBTB samen met de twee andere centrale landbouworganisaties het initiatief tot oprichting van de Centrale Stichting Landbouw Emigratie (maart 1946). Hoewel de KNBTB aangesloten was bij de in 1924 bisschoppelijk goedgekeurde Rooms-katholieke Emigratievereniging en het secretariaat van deze vereniging huisvestte, had de bond in januari 1946 een eigen emigratiecommissie ingesteld. Op 6 juni 1947 kreeg deze commissie de stichtingsvorm. De Emigratie Stichting van de KNBTB zou zich specifiek bezighouden met belangenbehartiging van Nederlandse katholieke boeren en tuinders die wensten te emigreren of al geëmigreerd waren.
De algemene leiding van de Emigratie Stichting berustte bij een bestuur dat uit 9-13 leden bestond, allen benoemd door het dagelijks bestuur van de KNBTB. Ook de voorzitter en vice-voorzitter werden aangewezen door het dagelijks bestuur van de KNBTB. Zij vormden samen met 1-3 andere leden uit het bestuur het dagelijks bestuur van de Emigratie Stichting. De secretaris-penningmeester van de KNBTB trad tevens op als secretaris van de Emigratie Stichting. Het bestuur van de Emigratie Stichting werd bijgestaan door een geestelijk adviseur. In 1959 werden de statuten van de Emigratie Stichting KNBTB vastgelegd in het Stichtingenregister van het ministerie van Justitie.
In 1949 was de KNBTB initiatiefnemer en één van de oprichters van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting, de landelijke koepel voor de lokaal en regionaal georganiseerde emigratiestichtingen van de katholieke standsorganisaties. Op grond van het lidmaatschap van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting was het mogelijk dat vertegenwoordigers van het KNBTB zitting kregen in de Raad voor de Emigratie of het Emigratiebestuur. De KNBTB was via de KCES vertegenwoordigd in zowel de Raad voor de Emigratie als het Emigratiebestuur.
voorzitters KNBTB: 1945-1949 F.J.M. Smits van Oijen 1949-1954 G.W. Kampschöer 1954-1975 C.G.A. Mertens
secretarissen: 1939-1946 G.J. Heymeijer 1946-1951 R.H.J. Roborgh 1951-1966 T. Brouwer 1966-1967 F.W.J. Kriellaars
voorzitters Emigratiestichting KNBTB: 1947-1962 G.W. Kampschöer
directeur Emigratiestichting KNBTB: 1947- J.F. van Campen |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg Het doel van de KNBTB was de belangenbehartiging van de Nederlandse boeren- en tuindersstand in het algemeen en van de bij hem aangesloten Boeren- en Tuindersbonden, instellingen en verenigingen in het bijzonder, op grondslag van de katholieke beginselen en de leiding van het Nederlandse Episcopaat aanvaardend.
Het doel van de Emigratie Stichting KNBTB was de zorg voor de emigratie en de behartiging van de godsdienstige, zedelijke, sociale en economische belangen van katholieke Nederlandse boeren en tuinders die geëmigreerd zijn of willen emigreren (Statuten 1947, art.2). In de praktijk kwam dit neer op het geven van voorlichting; het organiseren van cursussen en (ondersteuning bij) dossiervorming ten behoeve van de aspirant-emigrant en overleg met de overheid in de daartoe ingestelde organen. |
| Voorloper | Nederlandsche Boerenbond (NBB, 1896) |
| Opvolger | Land- en Tuinbouw Organisatie-Nederland |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Stichting Landverhuizing Nederland Centrale Stichting Landbouw Emigratie Ministerie van Sociale Zaken, Rijksarbeidsbureau Katholieke Centrale Emigratie Stichting
|
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Verslag van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond 1940-1986. [Ook onder de titel Verslag over de jaren. Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond; Verslag KNBTB; Jaarverslag. Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond.]
Boer en Tuinder. Weekblad van den KNBTB 1947-1994.
Ontginning. Maandblad voor katholieke jonge boeren en tuinders.
literatuur Smits, Mari, Boeren met Beleid. Honderd jaar Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond 1896-1996 (Nijmegen 1996).
- , 'Welbegrepen eigenbelang of beginsel? Katholieke boerenbonden en hun coöperaties' in: Schutte, G.J., J.M. Peet (et. al), Niet voor het gewin. Non-profit ondernemingen van de christelijk-sociale beweging in Nederland (Amsterdam/Utrecht 2005).
- , Met kompas emigreren. Katholieken en het vraagstuk van de emigratie in Nederland (1946-1972) (Nijmegen/Den Haag 1989). |
| Doorgenomen archieven / series | Archief van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond |
| Periode archief | 1896-1989 |
| Vindplaats | Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor raadpleging kan via de archivaris van het KDC worden verkregen. |
| Omvang; inventarisnummers | 462 m.; 8955 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Plaatsingslijst van het archief van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond (digitaal raadpleegbaar) |
| Kenmerk toegang | collectie 863 |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | Het archief van de Katholieke Nederlandse Boerinnenbond (en taakopvolger Katholieke Plattelandsvrouwen Nederland) bevindt zich in het archief van de KNBTB, evenals dat van de Emigratiestichting van de KNBTB. |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Emigratiestichting van de KNBTB - Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur 1947-1949 (inv.nr. 3394)*
- Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het (hoofd)bestuur emigratiestichting 1947 (inv.nr. 3395)
KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur. Incidenteel met notulen van gecombineerde vergaderingen waarin het dagelijks bestuur participeerde 1945-1956 (geordend op nummer van de vergadering, inv.nrs. 1-32, inv. nr. 31 bevat een index)
Hoofdbestuur KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergadering 1-19 van het hoofdbestuur 1945-1955 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 261-265)
Bestuur KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergadering 1-232 van het bestuur. (Geordend op nummer van vergadering; bij de agenda van de 1ste bestuursvergadering bevinden zich de notulen van de 166ste vergadering van het dagelijks bestuur) 1956-1967 (inv.nrs. 33-101)
Algemene Vergadering KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van (huishoudelijke) algemene vergaderingen. Vanaf de 7e vergadering zijn incidenteel stukken betreffende de organisatie van vergaderingen toegevoegd 1945-1967 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 266-274)
Bestuursraad KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergaderingen van de bestuursraad. Incidenteel met stukken betreffende de organisatie van vergaderingen 1957-1966 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 278-280)
- Jaarverslagen (en stukken m.b.t. jaarverslagen) 1946-1967 (inv.nrs. 935-954; 961-963) |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Verwijzingen naar wetten, Nederland |
|
| Inhoud overig | Emigratie Stichting van de KNBTB: - Oprichting 1947, 1959 (inv.nr. 1797) - Bestuursleden 1948 (inv.nr. 3389) - Correspondentie G.J. Heijmeijer 1947 (inv.nr. 3390) - Plan Heymeyer 1948 (inv.nr. 3391) - Stichting Landverhuizing Nederland 1949-1950 (inv.nr. 3392) - Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES) 1947-1955 (inv.nr. 3393)* - Emigratie naar Brazilië 1946-1950; 1963-1964 (inv.nrs. 3385, 8697) - Holambra (Brazilië) 1949-1955 (inv.nr. 3386) - Aanmeldingsformulieren voor Frankrijk van de Centrale Stichting Landbouwemigratie [1946], z.j. (inv.nr. 3387) - Nieuw-Zeeland 1949-1950 (inv.nr. 3388)
Katholieke Centrale Emigratie Stichting 1967 (inv.nr. 6354)
Stichting Nederlands Emigratiefonds 1959 (inv.nr. 5411)
Plan Export 1950-1951 (inv.nr. 5293)
Raad voor de Emigratie - Commissie Herziening Landverhuizingswet 1936 (inv.nr. 6580) - notulen 17e vergadering Raad voor de Emigratie (inv.nr. 6581)
Brazilië - Emigratie Brazilië 1944-1948, 1951-1953, 1955-1962, 1963-1970 (inv.nrs. 6000, 8696, 8279)
Canada - Credit-Union ter behartiging van de nazorg van Nederlandse katholieke emigranten te Canada 1953, 1957, 1962-1963 (inv.nr. 8563) - Bezoek aan geëmigreerde gezinsleden 1956-1960 (inv.nr. 8753)
Frankrijk - Château d'Artiques te Vares. Geordend op onderwerp: emigratie 1946-1947 (inv.nr. 1811) - Emigratie naar Frankrijk 1958-1961 (inv.nr. 8573)
Voorlichtingsdiensten - ESV: emigratie 1957-1969 (inv.nr. 1044)
- Internationale Katholieke Commissie voor Migratieaangelegenheden 1961-1962 (inv.nr. 4908) Wetgeving - 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279 (inv.nr. 8700)*
Ter signalering: - Seizoenarbeiders/migrerende werknemers 1958, [1960] (inv.nr. 4752) - Werkgroep Landbouw en Migratie 1959 (inv.nr. 4949)* - Migratie 1953, 1958-1963, 1968-1969 (inv.nr. 6352) - Kolonisatie 1963, 1966, 1968 (inv.nr. 6355) |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) de volgende inventarisnummers van het archief van de KNBTB bevatten relevant materiaal van voor of na de onderzoeksperiode: - RK Emigratie-vereeniging: plan tot stichting van een kolonisatiecentrum te Municep (Brazilië) 1937 (inv.nr. 7553) - Katholieke Plattelands Jongeren Nederland (emigratie 1969-1970), (inv.nr. 1480), - Nederlandse Emigratiedienst (NED) 1970-1971 (vestiging in Canada, Nieuw-Zeeland) (inv.nr. 1961), - Katholieke Centrale Emigratie Stichting 1979-1985 (inv.nrs. 3930, 5131) - Holambra I en II (Brazilië) 1977-1986 (inv.nr. 5058) - emigratie 1969-1970, 1970-1974; 1980-1986, 1985-1988, 1991-1992 (inv.nrs. 6468, 6353, 5059, 7734)
2) De hierboven genoemde leden van de KNBTB hadden ook emigratiecommissies, ook wel vestigingscommissies geheten, soms weer met aparte vrouwenemigratiecommissies. Van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond (LLTB, nu LTO-Nederland, Landbouwhuis Roermond) en de Katholieke Land- en Tuinbouwbond te Haarlem (LTB) zijn afdelingsarchieven bewaard gebleven (o.a. in de gemeentearchieven Venlo (LLTB) en Amsterdam (LTB), en het Sociaal-Historisch Centrum Limburg te Maastricht). Mogelijk bevatten deze afdelingsarchieven ook stukken m.b.t. de diocesane emigratiecommissies waarin deze bonden vertegenwoordigd waren (zie Katholieke Emigratie Stichting van het bisdom Haarlem en Katholieke Limburgse Emigratie Stichting) Tevens is van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond het archief van de geestelijk adviseur van de vestigingscommissie LLTB bewaard gebleven (zie Joosten, Jan Theodoor M.). Hoewel niet is uitgesloten dat ook elders (onderdelen van) de archieven van deze vestigings- of emigratiecommissies bewaard zijn gebleven, is naar deze organisaties geen verder onderzoek gedaan. Van de ABTB en de NCB zijn aparte beschrijvingen opgenomen.
3) Van de Katholieke Nederlandse Boerinnenbond (KNBB) is een aparte beschrijving opgenomen. Ter signalering: Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen, Archief Katholieke Plattelandsjongeren Nederland (KPJN) - Stukken betreffende de Katholieke Emigratie Centrale 1986 (inv.nr. 874)
4. De laatste vermelding van de Rooms-Katholieke Emigratievereniging is te vinden in de Pius Almanak 1948. Er is geen verder onderzoek naar de vereniging gedaan. |
| Titel | Dossierbeschrijving Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond; Emigratie Stichting van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond |
| Inventaristekst | seriële bescheiden - inv.nr. 3394 Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur van de Emigratiestichting KNBTB 1947-1949 Conform inventarisbeschrijving. De vergaderverslagen zijn zeer uitgebreid en inhoudelijk interessant.
inhoud overig - inv.nr. 3393 Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES) 1947-1955 De omslag bevat o.m. de statuten van de Emigratie Stichting van de KNBTB en de Katholieke Centrale Emigratie Stichting (1952); daarnaast bevat de omslag inkomende correspondentie bij de KCES en minuten van uitgaande correspondentie (m.n. van J. van Campen) en tevens enkele notulen van bestuursvergaderingen van de KCES. J. van Campen was directeur van zowel de Emigratie Stichting van de KNBTB als van de KCES.
- inv.nr. 8700 Wet op de organen voor de emigratie (1950-1952) De omslag bevat kopieën van de behandeling van de wet in de Eerste en Tweede Kamer (zitting 1950-1951; 1951-1952 no.2245; met marginalia).
Ter signalering inv.nr. 4949 Werkgroep Landbouw en Migratie 1959 De omslag bevat twee stukken, o.m. van de Katholieke Migratie Stichting. |
Algemeen
| Naam, varianten | Katholieke Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond; K.N.B.T.B.; KNBTB; Emigratie Stichting KNBTB |
| Organisatie en inrichting | KNBTB In 1924 kwam de Rooms Katholieke Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond (RKNBTB) voort uit de in 1896 opgerichte Nederlandse Boerenbond. In 1929 werd de naam gewijzigd in Katholieke Nederlands(ch)e Boeren- en Tuindersbond (KNBTB). De KNBTB was een federatie van zelfstandige diocesane bonden van boeren en tuinders.
De gewone leden van de KNBTB waren de Noord-Brabantse Christelijke Boerenbond te Tilburg (NCB); de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond (LLTB); de Aartsdiocesane Katholieke Boeren-en Tuindersbond te Arnhem (ABTB) en de Katholieke Land- en Tuinbouwbond te Haarlem (LTB) en hun plaatselijke bonden. Daarnaast kende de KNBTB ereleden en buitengewone leden. Het hoofdbestuur werd gevormd door vertegenwoordigers van de aangesloten leden. Elk lid wees tevens een vertegenwoordiger aan voor het dagelijks bestuur. Het bestuur van de KNBTB werd bijgestaan door een geestelijk adviseur, benoemd door de bisschop van Haarlem. Hij was bevoegd om de uitvoering van besluiten, die in strijd waren met de katholieke beginselen te verbieden.
De KNBTB werkte met vaste commissies (naar branche en functie: akkerbouwcommissie, veehouderijcommissie etc.; Commissies van Toezicht voor de Middelbare Landbouwschool en de Middelbare Tuinbouwschool; Sociale Commissie; Sociale Verzekeringscommissie). Onder de KNBTB ressorteerden verder de Katholieke Nederlandse Jonge Boeren- en Tuindersbond, de Gewestelijke Boerinnenbonden en de Boomkwekers- en Tuinbouwvakbonden van de KNBTB. Het secretariaat van de KNBTB was gevestigd te Den Haag.
Op 1 januari 1995 fuseerde de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond met de andere twee centrale landbouworganisaties (Koninklijk Nederlands Landbouw-Comité; Christelijke Boeren- en Tuindersbond) tot de Land- en Tuinbouworganisatie LTO-Nederland als nieuwe landelijke belangenbehartigende organisatie voor de landbouw.
Emigratie Stichting KNBTB Na de Tweede Wereldoorlog nam de KNBTB samen met de twee andere centrale landbouworganisaties het initiatief tot oprichting van de Centrale Stichting Landbouw Emigratie (maart 1946). Hoewel de KNBTB aangesloten was bij de in 1924 bisschoppelijk goedgekeurde Rooms-katholieke Emigratievereniging en het secretariaat van deze vereniging huisvestte, had de bond in januari 1946 een eigen emigratiecommissie ingesteld. Op 6 juni 1947 kreeg deze commissie de stichtingsvorm. De Emigratie Stichting van de KNBTB zou zich specifiek bezighouden met belangenbehartiging van Nederlandse katholieke boeren en tuinders die wensten te emigreren of al geëmigreerd waren.
De algemene leiding van de Emigratie Stichting berustte bij een bestuur dat uit 9-13 leden bestond, allen benoemd door het dagelijks bestuur van de KNBTB. Ook de voorzitter en vice-voorzitter werden aangewezen door het dagelijks bestuur van de KNBTB. Zij vormden samen met 1-3 andere leden uit het bestuur het dagelijks bestuur van de Emigratie Stichting. De secretaris-penningmeester van de KNBTB trad tevens op als secretaris van de Emigratie Stichting. Het bestuur van de Emigratie Stichting werd bijgestaan door een geestelijk adviseur. In 1959 werden de statuten van de Emigratie Stichting KNBTB vastgelegd in het Stichtingenregister van het ministerie van Justitie.
In 1949 was de KNBTB initiatiefnemer en één van de oprichters van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting, de landelijke koepel voor de lokaal en regionaal georganiseerde emigratiestichtingen van de katholieke standsorganisaties. Op grond van het lidmaatschap van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting was het mogelijk dat vertegenwoordigers van het KNBTB zitting kregen in de Raad voor de Emigratie of het Emigratiebestuur. De KNBTB was via de KCES vertegenwoordigd in zowel de Raad voor de Emigratie als het Emigratiebestuur.
voorzitters KNBTB: 1945-1949 F.J.M. Smits van Oijen 1949-1954 G.W. Kampschöer 1954-1975 C.G.A. Mertens
secretarissen: 1939-1946 G.J. Heymeijer 1946-1951 R.H.J. Roborgh 1951-1966 T. Brouwer 1966-1967 F.W.J. Kriellaars
voorzitters Emigratiestichting KNBTB: 1947-1962 G.W. Kampschöer
directeur Emigratiestichting KNBTB: 1947- J.F. van Campen |
| Taak, activiteiten | Het doel van de KNBTB was de belangenbehartiging van de Nederlandse boeren- en tuindersstand in het algemeen en van de bij hem aangesloten Boeren- en Tuindersbonden, instellingen en verenigingen in het bijzonder, op grondslag van de katholieke beginselen en de leiding van het Nederlandse Episcopaat aanvaardend.
Het doel van de Emigratie Stichting KNBTB was de zorg voor de emigratie en de behartiging van de godsdienstige, zedelijke, sociale en economische belangen van katholieke Nederlandse boeren en tuinders die geëmigreerd zijn of willen emigreren (Statuten 1947, art.2). In de praktijk kwam dit neer op het geven van voorlichting; het organiseren van cursussen en (ondersteuning bij) dossiervorming ten behoeve van de aspirant-emigrant en overleg met de overheid in de daartoe ingestelde organen. |
| Voorloper | Nederlandsche Boerenbond (NBB, 1896) |
| Opvolger | Land- en Tuinbouw Organisatie-Nederland |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Stichting Landverhuizing Nederland Centrale Stichting Landbouw Emigratie Ministerie van Sociale Zaken, Rijksarbeidsbureau Katholieke Centrale Emigratie Stichting
|
| Literatuur | periodieken Verslag van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond 1940-1986. [Ook onder de titel Verslag over de jaren. Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond; Verslag KNBTB; Jaarverslag. Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond.]
Boer en Tuinder. Weekblad van den KNBTB 1947-1994.
Ontginning. Maandblad voor katholieke jonge boeren en tuinders.
literatuur Smits, Mari, Boeren met Beleid. Honderd jaar Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond 1896-1996 (Nijmegen 1996).
- , 'Welbegrepen eigenbelang of beginsel? Katholieke boerenbonden en hun coöperaties' in: Schutte, G.J., J.M. Peet (et. al), Niet voor het gewin. Non-profit ondernemingen van de christelijk-sociale beweging in Nederland (Amsterdam/Utrecht 2005).
- , Met kompas emigreren. Katholieken en het vraagstuk van de emigratie in Nederland (1946-1972) (Nijmegen/Den Haag 1989). |
| Doorgenomen archieven / series | Archief van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond |
| Periode archief | 1896-1989 |
| Vindplaats | Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor raadpleging kan via de archivaris van het KDC worden verkregen. |
| Omvang; inventarisnummers | 462 m.; 8955 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Plaatsingslijst van het archief van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond (digitaal raadpleegbaar) |
| Kenmerk toegang | collectie 863 |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | Het archief van de Katholieke Nederlandse Boerinnenbond (en taakopvolger Katholieke Plattelandsvrouwen Nederland) bevindt zich in het archief van de KNBTB, evenals dat van de Emigratiestichting van de KNBTB. |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Emigratiestichting van de KNBTB - Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur 1947-1949 (inv.nr. 3394)*
- Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het (hoofd)bestuur emigratiestichting 1947 (inv.nr. 3395)
KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur. Incidenteel met notulen van gecombineerde vergaderingen waarin het dagelijks bestuur participeerde 1945-1956 (geordend op nummer van de vergadering, inv.nrs. 1-32, inv. nr. 31 bevat een index)
Hoofdbestuur KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergadering 1-19 van het hoofdbestuur 1945-1955 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 261-265)
Bestuur KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergadering 1-232 van het bestuur. (Geordend op nummer van vergadering; bij de agenda van de 1ste bestuursvergadering bevinden zich de notulen van de 166ste vergadering van het dagelijks bestuur) 1956-1967 (inv.nrs. 33-101)
Algemene Vergadering KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van (huishoudelijke) algemene vergaderingen. Vanaf de 7e vergadering zijn incidenteel stukken betreffende de organisatie van vergaderingen toegevoegd 1945-1967 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 266-274)
Bestuursraad KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergaderingen van de bestuursraad. Incidenteel met stukken betreffende de organisatie van vergaderingen 1957-1966 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 278-280)
- Jaarverslagen (en stukken m.b.t. jaarverslagen) 1946-1967 (inv.nrs. 935-954; 961-963) |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Verwijzingen naar wetten, Nederland |
|
| Inhoud overig | Emigratie Stichting van de KNBTB: - Oprichting 1947, 1959 (inv.nr. 1797) - Bestuursleden 1948 (inv.nr. 3389) - Correspondentie G.J. Heijmeijer 1947 (inv.nr. 3390) - Plan Heymeyer 1948 (inv.nr. 3391) - Stichting Landverhuizing Nederland 1949-1950 (inv.nr. 3392) - Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES) 1947-1955 (inv.nr. 3393)* - Emigratie naar Brazilië 1946-1950; 1963-1964 (inv.nrs. 3385, 8697) - Holambra (Brazilië) 1949-1955 (inv.nr. 3386) - Aanmeldingsformulieren voor Frankrijk van de Centrale Stichting Landbouwemigratie [1946], z.j. (inv.nr. 3387) - Nieuw-Zeeland 1949-1950 (inv.nr. 3388)
Katholieke Centrale Emigratie Stichting 1967 (inv.nr. 6354)
Stichting Nederlands Emigratiefonds 1959 (inv.nr. 5411)
Plan Export 1950-1951 (inv.nr. 5293)
Raad voor de Emigratie - Commissie Herziening Landverhuizingswet 1936 (inv.nr. 6580) - notulen 17e vergadering Raad voor de Emigratie (inv.nr. 6581)
Brazilië - Emigratie Brazilië 1944-1948, 1951-1953, 1955-1962, 1963-1970 (inv.nrs. 6000, 8696, 8279)
Canada - Credit-Union ter behartiging van de nazorg van Nederlandse katholieke emigranten te Canada 1953, 1957, 1962-1963 (inv.nr. 8563) - Bezoek aan geëmigreerde gezinsleden 1956-1960 (inv.nr. 8753)
Frankrijk - Château d'Artiques te Vares. Geordend op onderwerp: emigratie 1946-1947 (inv.nr. 1811) - Emigratie naar Frankrijk 1958-1961 (inv.nr. 8573)
Voorlichtingsdiensten - ESV: emigratie 1957-1969 (inv.nr. 1044)
- Internationale Katholieke Commissie voor Migratieaangelegenheden 1961-1962 (inv.nr. 4908) Wetgeving - 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279 (inv.nr. 8700)*
Ter signalering: - Seizoenarbeiders/migrerende werknemers 1958, [1960] (inv.nr. 4752) - Werkgroep Landbouw en Migratie 1959 (inv.nr. 4949)* - Migratie 1953, 1958-1963, 1968-1969 (inv.nr. 6352) - Kolonisatie 1963, 1966, 1968 (inv.nr. 6355) |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) de volgende inventarisnummers van het archief van de KNBTB bevatten relevant materiaal van voor of na de onderzoeksperiode: - RK Emigratie-vereeniging: plan tot stichting van een kolonisatiecentrum te Municep (Brazilië) 1937 (inv.nr. 7553) - Katholieke Plattelands Jongeren Nederland (emigratie 1969-1970), (inv.nr. 1480), - Nederlandse Emigratiedienst (NED) 1970-1971 (vestiging in Canada, Nieuw-Zeeland) (inv.nr. 1961), - Katholieke Centrale Emigratie Stichting 1979-1985 (inv.nrs. 3930, 5131) - Holambra I en II (Brazilië) 1977-1986 (inv.nr. 5058) - emigratie 1969-1970, 1970-1974; 1980-1986, 1985-1988, 1991-1992 (inv.nrs. 6468, 6353, 5059, 7734)
2) De hierboven genoemde leden van de KNBTB hadden ook emigratiecommissies, ook wel vestigingscommissies geheten, soms weer met aparte vrouwenemigratiecommissies. Van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond (LLTB, nu LTO-Nederland, Landbouwhuis Roermond) en de Katholieke Land- en Tuinbouwbond te Haarlem (LTB) zijn afdelingsarchieven bewaard gebleven (o.a. in de gemeentearchieven Venlo (LLTB) en Amsterdam (LTB), en het Sociaal-Historisch Centrum Limburg te Maastricht). Mogelijk bevatten deze afdelingsarchieven ook stukken m.b.t. de diocesane emigratiecommissies waarin deze bonden vertegenwoordigd waren (zie Katholieke Emigratie Stichting van het bisdom Haarlem en Katholieke Limburgse Emigratie Stichting) Tevens is van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond het archief van de geestelijk adviseur van de vestigingscommissie LLTB bewaard gebleven (zie Joosten, Jan Theodoor M.). Hoewel niet is uitgesloten dat ook elders (onderdelen van) de archieven van deze vestigings- of emigratiecommissies bewaard zijn gebleven, is naar deze organisaties geen verder onderzoek gedaan. Van de ABTB en de NCB zijn aparte beschrijvingen opgenomen.
3) Van de Katholieke Nederlandse Boerinnenbond (KNBB) is een aparte beschrijving opgenomen. Ter signalering: Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen, Archief Katholieke Plattelandsjongeren Nederland (KPJN) - Stukken betreffende de Katholieke Emigratie Centrale 1986 (inv.nr. 874)
4. De laatste vermelding van de Rooms-Katholieke Emigratievereniging is te vinden in de Pius Almanak 1948. Er is geen verder onderzoek naar de vereniging gedaan. |
| Doorgenomen archieven / series | Archief van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond |
| Periode archief | 1896-1989 |
| Vindplaats | Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor raadpleging kan via de archivaris van het KDC worden verkregen. |
| Omvang; inventarisnummers | 462 m.; 8955 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Plaatsingslijst van het archief van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond (digitaal raadpleegbaar) |
| Kenmerk toegang | collectie 863 |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | Het archief van de Katholieke Nederlandse Boerinnenbond (en taakopvolger Katholieke Plattelandsvrouwen Nederland) bevindt zich in het archief van de KNBTB, evenals dat van de Emigratiestichting van de KNBTB. |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Emigratiestichting van de KNBTB - Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur 1947-1949 (inv.nr. 3394)*
- Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het (hoofd)bestuur emigratiestichting 1947 (inv.nr. 3395)
KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur. Incidenteel met notulen van gecombineerde vergaderingen waarin het dagelijks bestuur participeerde 1945-1956 (geordend op nummer van de vergadering, inv.nrs. 1-32, inv. nr. 31 bevat een index)
Hoofdbestuur KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergadering 1-19 van het hoofdbestuur 1945-1955 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 261-265)
Bestuur KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergadering 1-232 van het bestuur. (Geordend op nummer van vergadering; bij de agenda van de 1ste bestuursvergadering bevinden zich de notulen van de 166ste vergadering van het dagelijks bestuur) 1956-1967 (inv.nrs. 33-101)
Algemene Vergadering KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van (huishoudelijke) algemene vergaderingen. Vanaf de 7e vergadering zijn incidenteel stukken betreffende de organisatie van vergaderingen toegevoegd 1945-1967 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 266-274)
Bestuursraad KNBTB - Agenda's voor en notulen en bijlagen van vergaderingen van de bestuursraad. Incidenteel met stukken betreffende de organisatie van vergaderingen 1957-1966 (geordend op nummer van vergadering, inv.nrs. 278-280)
- Jaarverslagen (en stukken m.b.t. jaarverslagen) 1946-1967 (inv.nrs. 935-954; 961-963) |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Verwijzingen naar wetten, Nederland |
|
| Inhoud overig | Emigratie Stichting van de KNBTB: - Oprichting 1947, 1959 (inv.nr. 1797) - Bestuursleden 1948 (inv.nr. 3389) - Correspondentie G.J. Heijmeijer 1947 (inv.nr. 3390) - Plan Heymeyer 1948 (inv.nr. 3391) - Stichting Landverhuizing Nederland 1949-1950 (inv.nr. 3392) - Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES) 1947-1955 (inv.nr. 3393)* - Emigratie naar Brazilië 1946-1950; 1963-1964 (inv.nrs. 3385, 8697) - Holambra (Brazilië) 1949-1955 (inv.nr. 3386) - Aanmeldingsformulieren voor Frankrijk van de Centrale Stichting Landbouwemigratie [1946], z.j. (inv.nr. 3387) - Nieuw-Zeeland 1949-1950 (inv.nr. 3388)
Katholieke Centrale Emigratie Stichting 1967 (inv.nr. 6354)
Stichting Nederlands Emigratiefonds 1959 (inv.nr. 5411)
Plan Export 1950-1951 (inv.nr. 5293)
Raad voor de Emigratie - Commissie Herziening Landverhuizingswet 1936 (inv.nr. 6580) - notulen 17e vergadering Raad voor de Emigratie (inv.nr. 6581)
Brazilië - Emigratie Brazilië 1944-1948, 1951-1953, 1955-1962, 1963-1970 (inv.nrs. 6000, 8696, 8279)
Canada - Credit-Union ter behartiging van de nazorg van Nederlandse katholieke emigranten te Canada 1953, 1957, 1962-1963 (inv.nr. 8563) - Bezoek aan geëmigreerde gezinsleden 1956-1960 (inv.nr. 8753)
Frankrijk - Château d'Artiques te Vares. Geordend op onderwerp: emigratie 1946-1947 (inv.nr. 1811) - Emigratie naar Frankrijk 1958-1961 (inv.nr. 8573)
Voorlichtingsdiensten - ESV: emigratie 1957-1969 (inv.nr. 1044)
- Internationale Katholieke Commissie voor Migratieaangelegenheden 1961-1962 (inv.nr. 4908) Wetgeving - 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279 (inv.nr. 8700)*
Ter signalering: - Seizoenarbeiders/migrerende werknemers 1958, [1960] (inv.nr. 4752) - Werkgroep Landbouw en Migratie 1959 (inv.nr. 4949)* - Migratie 1953, 1958-1963, 1968-1969 (inv.nr. 6352) - Kolonisatie 1963, 1966, 1968 (inv.nr. 6355) |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | 1) de volgende inventarisnummers van het archief van de KNBTB bevatten relevant materiaal van voor of na de onderzoeksperiode: - RK Emigratie-vereeniging: plan tot stichting van een kolonisatiecentrum te Municep (Brazilië) 1937 (inv.nr. 7553) - Katholieke Plattelands Jongeren Nederland (emigratie 1969-1970), (inv.nr. 1480), - Nederlandse Emigratiedienst (NED) 1970-1971 (vestiging in Canada, Nieuw-Zeeland) (inv.nr. 1961), - Katholieke Centrale Emigratie Stichting 1979-1985 (inv.nrs. 3930, 5131) - Holambra I en II (Brazilië) 1977-1986 (inv.nr. 5058) - emigratie 1969-1970, 1970-1974; 1980-1986, 1985-1988, 1991-1992 (inv.nrs. 6468, 6353, 5059, 7734)
2) De hierboven genoemde leden van de KNBTB hadden ook emigratiecommissies, ook wel vestigingscommissies geheten, soms weer met aparte vrouwenemigratiecommissies. Van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond (LLTB, nu LTO-Nederland, Landbouwhuis Roermond) en de Katholieke Land- en Tuinbouwbond te Haarlem (LTB) zijn afdelingsarchieven bewaard gebleven (o.a. in de gemeentearchieven Venlo (LLTB) en Amsterdam (LTB), en het Sociaal-Historisch Centrum Limburg te Maastricht). Mogelijk bevatten deze afdelingsarchieven ook stukken m.b.t. de diocesane emigratiecommissies waarin deze bonden vertegenwoordigd waren (zie Katholieke Emigratie Stichting van het bisdom Haarlem en Katholieke Limburgse Emigratie Stichting) Tevens is van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond te Roermond het archief van de geestelijk adviseur van de vestigingscommissie LLTB bewaard gebleven (zie Joosten, Jan Theodoor M.). Hoewel niet is uitgesloten dat ook elders (onderdelen van) de archieven van deze vestigings- of emigratiecommissies bewaard zijn gebleven, is naar deze organisaties geen verder onderzoek gedaan. Van de ABTB en de NCB zijn aparte beschrijvingen opgenomen.
3) Van de Katholieke Nederlandse Boerinnenbond (KNBB) is een aparte beschrijving opgenomen. Ter signalering: Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen, Archief Katholieke Plattelandsjongeren Nederland (KPJN) - Stukken betreffende de Katholieke Emigratie Centrale 1986 (inv.nr. 874)
4. De laatste vermelding van de Rooms-Katholieke Emigratievereniging is te vinden in de Pius Almanak 1948. Er is geen verder onderzoek naar de vereniging gedaan. |
Analyse archivalia
| Titel | Dossierbeschrijving Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond; Emigratie Stichting van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond |
| Inventaristekst | seriële bescheiden - inv.nr. 3394 Agenda's, notulen en bijlagen van vergaderingen van het dagelijks bestuur van de Emigratiestichting KNBTB 1947-1949 Conform inventarisbeschrijving. De vergaderverslagen zijn zeer uitgebreid en inhoudelijk interessant.
inhoud overig - inv.nr. 3393 Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES) 1947-1955 De omslag bevat o.m. de statuten van de Emigratie Stichting van de KNBTB en de Katholieke Centrale Emigratie Stichting (1952); daarnaast bevat de omslag inkomende correspondentie bij de KCES en minuten van uitgaande correspondentie (m.n. van J. van Campen) en tevens enkele notulen van bestuursvergaderingen van de KCES. J. van Campen was directeur van zowel de Emigratie Stichting van de KNBTB als van de KCES.
- inv.nr. 8700 Wet op de organen voor de emigratie (1950-1952) De omslag bevat kopieën van de behandeling van de wet in de Eerste en Tweede Kamer (zitting 1950-1951; 1951-1952 no.2245; met marginalia).
Ter signalering inv.nr. 4949 Werkgroep Landbouw en Migratie 1959 De omslag bevat twee stukken, o.m. van de Katholieke Migratie Stichting. |